Του Χρίστου Σ. Χριστοδούλου*
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις
Με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο το μέρος που αφορά την κατάργηση της επιβολής 17% φορολογίας επί της λογιζόμενης διανομής μερισμάτων και την αντικατάσταση του με 5% φορολογίας επί της πραγματικής διανομής μερισμάτων. Βεβαίως, μένει να δούμε τις όποιες αντί-καταχρηστικές ρήτρες που θα τεθούν, μήπως και έμμεσα, το 5% αυξάνεται.
Το μέτρο αυτό αποτελούσε και την κύρια μου εισήγηση από το έτος 2020 που ασχολούμαι με την φορολογική μεταρρύθμιση, τις οποίες έχω παραθέσει τόσο σε αρθρογραφία μου όσο και σε συζητήσεις / παρουσιάσεις σε διάφορα συνέδρια. Χαίρομαι ιδιαίτερα που οι εισηγήσεις μου υιοθετούνται σε μεγάλο βαθμό. Αυτό μειώνει αρκετά την στρέβλωση στην φορολόγηση μεταξύ των Κύπριων φορολογικών κατοίκων και μη Κύπριων, που μέχρι σήμερα φορολογούνταν συνολικά με 23% και 12.5% αντίστοιχα.
Δεν συμφωνώ με την διαπίστωση των μελετητών/ παρουσιαστών ότι η ελάφρυνση στις επιχειρήσεις είναι της τάξης του 8% (23% μείον 15%), καθότι αυτό υπονοεί ότι κανένας Κύπριος δεν θα λαμβάνει μερίσματα από τις εταιρείες του – κάτι που δεν θα ισχύσει, αφού κανένας επιχειρηματίας δεν θα επιθυμεί να έχει αυξημένο μισθό με φορολόγηση 20%-35% αλλά θα αποσύρει χρήματα ως μέρισμα με φορολόγηση 5% (αφού θα αποτελεί κίνητρο). Χαιρετίζω επίσης την κατάργηση του φόρου αμυντικής εισφοράς στα ενοίκια (φορολογείται ήδη με Φόρο Εισοδήματος).
Διατηρώ, ουδέτερη στάση σε σχέση με την αύξηση του εταιρικού φόρου στο 15% αφού χρειάζεται τεκμηρίωση του οφέλους της χώρας μας σε σχέση με τυχόν απώλειες. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι η αύξηση αυτή θα διώξει εταιρείες που ήδη είναι στη Κύπρο αλλά μην ξεχνάμε ότι πριν λίγα χρόνια ο συντελεστής αυτός ήταν 10%!
Δεν έχω αντιληφθεί τις προθέσεις για το Non Dom status και πως αυτό θα επεκταθεί. Ενδεχομένως να είναι μια πολύ σοβαρή παράμετρος που πρέπει άμεσα να ξεκαθαρίσει, αφενός μεν, επειδή ήδη λήγουν (ή έχουν λήξει) τα 17 χρόνια σε κάποιους επενδυτές και αφετέρου δε, επειδή δεν μπορεί να γίνει επαρκής φορολογικός σχεδιασμός για υφιστάμενους και κυρίως νέους επενδυτές.
Κεφάλαιο: Φυσικά πρόσωπα
Οι φορολογικές εκπτώσεις με τα συγκεκριμένα κριτήρια φαίνονται να είναι προς την σωστή κατεύθυνση και πιστεύω θα βοηθήσουν τα νοικοκυριά, κυρίως, ενόψει των αυξημένων έμμεσων φορολογιών που αναμένονται με την πράσινη φορολογία! Από την άλλη, επισημαίνω τα εξής σημαντικά σημεία: Η πολυαναμενόμενη αύξηση του αφορολόγητου ποσού ποτέ δεν ήρθε ενώ ανέμενα μεγαλύτερη διεύρυνση των κλιμάκων μεταξύ του 20%-30% και ενδεχομένως, τον συντελεστή του 35% να καταργηθεί εντελώς, καθιστώντας τη χώρα μας ανάμεσα στις χώρες με το χαμηλότερο (ψηλό συντελεστή).
Τα σχόλια και τα γκρίζα σημεία
Ως πρώτο γενικό σχόλιο, θα έλεγα ότι αφενός μεν υπάρχουν αλλαγές προς τη σωστή κατεύθυνση, αφετέρου δε, ποσώς μπορεί να ονομαστεί ως ολιστική μεταρρύθμιση! Η πολυπλοκότητα στις Φορολογικές νομοθεσίες / κανονισμούς / εγκυκλίους παραμένει, δεν ακούσαμε σκέψεις για απλοποίηση διαφόρων χειρισμών (έχω αναφερθεί σε δεκάδες παραδείγματα στο παρελθόν π.χ. διαφορές λογιστικών / φορολογικών χειρισμών κ.λ.π) και από την άλλη, δεν έγινε μια ολιστική παρουσίαση του όλου πακέτου, δηλαδή, τι θα επιβληθεί μέσω της πράσινης φορολογίας και τι αντισταθμίσματα γίνονται μέσω της μερικής αυτής φορολογικής μεταρρύθμισης. Τα γκρίζα σημεία στις νομοθεσίες μας παραμένουν, ενώ οι διοικητικές και τεχνικές φορολογικές υποχρεώσεις και το διοικητικό κόστος των επιχειρήσεων για φορολογική συμμόρφωση αυξάνεται χρόνο με το χρόνο, αντί να μειώνεται.
Και μια ερώτηση προς τους μελετητές: Με τον εταιρικό φόρο στο 15%, ποια η ανάγκη για ύπαρξη του κεφαλαιουχικού φόρου στο 20%; Γιατί δεν απλοποιούμε λοιπόν τα πράγματα ώστε να έχουμε έναν φορολογικό συντελεστή 15% και λιγότερες τριβές και υποθέσεις στα δικαστήρια σε κάθε περίπτωση διάθεσης ακίνητης περιουσίας;
Τελικά, ποιο είναι το καθαρό όφελος των φορολογουμένων;
*Ο Χρίστος Σ. Χριστοδούλου είναι φορολογικός σύμβουλος και διευθύνων σύμβουλος στον ελεγκτικό οίκο CSC Christodoulou.