Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η εφορία έρχεται για τους πλουσιότερους πολίτες της Γαλλίας.
Καθώς ο πρωθυπουργός Σεμπαστιάν Λεκορνί προσπαθεί να βρει μια διέξοδο για την πολιτική του επιβίωση, ο 39χρονος δέχεται πιέσεις από την αριστερά, την ακροδεξιά και ακόμη και από τους δικούς του κεντρώους συμμάχους να συμπεριλάβει υψηλότερους φόρους για τους πλούσιους, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να περιορίσει το γαλλικό έλλειμμα που είναι και μεγαλύτερο έλλειμμα στην ευρωζώνη.
Ο πέμπτος πρωθυπουργός της χώρας σε λιγότερο από δύο χρόνια επέκρινε την Παρασκευή τις εκκλήσεις για έναν ευρύ φόρο περιουσίας, συμπεριλαμβανομένης μιας πρότασης που πήρε το όνομά της από τον οικονομολόγο Γκαμπριέλ Ζουκμάν. Ωστόσο, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο λήψης μέτρων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τους πλουσιότερους, λέγοντας ότι είναι αδύνατο να αγνοηθούν οι απαιτήσεις των Γάλλων για «φορολογική δικαιοσύνη».
Στη Γαλλία μαίνεται μια σπάνια έντονη συζήτηση για το αν οι πλούσιοι πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερο ρόλο στο γέμισμα των κρατικών ταμείων. Διαδηλωτές — μερικοί από τους οποίους κρατούσαν πλακάτ με το σύνθημα «Πάρτε τα από τους πλούσιους» — πραγματοποίησαν πορείες στο Παρίσι και σε άλλες πόλεις, η αστυνομία συνέλαβε άτομα που σχεδίαζαν να αποκλείσουν τα κεντρικά γραφεία της ναυτιλιακής εταιρείας CMA CGM SA, που ελέγχεται από τον δισεκατομμυριούχο Ροντόλφ Ζααντέ και την οικογένειά του, και οι τηλεοπτικές εκπομπές ασχολήθηκαν εκτενώς με συζητήσεις σχετικά με την ανισότητα και τη φορολογική δικαιοσύνη.
Ο προϋπολογισμός για το 2026 πρέπει να κατατεθεί τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με την τρέχουσα κοινοβουλευτική αριθμητική, για να εγκριθεί ένα οικονομικό κείμενο, ο Λεκορνί θα χρειαστεί είτε οι σοσιαλιστές βουλευτές είτε το Εθνικό Ράλι της Marine Le Pen να απέχουν από την ψηφοφορία για την πρόταση μομφής. Και οι δύο έχουν αντιταχθεί στις περικοπές δαπανών που πρότεινε η προηγούμενη κυβέρνηση, έχουν κάνει τη «φορολογική δικαιοσύνη» σύνθημα και απειλούν να εκδιώξουν τον Λεκορνί αν δεν κάνει παραχωρήσεις. Αυτό καθιστά την ικανοποίηση των απαιτήσεων να πληρώσουν οι πλούσιοι μια πιθανή διέξοδο από το πολιτικό και δημοσιονομικό τέλμα, αλλά θα υπονομεύσει την φιλοεπιχειρηματική κληρονομιά του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Λεκορνί δήλωσε στη Le Parisien ότι θα προτείνει την αύξηση ορισμένων φόρων και τη μείωση άλλων, αλλά ότι εναπόκειται στο κοινοβούλιο να αποφασίσει τι θα συμπεριληφθεί στον προϋπολογισμό. Προειδοποίησε ενάντια σε ορισμένες από τις πιο δραστικές ιδέες «φορολογίας των πλουσίων».
