Στο φουλ δουλεύουν οι μηχανές των κατασκευαστών πυρομαχικών στην Ευρώπη, εν μέσω άλματος στη ζήτηση. Ωστόσο η εξασφάλιση επαρκών προμηθειών βασικών χημικών και βαμβακιού δεν είναι εύκολη υπόθεση. Κάπως έτσι η Ε.Ε. κινδυνεύει να ξεμείνει από TNT και πυρίτιδα, όταν τα έχει περισσότερο από ποτέ ανάγκη.
Σε αναλυτικό ρεπορτάζ του το Bloomberg παρουσιάζει τη διαδικασία της παραγωγή στη Nitrochemie Aschau, θυγατρική του γερμανικού αμυντικού γίγαντα Rheinmetall. Τα τελευταία στάδια της παρασκευής πυρίτιδας μοιάζουν λίγο με την παρασκευή ζυμαρικών. Μια μάζα ινών συμπιέζεται μέσω κυλίνδρων μέχρι να γίνει επίπεδη και ζελατινώδης, η οποία στη συνέχεια τυλίγεται σφιχτά με το χέρι και τροφοδοτείται μέσω μιας πρέσας που τη συμπιέζει σε ένα χοντρό κορδόνι. Τέλος, περνά μέσα από μια μήτρα που το κόβει σε σφαιρίδια, το καθένα μετρημένο σε απόσταση ενός εκατοστού του χιλιοστού.
Είναι μια εκπληκτικά χειροκίνητη διαδικασία. «Δεν μπορείς απλά να βάλεις μεγάλες ποσότητες εκρηκτικών υλικών σε έναν μεταφορικό ιμάντα, κανείς δεν θα το ήθελε αυτό», εξηγεί στο ειδησεογραφικό δίκτυο ο Όλιβερ Μπέκερ, ανώτερος αντιπρόεδρος επιχειρήσεων στην τοποθεσία, η οποία εκτείνεται σε 90 εκτάρια βαυαρικής υπαίθρου κοντά στο Μόναχο.
Από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, το εργοστάσιο αύξησε την παραγωγική ικανότητα κατά 60% και κατασκευάζει νέες εγκαταστάσεις για να προσθέσει άλλο πάνω από 40% μέχρι τα μέσα του 2025. Έχει προσλάβει περίπου 300 άτομα, συλλέγοντας εργάτες από τον ταλαιπωρημένο τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των χημικών για να ενισχύσει το εργατικό δυναμικό της, ώστε να μπορεί να συνεχίσει την παραγωγή να λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 7 ώρες το 24ωρο και να βοηθήσει στην κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης πυρομαχικών της Ευρώπης.
Στο όριο τα αποθέματα
Ωστόσο οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έσκαψαν στα αποθέματα πυρομαχικών τους για να οπλίσουν την Ουκρανία, αποκαλύπτοντας πόσο ρηχά αυτά ήταν. Από τότε, προσπαθούν να ενισχύσουν την παραγωγή βλημάτων πυροβολικού, βλημάτων και σφαιρών. Αυτό πίεσε τα αποθέματα της ηπείρου σε πυρίτιδα, TNT και άλλα εκρηκτικά και προωθητικά στο όριο.
Καθώς η Ευρώπη προετοιμάζεται για μια τεράστια ώθηση στις αμυντικές δαπάνες, ο μικρός αριθμός παραγωγών αυτών των πτητικών υλικών αγωνίζεται να αυξήσει την ικανότητά τους. Η Rheinmetall μόνη της στοχεύει να αυξήσει την παραγωγή της σε σκόνη κατά περισσότερο από 50% έως το 2028, αλλά ακόμη και αυτό δεν θα είναι αρκετό. Ο Διευθύνων Σύμβουλος Armin Papperger δήλωσε σε πρόσφατη κλήση κερδών ότι η εταιρεία μπορεί να χρειαστεί να διπλασιάσει σχεδόν την παραγωγή της σε περισσότερους από 20.000 μετρικούς τόνους για να καλύψει την ανάγκη.
