Το δημόσιο χρέος του Ηνωμένου Βασιλείου αυξήθηκε περισσότερο από το αναμενόμενο τον Ιούνιο, γεγονός που περιπλέκει την οικονομική στρατηγική της υπουργού Οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς και ενισχύει τις εκτιμήσεις για επικείμενες φορολογικές αυξήσεις, με στόχο την ενίσχυση των δημοσίων οικονομικών.
Η άνοδος των πληρωμών τόκων εκτόξευσε το δημοσιονομικό έλλειμμα στα 20,7 δισ. λίρες (27,9 δισ. δολάρια), όπως ανακοίνωσε η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Το ποσό αυτό είναι 6,6 δισ. λίρες μεγαλύτερο από την αντίστοιχη περίοδο του 2024 και αισθητά υψηλότερο από τις προβλέψεις των οικονομολόγων, που τοποθετούσαν το έλλειμμα στα 17,5 δισ. λίρες.
Συνολικά, το δημόσιο δανεισμό στο πρώτο τρίμηνο του οικονομικού έτους ανήλθε σε 57,8 δισ. λίρες, δηλαδή 7,5 δισ. περισσότερο από πέρυσι, αλλά εντός των ορίων που είχε θέσει τον Μάρτιο το Γραφείο για την Ευθύνη του Προϋπολογισμού. Τους προηγούμενους μήνες, Απρίλιο και Μάιο, το έλλειμμα ήταν κάτω των εκτιμήσεων, αλλά ο Ιούνιος άλλαξε την εικόνα.
Η κατάσταση αφήνει την Ριβς αντιμέτωπη με ένα σημαντικό δημοσιονομικό κενό, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί στον φθινοπωρινό προϋπολογισμό. Οι στόχοι της έχουν ήδη δεχτεί πλήγμα από την ακύρωση περικοπών δαπανών, ενώ αναμένονται αρνητικές αναθεωρήσεις στην πρόβλεψη για την ανάπτυξη, προκαλώντας ανησυχία ότι οι φορολογικές αυξήσεις είναι αναπόφευκτες.
Η υπουργός Οικονομικών προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις ανησυχίες των αγορών ομολόγων για τα επίπεδα χρέους των ανεπτυγμένων οικονομιών και στις πιέσεις από βουλευτές των Εργατικών, οι οποίοι οδήγησαν πρόσφατα σε αναδίπλωση στις μεταρρυθμίσεις κοινωνικών δαπανών. Παρά τις πιέσεις, η Ριβς διατηρεί τη δέσμευσή της για δημοσιονομική πειθαρχία, σύμφωνα με την οποία οι καθημερινές κρατικές δαπάνες πρέπει να καλύπτονται πλήρως από φορολογικά έσοδα έως το τέλος της δεκαετίας.
Η αγορά ομολόγων αντέδρασε αρνητικά στα νέα: οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου αυξήθηκαν κατά 3 μονάδες βάσης, φτάνοντας το 4,63%, σημειώνοντας μεγαλύτερη πτώση από τις αντίστοιχες γερμανικές και αμερικανικές.
Ο Ιούνιος σημαδεύτηκε από πληρωμές τόκων ύψους 16,4 δισ. λιρών, το τρίτο υψηλότερο μηνιαίο ποσό που έχει καταγραφεί. Η αύξηση κατά 8,4 δισ. λίρες σε σχέση με πέρυσι σχετίζεται με τον υψηλό πληθωρισμό του Απριλίου, ο οποίος αύξησε το κόστος εξυπηρέτησης των ομολόγων συνδεδεμένων με τον RPI, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 25% του συνολικού χρέους. Το φαινόμενο αναμένεται να είναι προσωρινό, καθώς ο RPI του Μαΐου αυξήθηκε ελάχιστα.
«Η υπουργός Οικονομικών πιθανότατα θα βρεθεί σε δυσμενέστερη θέση τους επόμενους μήνες», δήλωσε ο Άλεξ Κερ, οικονομολόγος της Capital Economics. «Υπολογίζουμε ότι θα πρέπει να εξασφαλίσει 15 έως 25 δισ. λίρες στον φθινοπωρινό προϋπολογισμό, κυρίως μέσω φορολογικών αυξήσεων».
Το Γραφείο Στατιστικής ανέφερε ότι τα έσοδα του κράτους ενισχύθηκαν από την αύξηση των εργοδοτικών εισφορών μισθοδοσίας που τέθηκε σε ισχύ τον Απρίλιο. Τα συνολικά έσοδα για τον Ιούνιο ανήλθαν σε 86,8 δισ. λίρες, αυξημένα κατά 5,7 δισ. λίρες από το 2024. Οι υποχρεωτικές κοινωνικές εισφορές στα πρώτα τρία τρίμηνα έφτασαν τα 48 δισ. λίρες, κατά 7,5 δισ. περισσότερες από πέρυσι.
Ωστόσο, η θετική εικόνα αντισταθμίστηκε από την αύξηση των κρατικών δαπανών, που εκτοξεύθηκαν κατά 12,4 δισ. λίρες τον Ιούνιο, φτάνοντας τα 97,1 δισ. λίρες. Εκτός από τους τόκους του χρέους, αυξήθηκαν οι δαπάνες για κοινωνικές παροχές και μισθούς του δημοσίου.
Το καθαρό χρέος διαμορφώθηκε στα 2,9 τρισ. λίρες ή 96,3% του ΑΕΠ, το υψηλότερο από τη δεκαετία του 1960. Ο ευρύτερος δείκτης που χρησιμοποιείται για τη δημοσιονομική αξιολόγηση, δηλαδή οι καθαρές χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις, έφτασαν τα 2,5 τρισ. λίρες, ή 83,8% του ΑΕΠ.
Η επόμενη κίνηση της Τράπεζας της Αγγλίας για την ποσοτική σύσφιξη θα διαμορφώσει σημαντικά το πλαίσιο. Το Υπουργείο Οικονομικών οφείλει να καλύψει ζημίες από τις αγορές ομολόγων της Τράπεζας, που ανέρχονται σε δεκάδες δισεκατομμύρια λίρες. Υπάρχει πιθανότητα να διακοπούν οι πωλήσεις μακροπρόθεσμων ομολόγων, καθώς εντοπίζονται αδυναμίες σε αυτό το τμήμα της αγοράς.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Σιγκαπούρη: Πρόταση για δια βίου αποκλεισμό διευθυντών που εμπλέκονται σε ξέπλυμα