Στις 19 Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε μια πλήρη υποχώρηση στους κανόνες της για τα δεδομένα και την προστασία της ιδιωτικότητας και έθεσε σε παύση τη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης, όλα στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να καταστούν οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες πιο ανταγωνιστικές σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αυτό σήμανε το τέλος αυτού που για πολύ καιρό περιγραφόταν ως «φαινόμενο των Βρυξελλών» — η ιδέα ότι η ΕΕ θα ήταν πρωτοπόρος στη νομοθεσία για την τεχνολογία και θα έθετε τα παγκόσμια πρότυπα για την προστασία της ιδιωτικότητας και την τεχνητή νοημοσύνη.
Οι επικριτές της απόφασης υποστηρίζουν ότι η Ουάσιγκτον είναι αυτή που τώρα καθορίζει την πορεία της απορρύθμισης, ενώ ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ καταρρίπτει τις φιλοδοξίες της Ευρώπης απειλώντας να επιβάλει δασμούς σε χώρες που κατηγορεί ότι επιτίθενται στις «απίστευτες αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας».
Η στροφή μακριά από τη θέσπιση κανόνων ήρθε με την πρόταση «ψηφιακού omnibus» — ένα βασικό μέρος του προγράμματος «απλοποίησης» εκ μέρους της προέδρου της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Η προσπάθεια απορρύθμισης ακολούθησε ένα έτος κατά το οποίο η κυβέρνηση Τραμπ πίεσε την ΕΕ να ανακαλέσει την εφαρμογή των κανονισμών της για την τεχνολογία, τους οποίους οι κολοσσοί της τεχνολογίας και ο ίδιος ο Τραμπ θεωρούν «φόρους» που στοχεύουν τις αμερικανικές εταιρείες.
Το ψηφιακό omnibus ήταν ένα από τα «κύρια θέματα συζήτησης» σε μια συνάντηση μεταξύ της επικεφαλής τεχνολογίας της ΕΕ Χένα Bίρκουνεν, του υπουργού Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λούτνικ και του εμπορικού εκπροσώπου των ΗΠΑ, Τζέιμισον Γκριρ.
«Υιοθετήσαμε ένα σημαντικό πακέτο μέτρων που θα έχει αντίκτυπο όχι μόνο στις εταιρείες της ΕΕ, αλλά και στις αμερικανικές εταιρείες, οπότε αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να εξηγήσουμε τι κάνουμε από την πλευρά μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Τόμας Ρενιέ, όταν ερωτήθηκε γιατί η Βιρκούνεν συζήτησε το θέμα με τους αμερικανούς ομολόγους της.
Κολοσσοί των ΗΠΑ όπως η Google και η Meta έχουν ηγηθεί μιας πλήρους εκστρατείας πίεσης για την αντικατάσταση των αυστηρών μέτρων επιβολής της ΕΕ με πιο χαλαρούς κανόνες.
Πίσω από την προσπάθεια να σπάσουν τα δεσμά των τεχνολογικών εταιρειών κρύβεται ο φόβος να χάσουν την υποσχόμενη οικονομική άνθηση που συνδέεται με τις τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης.
Το 2016 οι Βρυξέλλες υιοθέτησαν τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων. Από τότε, ο νόμος έχει εφαρμοστεί ως νέα νομοθεσία σε περισσότερες από 100 χώρες, σύμφωνα με τον Τζο Τζόουνς, διευθυντή έρευνας και ανάλυσης της Διεθνούς Ένωσης Επαγγελματιών Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (ΙΑΡΡ).
Όταν τέθηκε σε ισχύ ο GDPR, εταιρείες όπως η Microsoft, η Google και το Facebook αναγνώρισαν ότι τους ώθησε να εφαρμόσουν τα πρότυπα προστασίας προσωπικών δεδομένων της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αυτό αποτέλεσε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του «φαινομένου των Βρυξελλών»: Όταν ορίστηκαν τα πρότυπα στις Βρυξέλλες, οι πολυεθνικές εταιρείες εφάρμοσαν πρότυπα σε όλες τις επιχειρήσεις τους, πολύ πέρα από τα σύνορα της ΕΕ. Και άλλες κυβερνήσεις ακολούθησαν ορισμένες από τις πρώτες προσπάθειες των Βρυξελλών να θεσπίσουν κανόνες.
Μετά τον GDPR, η ΕΕ υιοθέτησε άλλους νόμους με στόχο τον έλεγχο των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, είτε πιέζοντας τις πλατφόρμες να ελέγχουν το παράνομο περιεχόμενο μέσω του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες, είτε εμποδίζοντάς τις να χρησιμοποιούν την κυριαρχία τους για να ευνοούν τις δικές τους υπηρεσίες μέσω του νόμου για τις ψηφιακές αγορές.
