Συνέντευξη στον Ξένιο Μεσαρίτη
Ο στόχος της ψηφιοποίησης του κράτους έχει τεθεί, αλλά χρειάζεται ακόμη χρόνος προς την ψηφιακή «ολοκλήρωση» αναφέρει ο υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής. Ο Φίλιππος Χατζηζαχαρίας στη συνέντευξή του, στο Economy Today, επισημαίνει ότι ο ψηφιακός αλφαβητισμός των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι αναπόσπαστο μέρος της ευρύτερης ψηφιοποίησης του κράτους, τονίζοντας ότι η ευρεία χρήση των κινητών τηλεφώνων κάνει τα πράγματα αρκετά πιο απλά. Σημειώνει ότι το υφυπουργείο έχει καταρτίσει σχέδιο δράσης για την εκπαίδευση των πολιτών σε βασικές δεξιότητες και αφορά όλες τις ομάδες του πληθυσμού καθώς και επιχειρήσεις και επαγγελματίες.
Ο ψηφιακός αλφαβητισμός είναι όλο και πιο σημαντικός σήμερα την ίδια ώρα που το κράτος έχει θέσει ως βασικό στόχο την επιτάχυνση της μετάβασης στην ψηφιακή εποχή. Ποια είναι η προσέγγιση του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής όσον αφορά τον ψηφιακό αλφαβητισμό και ποιοι οι στόχοι που έχουν τεθεί για το ζήτημα;
Οι ψηφιακές ικανότητες και δεξιότητες των πολιτών αποτελούν αλληλένδετο μέρος της ψηφιακής αναβάθμισης του κράτους, αφού αυτό τον εκσυγχρονισμό καλούνται οι πολίτες να τον ακολουθήσουν και αφορά ακριβώς τη δική τους καλύτερη εξυπηρέτηση. Αρκετά μεγάλο μέρος των χρηστών έχουν μια καλή εξοικείωση με τον ψηφιακό κόσμο, ενώ οι περισσότεροι πλέον χρησιμοποιούν έξυπνα κινητά, αυτό από μόνο του κάνει τα πράγματα πιο απλά. Ωστόσο αυτό δεν αποτελεί πανάκεια και αρκετοί πολίτες χρειάζονται περαιτέρω εξοικείωση για την ορθή χρήση των ψηφιακών εφαρμογών. Είναι σημαντικό οι πολίτες να παραμένουν ασφαλείς καθ’ όλη τη διάρκεια χρήσης ψηφιακών εφαρμογών αλλά και της χρήσης του διαδικτύου.
Η ψηφιοποίηση των κυβερνητικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των πλατφορμών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και των διαδικτυακών πυλών, έχει απλοποιήσει την πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες. Ποιες πρωτοβουλίες ή στρατηγικές χρησιμοποιεί το υφυπουργείο για την ενίσχυση του ψηφιακού αλφαβητισμού μεταξύ των πολιτών, διασφαλίζοντας ότι μπορούν να επωφεληθούν πλήρως και να εμπλακούν σε αυτές τις ψηφιακές κυβερνητικές υπηρεσίες;
Αρκετές από τις δημόσιες υπηρεσίες που προσφέρει το κράτος στους πολίτες έχουν «ψηφιοποιηθεί», παρόλα αυτά, αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι χρειάζεται ακόμη χρόνος προς την ψηφιακή αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό που έχουμε θέσει ως στόχο.
Μια βασική πρωτοβουλία που έχει αναπτύξει το υφυπουργείο και αναμένεται σύντομα η λειτουργία της είναι η Ψηφιακή Ακαδημία Πολιτών που ουσιαστικά σκοπό έχει τη συνεργασία Οργανισμών τόσο από τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα αλλά και την κοινωνία των πολιτών, με σκοπό την προαγωγή του ψηφιακού αλφαβητισμού σε όλο το φάσμα της κοινωνικής δομής και οικονομικής δραστηριότητας, προς γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος και δημιουργία μίας ανοικτής, δημοκρατικής και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίας. Μέσα από αυτή την Ακαδημία οι πολίτες μπορούν να βρουν προγράμματα που θα τους βοηθήσουν στην ανάπτυξη των ψηφιακών τους ικανοτήτων με τρόπους που οι ίδιοι επιθυμούν, είτε μέσω σύγχρονης ή και ασύγχρονης εκπαίδευσης.