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο υποστηρίζει τον ευρύ φόρο Ζουκμάν 2% για περιουσίες άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ, δήλωσε σε ανακοίνωση μετά τη συνέντευξη στην εφημερίδα ότι θα συναντηθεί με τον Λεκορνί κατόπιν αιτήματός του αυτή την εβδομάδα, αλλά χωρίς αλλαγές οι βουλευτές του θα ψηφίσουν για την ανατροπή του με πρόταση μομφής. Η Λεπέν δήλωσε το Σάββατο σε τηλεοπτικά κανάλια ειδήσεων ότι το κόμμα της, το Εθνικό Ράλι, θα περιμένει να μιλήσει ο πρωθυπουργός στο κοινοβούλιο πριν αποφασίσει και ότι δεν έχει εμπιστοσύνη σε έναν από τους «υπολοχαγούς» του Μακρόν.
Εάν ο Λεκορνί αναγκαστεί να παραιτηθεί, ο Μακρόν θα μπορούσε να διορίσει έναν αντικαταστάτη, αλλά αυτός θα αντιμετωπίσει τις ίδιες πιέσεις.
«Η κυβέρνηση δεν μπορεί να το παρακάμψει αυτό όταν συνδυάζεται με το επίπεδο της δημόσιας υποστήριξης. Έτσι, κάποια μορφή φόρου περιουσίας θα επανέλθει», δήλωσε η Famke Krumbmüller, πολιτική αναλύτρια και συνεργάτιδα της EY Geostrategy. «Η αντίληψη και ο συμβολισμός αυτού του μέτρου είναι που το καθιστούν τόσο περίπλοκο. Ο συμβολισμός προς το γαλλικό εκλογικό σώμα, έναντι του συμβολισμού προς τις επιχειρήσεις».
Οι προτάσεις για φόρο περιουσίας καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα.
Εκτός από τον λεγόμενο φόρο Ζουκμάν, περιλαμβάνουν εισφορές επί των «χρηματοοικονομικών περιουσιών» και πιο στοχευμένα μέτρα που επηρεάζουν τις εταιρείες χαρτοφυλακίου και την κληρονομιά των οικογενειακών επιχειρήσεων. Ακόμη και οι κεντρώοι υποστηρικτές του Λεκορνί ζητούν φορολόγηση του «μη παραγωγικού» πλούτου, συνεχίζοντας το έργο της προηγούμενης κυβέρνησης που είχε εργαστεί για αλλαγές με σκοπό την καταπολέμηση της «καταχρηστικής βελτιστοποίησης».
Ο προϋπολογισμός του 2025 αύξησε ήδη τη φορολογία για τις μεγαλύτερες και πιο κερδοφόρες εταιρείες της χώρας και πρόσθεσε εισφορές έως και 4% για άτομα με ετήσιο εισόδημα άνω των 250.000 ευρώ, σε μια προσπάθεια να καταστούν πιο αποδεκτές οι περικοπές δαπανών. Η κυβέρνηση αρχικά εκτίμησε ότι θα εισπράξει 8 δισεκατομμύρια ευρώ από τον πρόσθετο φόρο στις εταιρείες και 2 δισεκατομμύρια ευρώ από το μέτρο που αφορά τα νοικοκυριά. Και τα δύο μέτρα σχεδιάστηκαν ως προσωρινά, αλλά οι απερχόμενοι υπουργοί έχουν δηλώσει ότι το δεύτερο θα πρέπει να καταστεί μόνιμο.
Πιο ριζοσπαστικά μέτρα θα είχαν ευρεία υποστήριξη από το κοινό. Μια έρευνα της Ifop — που ανατέθηκε από το Σοσιαλιστικό Κόμμα — διαπίστωσε ότι το 85% των πολιτών επιθυμεί οι προσπάθειες για την αποκατάσταση του προϋπολογισμού να στηριχθούν στις μεγάλες εταιρείες και τους πλούσιους. Η δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε στις 10 και 11 Σεπτεμβρίου σε 1.000 άτομα έδειξε ένα ευρύ φάσμα υπέρ του φόρου Zucman, συμπεριλαμβανομένου του 92% όσων υποστηρίζουν το κεντρώο κόμμα του Μακρόν.