Η «μπερδεμένη» αλυσίδα εφοδιασμού
Η αλυσίδα εφοδιασμού στην οποία βασίζονται οι κατασκευαστές εκρηκτικών είναι «μπερδεμένη, παγκόσμια και γεμάτη εμπόδια», παρατηρεί το Bloomberg. Οι κυβερνήσεις και οι κατασκευαστές πρέπει να δώσουν κίνητρα στις μη στρατιωτικές χημικές βιομηχανίες να στραφούν στη στρατιωτική παραγωγή, να απλοποιήσουν τους κανονισμούς που θα επιτρέπουν την κατασκευή νέων εργοστασίων και την κυκλοφορία επικίνδυνων φορτίων σε όλη την ήπειρο — ακόμη και να εξασφαλίσουν προμήθειες με τα πιο βασικά υλικά που αποστέλλονται αυτήν τη στιγμή από την Κίνα.
«Μια συντονισμένη στρατηγική εθνικής άμυνας θα στόχευε στην εξασφάλιση των πόρων του βαμβακιού, ένα είδος προνοητικότητας που δεν βλέπω αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Μίχαελ Μπλέντιγκερ, πρόεδρος της Ένωσης Γερμανών οπλουργών και εμπόρων όπλων.
Ακόμη και πριν από την ορκωμοσία του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν θέσει στόχο να κατασκευάσουν 2 εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού το 2025, από 1,4 εκατομμύρια πέρυσι. Την άνοιξη του 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέσπισε το πρόγραμμα Act in Support of Ammunition Production, ή ASAP, το οποίο χορηγεί 500 εκατομμύρια ευρώ (526 εκατομμύρια δολάρια) για να βοηθήσει στην επέκταση της ικανότητας του μπλοκ να κατασκευάζει πυρομαχικά.
Έκτοτε, η κυβέρνηση Τραμπ ανέστειλε προσωρινά τη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, έσπειρε αμφιβολίες για το μέλλον των μακροχρόνιων αμερικανικών εγγυήσεων ασφαλείας στην Ευρώπη και έδειξε προθυμία να διαπραγματευτεί με το Κρεμλίνο παρά τις αντιρρήσεις της ουκρανικής κυβέρνησης και των Ευρωπαίων συμμάχων. Οι ανάγκες της ηπείρου για πυρομαχικά πρόκειται να αυξηθούν.
«Μέχρι τώρα, πολύ λίγα έχουν γίνει στον τομέα της παροχής πυρομαχικών», δήλωσε ο Γιόαχιμ Πέτερ, συνεπικεφαλής του παγκόσμιου τομέα αμυντικής βιομηχανίας στην εταιρεία συμβούλων Brunswick Group. «Αυτό έχει πλέον το βάρος του καθώς η κατάσταση συνεχίζει να επιδεινώνεται».
Το βαμβάκι
Το πιο σημαντικό συστατικό στα προωθητικά για τα σύγχρονα κελύφη είναι η νιτροκυτταρίνη, ή guncotton. Όπως υποδηλώνει το όνομά του, είναι κατασκευασμένο από βαμβάκι υψηλής ποιότητας, το οποίο στη συνέχεια εμποτίζεται σε ένα μείγμα οξέων. Μόνο ένας γύρος πυρομαχικών πυροβολικού απαιτεί έως και 12 κιλά (26 λίβρες) πυρίτιδας. Η Ευρώπη έχει μόνο μια χούφτα κατασκευαστές προωθητικών, συμπεριλαμβανομένων της Rheinmetall και του Γάλλου εργολάβου Eurenco. Υπό το συντομότερο δυνατό, η Ευρώπη θέλει να αυξήσει την παραγωγή προωθητικών μέσων κατά περισσότερο από 50%, ή 10.000 μετρικούς τόνους ετησίως — που ισοδυναμεί με σχεδόν έξι νέες εγκαταστάσεις στο μέγεθος της Nitrochemie Aschau.