Ο τελευταίος επιτυχημένος κανονισμός της ΕΕ για την τεχνολογία, ο νόμος για την τεχνητή νοημοσύνη, ήταν η τελευταία προσπάθεια των Βρυξελλών να πρωτοπορήσουν στη νομοθεσία, καθώς επεδίωκαν να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που ενέχει η νεοσύστατη τεχνολογία.
Αμέσως μετά την υιοθέτηση από την ΕΕ του κανονισμού για την τεχνητή νοημοσύνη με έμφαση στον κίνδυνο, ο Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του και κατάργησε τους κανόνες ασφάλειας για την τεχνητή νοημοσύνη που είχε υιοθετήσει ο προκάτοχός του, Τζο Μπάιντεν.
Η αλλαγή φρουράς στην Ουάσινγκτον συνέπεσε με την συνειδητοποίηση από τις Βρυξέλλες της ανάγκης να είναι ανταγωνιστικές στον παγκόσμιο τεχνολογικό αγώνα. Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, παρουσίασε την έκθεση ανταγωνιστικότητας της ΕΕ το 2024, λίγες εβδομάδες πριν ο Τραμπ κερδίσει ξανά την προεδρία των ΗΠΑ.
«Νομίζω ότι το φαινόμενο των Βρυξελλών είναι ακόμα ζωντανό. Απλώς έχει πάρει λίγο από το φαινόμενο Ντράγκι», δήλωσε ο Τζόουνς της IAPP.
Σύμφωνα με τον Γερμανό πολιτικό Γιαν Φίλιπ Άλμπρεχτ, πρώην μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και κύριου αρχιτέκτονα του GDPR, η Ευρώπη έχει χάσει την αντίληψη των πλεονεκτημάτων του ρυθμιστικού της καθεστώτος.
«Οι Ευρωπαίοι δεν έχουν πλέον αυτοπεποίθηση. Δε βλέπουν τη δύναμη της δικής τους αγοράς και της δικής τους ρυθμιστικής και καινοτόμου δύναμης», δήλωσε ο ίδιος.
Άλλοι επικριτές της απορρύθμισης προχωρούν ένα βήμα παραπέρα, υποστηρίζοντας ότι η Ουάσιγκτον έχει εφαρμόσει το φαινόμενο των Βρυξελλών αλλά μόνο με τους δικούς της όρους.
«Με έναν περίεργο τρόπο, ίσως η κυβέρνηση Τραμπ να έχει εμπνευστεί από το φαινόμενο των Βρυξελλών, με την έννοια ότι βλέπει τι σημαίνει η θέσπιση των παγκόσμιων προτύπων», δήλωσε ο Μπράιαν Τσεν, της Data & Society. Απλά, «θέλουν να είναι αυτοί που θέτουν αυτά τα πρότυπα», δήλωσε.
Η κυβέρνηση Τραμπ πίεσε τις Βρυξέλλες να περιορίσουν τη ρύθμιση της τεχνολογίας κατά τη διάρκεια των έντονων εμπορικών συνομιλιών αυτό το καλοκαίρι, όπως ανέφερε το POLITICO.
Το γεγονός ότι η ΕΕ προχώρησε στην αναθεώρηση των νόμων της για την τεχνολογία ακριβώς την στιγμή που οι ΗΠΑ ασκούν πίεση στην ΕΕ προκαλεί άσχημη εντύπωση, δήλωσε ο Άλμπρεχτ, προσθέτοντας πως «το timing της όλης απλοποίησης είναι πολύ άσχημο».
Υποστήριξε ότι είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί το περιττό βάρος για τις εταιρείες, αλλά η έκδοση του ψηφιακού omnibus μετά την πίεση των ΗΠΑ «μοιάζει με απάντηση σε αυτή την πίεση».
Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής απέρριψε την ιδέα ότι η ΕΕ ενήργησε υπό την πίεση των ΗΠΑ. «Όσον αφορά το ψηφιακό omnibus, καμία άλλη χώρα δεν είχε καμία επίδραση στην κυρίαρχη ατζέντα απλοποίησης. Aυτό το omnibus αφορά την Ευρώπη: λιγότερο διοικητικό βάρος, λιγότερες αλληλεπικαλύψεις, λιγότερα κόστη», δήλωσε ο Ρενιέ σε σχόλιό του.
«Ήμασταν πάντα σαφείς: η Ευρώπη έχει το κυρίαρχο δικαίωμα να νομοθετεί», προσέθεσε. «Τίποτα στο omnibus δεν αποδυναμώνει την ψηφιακή μας νομοθεσία και θα συνεχίσουμε να την εφαρμόζουμε, με σταθερότητα αλλά πάντα με δικαιοσύνη».
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Bitcoin: Αιμορραγία 1 τρισ. και τέλος στο αφήγημα του ψηφιακού χρυσού