Επιπρόσθετα αξίζει να αναφέρω ότι όλες οι ψηφιακές εφαρμογές που παραδίδονται στους πολίτες έχουν πάντοτε την πιο απλοποιημένη τους μορφή, ενώ κατά τη διαδικασία της παραγωγής των εφαρμογών αυτών γίνονται δοκιμές χρήσης από απλούς πολίτες ευρείας ηλικιακής και εκπαιδευτικής κατάρτισης, ούτως ώστε να προσαρμόζεται η λειτουργία της εφαρμογής στην πιο απλή της μορφή.
Πρόσφατα μιλήσατε για την ηλεκτρονική ταυτότητα και το πώς θα διευκολύνεται η πρόσβαση των πολιτών στις δημόσιες υπηρεσίες. Πώς πιστεύετε ότι οι πολίτες μπορούν να εκπαιδευτούν, ώστε να χρησιμοποιούν την ηλεκτρονική ταυτότητα και ποια τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν;
Η ηλεκτρονική ταυτότητα είναι ακριβώς το ίδιο εύχρηστη με τη βιομετρική ταυτότητα. Θα υπάρχει πιστοποιημένη ηλεκτρονική ταυτότητα σαν έγγραφο στη συσκευή τηλεφώνου του πολίτη και θα μπορεί να τη χρησιμοποιήσει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που χρησιμοποιεί την υφιστάμενή του ταυτότητα, αντίστοιχα στις ψηφιακές του συναλλαγές. Η εκμάθηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι απλή καθώς και η διαδικασία της έκδοσης και διατήρησής της.
Με τη χρήση της ηλεκτρονικής ταυτότητας, η οποία και αποτελεί επίσημο εργαλείο του κράτους για την ταυτοποίηση του πολίτη και τη διενέργεια συναλλαγών εντός του διαδικτύου με ασφάλεια και νομιμότητα, ο πολίτης θα μπορεί να υπογράφει ψηφιακά έγγραφα χρησιμοποιώντας και την εγκεκριμένη του ψηφιακή υπογραφή.
Η δημιουργία της ψηφιακής υπογραφής θα διευκολύνει σαφώς τις συναλλαγές των πολιτών τόσο σε κρατικό επίπεδο όσο και σε ιδιωτικό, αφού θα μπορεί να διεκπεραιώσει διαδικασίες που δεν θα χρειάζονται πλέον φυσική παρουσία. Αυτό συνεπάγεται μείωση του χρόνου διεκπεραίωσης μιας πράξης, αποφορτισμός της διοίκησης του δημοσίου, των οργανισμών και των επιχειρήσεων.
Παράλληλα, με την εξοικονόμηση πολύτιμων πόρων όπως είναι τα καύσιμα, το χαρτί και άλλα αναλώσιμα χτίζουμε μια πράσινη και ψηφιακή κοινωνία.
Η ταχεία υιοθέτηση λύσεων ψηφιακών πληρωμών, όπως εφαρμογές mobile banking και ηλεκτρονικών πορτοφολιών, έχει ήδη μεταμορφώσει το οικονομικό τοπίο στην Κύπρο. Πώς βλέπει το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής τον ρόλο του ψηφιακού αλφαβητισμού που δίνει τη δυνατότητα σε άτομα και επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά αυτές τις τεχνολογίες και να συμμετέχουν στην ψηφιακή οικονομία;
Καταρχάς χαιρετίζουμε, στηρίζουμε και επιθυμούμε την ψηφιακή εξέλιξη του ιδιωτικού τομέα. Ο ψηφιακός αναλφαβητισμός ωστόσο είναι κάτι το οποίο μας απασχολεί ιδιαίτερα, αφού μετά από μελέτη που διενεργήθηκε από την ευρωπαϊκή επιτροπή έχει βρεθεί πως ποσοστό 50% του Δείκτη DESI δεν διαθέτουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες στην Κύπρο. Το υφυπουργείο έχει καταρτίσει σχέδιο δράσης για την εκπαίδευση των πολιτών σε βασικές δεξιότητες και αφορά, μηδενός εξαιρουμένου, όλες τις ομάδες του πληθυσμού καθώς και επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Τα προγράμματα που σχεδιάζονται αφορούν άτομα από όλες τις ομάδες, ηλικιωμένους, άτομα ΑμΕΑ, κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, ούτως ώστε να υπάρχει ένταξη όλων των ατόμων στον ψηφιακό χώρο.