Η προμήθεια εκρηκτικών βρίσκεται σε παρόμοια κατάσταση με τα προωθητικά. Η ΕΕ σχεδιάζει να αυξήσει την παραγωγή εκρηκτικών κατά περισσότερους από 4.300 μετρικούς τόνους, μια εκτιμώμενη αύξηση άνω του 30%, αλλά αυτή τη στιγμή διαθέτει μόνο ένα μεγάλο εργοστάσιο TNT που εξυπηρετεί την τοπική παραγωγή, το οποίο διευθύνεται από την εταιρεία Nitro-Chem στην Πολωνία, ενώ ένα άλλο θα κατασκευαστεί στη Φινλανδία.
Οι κατασκευαστές εναλλακτικών ουσιών, όπως το PETN, το HMX και το RDX, που χρησιμοποιούνται σε πλαστικά εκρηκτικά, είναι συγκλονισμένοι. Η νορβηγική Chemring Nobel έχει δει εκτίναξη της ζήτησης από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, σύμφωνα με έναν εκπρόσωπο. Η εταιρεία λέει ότι η νορβηγική της επιχείρηση λειτουργεί με πλήρη δυναμικότητα και το βιβλίο παραγγελιών της εκτείνεται για αρκετά χρόνια.
Πολλές οι βιομηχανίες χημικών, μικρή η παραγωγή εκρηκτικών
Ακριβώς όπως τα εκρηκτικά και τα προωθητικά αποτελούν εμπόδιο για τις αμυντικές εταιρείες, οι κατασκευαστές πυρίτιδας και TNT πρέπει να αντιμετωπίσουν τους δικούς τους περιορισμούς στην αλυσίδα εφοδιασμού.
Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Πολωνία, έχουν μια καλά εδραιωμένη βιομηχανία χημικών, αλλά οι πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών αποτελούν μόνο ένα μικρό μερίδιο της παραγωγικής τους ικανότητας, σύμφωνα με τη γερμανική ένωση χημικής βιομηχανίας, VCI. Το υψηλό ενεργειακό κόστος και οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί καθιστούν φθηνότερη την παραγωγή χημικών ουσιών στο εξωτερικό, και πολλές εταιρείες τώρα προμηθεύονται πρόδρομες ουσίες, όπως το νιτρικό οξύ, από την Κίνα.
Το μεγαλύτερο μέρος του βαμβακιού που χρησιμοποιείται στη νιτροκυτταρίνη πρέπει επίσης να εισάγεται από την Κίνα, η οποία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο — και, με φιλικούς όρους με τη Ρωσία. Ενώ υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για το βαμβάκι που κατασκευάζεται από πολτό ξύλου και άλλα υλικά, επί του παρόντος δεν παράγονται στην κλίμακα που χρειάζεται η αγορά.
Η Nitrochemie πέρασε τα τελευταία τρία χρόνια δουλεύοντας για να εξασφαλίσει την εφοδιαστική της αλυσίδα, σύμφωνα με τον Πασκάλ Σρέγιερ, Διευθύνοντα Σύμβουλο της επιχειρηματικής μονάδας συστημάτων πρόωσης της Rheinmetall. Παρόλο που χρειάζεται ακόμα να προμηθεύεται βαμβάκι από έξω από την ήπειρο, η εταιρεία προμηθεύεται τα βαμβακερά της – μια επεξεργασμένη μορφή ινών βαμβακιού – από την Ευρώπη και από χώρες που έχουν καλές σχέσεις με την ΕΕ. Η Nitrochemie έχει δημιουργήσει επίσης ένα απόθεμα λίτρων πολλών ετών, σύμφωνα με τον Schreyer. «Στο παρελθόν, η προέλευση των πρώτων υλών δεν ήταν προτεραιότητα για εμάς. Αυτό έχει αλλάξει και τώρα επικεντρωνόμαστε στο να φέρουμε δυναμικότητα στην Ευρώπη», είπε.
Οι περισσότεροι από τους μεγάλους παραγωγούς νιτροκυτταρίνης και άλλων εξειδικευμένων χημικών στην αλυσίδα εφοδιασμού εκρηκτικών έχουν λάβει επιχορηγήσεις από το πρόγραμμα ASAP, σύμφωνα με την ανάλυση του Bloomberg για τα αρχεία του προγράμματος.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Ψηφιακό ευρώ (και) για ενίσχυση συστήματος πληρωμών θέλουν οι ηγέτες της ΕΕ