Το ζήτημα είναι εκρηκτικό για τον πρόεδρο, η οικονομική πολιτική του οποίου βασίζεται στη συγκράτηση των φόρων, σε μια προσπάθεια να τονώσει την επιχειρηματική δραστηριότητα. Κατά τη διάρκεια των οκτώ ετών της θητείας του, αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της ανεργίας και την αύξηση των ξένων επενδύσεων. Ωστόσο, του χάρισε το παρατσούκλι «πρόεδρος των πλουσίων», ενώ οι επικριτές του επισημαίνουν την αύξηση των ποσοστών φτώχειας υπό τη διακυβέρνησή του.
Ο φόρος Ζουκμάν ανατρέχει στον πρώτο σοσιαλιστή πρόεδρο της μεταπολεμικής Γαλλίας, Φρανσουά Μιτεράν, ο οποίος εισήγαγε έναν ετήσιο φόρο που εφαρμόζεται σε ακίνητα και μη επαγγελματικά περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 3 εκατομμυρίων φράγκων, ο οποίος ονομάζεται Impôt sur les Grandes Fortunes. Κατά τις επόμενες τέσσερις δεκαετίες, ο φόρος που είναι γνωστός ως ISF καταργήθηκε, επανεισήχθη και τροποποιήθηκε από τις επόμενες κυβερνήσεις. Αφού ο Μακρόν ανέλαβε την εξουσία το 2017, περιόρισε τον φόρο ώστε να εφαρμόζεται μόνο στην ακίνητη περιουσία.
Ο Λεκορνί δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να επαναφέρει τον παλιό ISF.
Ενώ η Γαλλία έχει υποστηρίξει τα τελευταία χρόνια ένα κίνημα για την εφαρμογή ενός ευρέος φόρου για τους δισεκατομμυριούχους σε παγκόσμιο επίπεδο, οι διαδοχικοί υπουργοί Οικονομικών και πρωθυπουργοί έχουν υποστηρίξει ότι οι άνθρωποι ενδέχεται να φύγουν αν είναι η πρώτη ή η μόνη χώρα που το κάνει. Αυτό συνέβη υπό τον Μιτεράν και ξανά υπό τον πρώην πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος εισήγαγε έναν βραχύβιο υπερφόρο 75% για εισοδήματα άνω του 1 εκατομμυρίου ευρώ.
Περίπου 1.800 υπερπλούσιοι που είναι εγγεγραμμένοι ως φορολογικοί κάτοικοι θα επηρεαστούν από τον φόρο Ζουκμάν, και αυτό ανησυχεί τους υψηλόμισθους. Ο ιδρυτής της LVMH, Μπερνάρ Αρνό — ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ευρώπης με περιουσία περίπου 167 δισεκατομμυρίων δολαρίων — δήλωσε αυτό το μήνα ότι θα «καταστρέψει την φιλελεύθερη οικονομία». Ο επικεφαλής της κρατικής επενδυτικής τράπεζας Bpifrance και μια σειρά επιχειρηματικών ομάδων πίεσης έχουν επίσης εκφράσει την αντίθεσή τους.
Το Εθνικό Ράλι της Λεπέν έχει μια λιγότερο ριζοσπαστική πρόταση. Ουσιαστικά θα μετατρέψει τον φόρο ακίνητης περιουσίας του Μακρόν σε «φόρο επί της χρηματοοικονομικής περιουσίας», ο οποίος θα απαλλάσσει ένα ακίνητο κατοικίας, τα επιχειρηματικά περιουσιακά στοιχεία και το 75% των επενδύσεων σε μετοχές μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Το κόμμα έχει επίσης σχέδια για φόρους επί των χρηματοοικονομικών κερδοσκοπικών συναλλαγών, των επαναγορών μετοχών και των υπερβολικών μερισμάτων και κερδών, σύμφωνα με τον Ζαν Φιλίπ Τανγκί, βουλευτή που συμβάλλει στη διαμόρφωση της οικονομικής πολιτικής του κόμματος.
