Επιμέλεια: Ξένιος Μεσαρίτης
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την άρνηση του Υπουργείου Εσωτερικών να παραχωρήσει επιπλέον στοιχεία Ομάδα Ελέγχου κατά την διαδικασία ελέγχου παραχώρησης κυπριακών διαβατηρίων στα πλαίσια του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία σημειώνει ότι "Χθες, 31.8.2020, λειτουργοί της Υπηρεσίας μας, μετά από συνεννόηση με την αρμόδια λειτουργό του Υπουργείου Εσωτερικών, μετέβησαν στο Υπουργείο και έλαβαν κατάλογο (χωρίς ονόματα) όλων των πολιτογραφήσεων που έγιναν μετά τις 21.5.2018 και αντίγραφο φακέλων για 5 περιπτώσεις που περιλαμβάνονται στα πρόσφατα δημοσιεύματα του ξένου τηλεοπτικού δικτύου Al Jazeera, οι οποίες, λόγω της στάθμισης κινδύνου που ακολουθείται σε περιπτώσεις δειγματοληπτικού ελέγχου, είχε κριθεί ότι θα έπρεπε να περιληφθούν στο δείγμα ελέγχου."
Στη βάση του καταλόγου που λήφθηκε, η Υπηρεσία μας καθόρισε σήμερα, μετά από πρόσθετη δομημένη δειγματοληψία, άλλες 15 περιπτώσεις και λειτουργοί της Υπηρεσίας μετέβησαν στο Υπουργείο ώστε να λάβουν αντίγραφο του φακέλου και των περιπτώσεων αυτών.
Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, η αρμόδια λειτουργός του Υπουργείου Εσωτερικών ενημέρωσε την Ομάδα Ελέγχου ότι έχει οδηγίες να μην δώσει οποιαδήποτε άλλα στοιχεία, εν αναμονή γνωμάτευσης που έχει ζητηθεί από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Σημειώνεται στην ανακοίνωση ότι "αν και θεωρούμε αυτονόητο ότι η Υπηρεσία μας μπορεί να ελέγχει τις εισπράξεις της Δημοκρατίας που απορρέουν από διαδικασίες πολιτογράφησης, όπως ήδη έχει πράξει στην περίπτωση του ιδιοκτήτη αεροσκάφους το οποίο ναυλώθηκε από την Προεδρία της Δημοκρατίας, με σοβαρά ευρήματα ως προς την απώλεια δημοσίων εσόδων, σεβόμαστε πλήρως το δικαίωμα της Κυβέρνησης να αναζητήσει νομική συμβουλή για όποιο θέμα η ίδια κρίνει ότι χρειάζεται νομική καθοδήγηση."
Εν τούτοις, ο σχετικός περί της Καταθέσεως Στοιχείων και Πληροφοριών στον Γενικό Ελεγκτή 2 της Δημοκρατίας Νόμος (Ν.113(I)/2002) είναι σαφής στο ότι οι Υπουργοί, οι δημόσιοι υπάλληλοι, κλπ οφείλουν να μην αμελούν, παραλείπουν ή αρνούνται την προσκόμιση στον Γενικό Ελεγκτή, το ταχύτερο δυνατό, ή να μην εμποδίζουν την πλήρη και ελεύθερη πρόσβαση σε οποιοδήποτε υπηρεσιακό φάκελο, βιβλίο, συμβόλαιο, σύμβαση, λογαριασμό, τιμολόγιο ή άλλο υπηρεσιακό φάκελο ή στοιχείο εναποθηκευμένο σε ηλεκτρονικό υπολογιστή ή άλλο αναγκαίο, κατά την κρίση του, έγγραφο για τους σκοπούς του ασκούμενου ελέγχου, και να μην εμποδίζουν ή αρνούνται την παροχή αντιγράφων, οποιωνδήποτε εγγράφων που αναφέρονται πιο πάνω.
Φυσικά, αρμόδιος για την ενεργοποίηση του πιο πάνω άρθρου και των ποινικών διαδικασιών που προβλέπονται σε περίπτωση παραβίασης του, είναι ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, υπό την συνταγματική ιδιότητα του ως ο αρμόδιος για να κινεί οποιαδήποτε ποινική διαδικασία.
Συνεπώς, εάν μέχρι την Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου 2020 δεν έχουμε λάβει τα πιο πάνω στοιχεία, θα ενημερώσουμε καθηκόντως τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Σε περίπτωση που η τυχόν άρνηση της Κυβέρνησης βασιστεί σε σχετική γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα τότε, κατά την άποψη της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, "αρμόδιο για επίλυση του θέματος θα είναι το Ανώτατο Δικαστήριο το οποίο, με βάση το άρθρο 139 του Συντάγματος, κέκτηται αρμοδιότητα να αποφασίζει οριστικώς και αμετακλήτως σε κάθε προσφυγή που αφορά σύγκρουση ή αμφισβήτηση εξουσίας ή αρμοδιότητας εγειρομένης μεταξύ οιωνδήποτε οργάνων ή αρχών της Δημοκρατίας."
Τονίζεται η σοβαρότητα του θέματος - Ενημέρωση του Διεθνούς Οργανισμού Ελεγκτικών Ιδρυμάτων
Η Ελεγκτική Υπηρεσία συμπληρώνοντας τονίζει ότι"Από μία εντελώς προκαταρκτική επισκόπηση των 5 φακέλων που έχουμε λάβει, προκύπτουν σοβαρά θέματα ενδεχόμενης απώλειας δημοσίων εσόδων, τα οποία η Ομάδα Ελέγχου που έχει συσταθεί θα διερευνήσει ενδελεχώς, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα τα οποία ακολουθεί η Υπηρεσία μας."
Η Ελεγκτική Υπηρεσία αναμένει ότι, χωρίς άλλη καθυστέρηση, θα της επιτραπεί να προχωρήσει στον πλήρη έλεγχο και των 20 περιπτώσεων που έχει περιλάβει στο δείγμα της ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο, από τις πράξεις και αποφάσεις της εκτελεστικής εξουσίας, υπήρξε απώλεια δημοσίων εσόδων.
Η χωρίς περιορισμούς πρόσβαση στην πληροφόρηση αποτελεί ένα εκ των οκτώ βασικών στοιχείων που θεωρούνται διεθνώς, στη βάση και δύο αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ του 2011 και 2014, ότι διασφαλίζουν την ανεξαρτησία των Ελεγκτικών Υπηρεσιών.
Σε περίπτωση συνέχισης της άρνησης παραχώρησης των σχετικών στοιχείων, η Υπηρεσία μας θα ενημερώσει σχετικά το Διεθνή Οργανισμό Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (INTOSAI), με τον οποίο είναι ήδη σε επαφή, εδώ και 3 περίπου μήνες, για καθοδήγηση ως προς το χειρισμό προηγούμενων συμβάντων που υπονομεύουν την ανεξαρτησία της Υπηρεσίας μας.