Στη βάση αυτού υλοποιούνται προγράμματα σε συνεργασία με φορείς όπως είναι το ΚΕΠΑ και η ΑΝΑΔ για την ανάπτυξη των ψηφιακών τους δεξιοτήτων. Αρκετά από αυτά τα προγράμματα ασχολούνται και με την εκπαίδευση στη χρήση εφαρμογών όπως το mobile banking καθώς και άλλες ηλεκτρονικές εφαρμογές. Παράλληλα, όπως έχω προαναφέρει, αρχίζει σύντομα τη λειτουργία της η Ψηφιακή Ακαδημία Πολιτών στην οποία οι πολίτες θα μπορούν να βρουν προγράμματα κατάρτισης που τους αφορούν.
Μάλιστα υπάρχει και η δυνατότητα μέσω αυτής της πλατφόρμας που δημιουργήθηκε από το υφυπουργείο, οι πολίτες να αξιολογούν στη βάση ενός ερωτηματολογίου τις ψηφιακές τους ικανότητες και αναλόγως να προτείνονται προγράμματα ανάπτυξης των δεξιοτήτων τους.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η σύγχρονη αγορά εργασίας απαιτούν ένα νέο σύνολο δεξιοτήτων στο εργατικό δυναμικό. Πώς συνεργάζεται το υφυπουργείο με εκπαιδευτικά ιδρύματα και ενδιαφερόμενα μέρη του κλάδου για την προώθηση του ψηφιακού αλφαβητισμού και τον εξοπλισμό του εργατικού δυναμικού με τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες;
Όσον αφορά τις ψηφιακές δεξιότητες του ιδιωτικού τομέα υπάρχουν εξειδικευμένα προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης από την ΑΝΑΔ. Πολλά από τα προγράμματα αυτά έχουν κτιστεί με βάσει τα ευρήματα της μελέτης που διενεργήθηκε από τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής (CITEA) σε συνεργασία με την E&Y, για να αναγνωριστούν ακριβώς οι βασικές ελλείψεις και τα κενά που υπάρχουν στον τομέα που αφορά τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών.
Επιπρόσθετα, θα ήθελα να αναφερθώ στο πιλοτικό πρόγραμμα το οποίο είναι προς συζήτηση για να αναπτυχθεί το επόμενο διάστημα, αφού μέσα από τη μελέτη αυτή που διενεργήθηκε διαφάνηκε και η έλλειψη προσωπικού στον τομέα αυτό. Το πρόγραμμα αυτό θα έχει στόχο την επανεκπαίδευση ανέργων με τον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, με στόχο την αξιοποίησή τους στο κενό που υπάρχει στα θέματα προσωπικού στον τομέα αυτό.
Η συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της ψηφιακής και χρηματοοικονομικής παιδείας. Μπορεί το υφυπουργείο να δώσει παραδείγματα επιτυχημένων συνεργασιών μεταξύ του δημόσιου τομέα, ιδιωτικών εταιρειών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και Οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που έχουν προωθήσει αποτελεσματικά τον ψηφιακό γραμματισμό στην Κύπρο;
Μια αρκετά επιτυχημένη και στοχευμένη συνεργασία θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι και η συνεργασία του συνδέσμου CITEA με την ιδιωτική εταιρεία της Ernst & Young σε συνεργασία με την ΑΝΑΔ και το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής στο οποίο προαναφέρθηκα.
Ο δημόσιος τομέας έχει να κερδίσει σημαντικά μέσα από τη συνεργασία του με τον ιδιωτικό τομέα, καθώς πολλές εταιρείες του ιδιωτικού τομέα έχουν αναπτύξει με τρομερές ταχύτητες τεχνολογίες και τεχνογνωσία στην οποία μπορούμε να αξιοποιήσουμε για την επιτυχημένη ψηφιακή μετάβαση του κράτους. Ήδη υπάρχει μια αρκετά καλή συνεργασία με εταιρείες από τον ιδιωτικό τομέα, στην οποία κτίζουμε καθημερινά.
Διαβάστε επίσης: Ο μειωμένος ΦΠΑ και ο δρόμος για νέα στεγαστική πολιτική