«Δεν θέλουμε η αριστερά να έχει το μονοπώλιο της φορολογικής δικαιοσύνης», δήλωσε στο France Inter στις 21 Σεπτεμβρίου. «Έχουμε προτάσεις».
Ο Σαρλ ντε Κουρσόν, ανώτερο μέλος της οικονομικής επιτροπής της Εθνοσυνέλευσης — ο οποίος υποστηρίζει ότι ο φόρος Ζουκμάν θα μπλοκαριστεί από το ανώτατο δικαστήριο ως αντισυνταγματικός — έχει άλλες ιδέες.
Ο νετ Κουρσόν, ανεξάρτητος βουλευτής που κατέχει τη θέση του από το 1993, δήλωσε στους δημοσιογράφους στην ένωση Τύπου AJEF την περασμένη εβδομάδα ότι η επαναφορά ενός φόρου στις εταιρείες χαρτοφυλακίου, ο οποίος καταργήθηκε πριν από δύο δεκαετίες, είναι μια πιθανότητα. Πρότεινε επίσης να γίνουν αλλαγές στο λεγόμενο φορολογικό καταφύγιο Dutreil, το οποίο προσφέρει σημαντικές μειώσεις στους φόρους κληρονομιάς για οικογένειες που μεταβιβάζουν εταιρείες στην επόμενη γενιά.
Τους τελευταίους μήνες, η νυν υπουργός Οικονομικών Αμελί ντε Μοντσαλίν έθεσε το ενδεχόμενο μεγαλύτερου ελέγχου των εταιρειών χαρτοφυλακίου από τις γαλλικές φορολογικές αρχές, ο οποίος θα μπορούσε να εφαρμοστεί ευρύτερα στους εκατομμυριούχους, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών κεφαλαίων, σε αντίθεση με μέτρα όπως αυτά του Ζουκμάν.
Ο διευθύνων σύμβουλος μιας εταιρείας του CAC40, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος για να συζητήσει ένα ευαίσθητο θέμα, δήλωσε στο Bloomberg ότι, ενώ ορισμένοι θα μπορούσαν να θεωρήσουν αποδεκτό ένα φόρο διαφορετικό από τον φόρο Ζουκμάν, θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα σχέδιο που στοχεύει στη μείωση του δημόσιου ελλείμματος. Αυτό που πραγματικά θέλουν οι επιχειρηματικοί ηγέτες είναι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες που θεωρούν αναποτελεσματικές και σπατάλες, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος.
Τουλάχιστον τα τρία τέταρτα των προσπαθειών που απαιτούνται για τον περιορισμό του ελλείμματος, από το αναμενόμενο 5,4% του οικονομικού προϊόντος φέτος, πρέπει να προέλθουν από περικοπές δαπανών και βελτίωση της αποδοτικότητας, σύμφωνα με τον Πιέρ Μοσκοβισί, επικεφαλής του εθνικού ελεγκτικού δικαστηρίου της Γαλλίας. Υποστηρίζει ότι, ενώ τα μέτρα για την αξιοποίηση των πλουσιότερων είναι δυνατά —και πιθανώς απαραίτητα, για να επιτευχθεί συμφωνία για τον προϋπολογισμό— οι φόροι δεν πρέπει να ισοδυναμούν με κατάσχεση ή να βλάπτουν την ικανότητα των νεοσύστατων επιχειρήσεων και των εταιρειών να αναπτυχθούν και να ανταγωνιστούν στη Γαλλία.
«Αυτά τα μέτρα είναι απαραίτητα, είναι αναμφίβολα αναγκαία και υπάρχει περιθώριο ελιγμών», δήλωσε την Παρασκευή στο France Info. «Ωστόσο, τα μέτρα αυτά πρέπει να είναι επαρκώς προσαρμοσμένα και καλά σχεδιασμένα, ώστε να αποφευχθεί η επιδείνωση της ανταγωνιστικότητάς μας και η πλήξη της ανάπτυξης».
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Πώς οι πλούσιοι και οι ισχυροί σχεδιάζουν να ζήσουν για πάντα