Συνέντευξη στη Βάσια Καττή
«Το µέλλον δεν αφορά την κυριαρχία ενός φύλου, αλλά τη συµπερίληψη», τονίζει σε συνέντευξή της στο Economy Today η Μόνικα Ιωαννίδου Πολεµίτη, επισηµαίνοντας ότι η αληθινή πρόοδος δεν αφορά τη δηµιουργία µιας νέας ανισορροπίας, αλλά την κατάργηση της υπάρχουσας. Η πρόεδρος του ICC Cyprus Women Network µιλά για το στοίχηµα της ισότητας στην ηγεσία, τις ξεπερασµένες αντιλήψεις για τους έµφυλους ρόλους και την αλλαγή στάσης της νέας γενιάς ανδρών, ενώ αναφέρεται και στο τι πρέπει να αλλάξει στο κυπριακό επιχειρείν στον δρόµο προς την ισότητα.
Ισότητα στην ηγεσία: Το στοίχημα που χάνεται
Έχετε δηλώσει ότι «θα πρέπει να προβληµατίσει η απουσία ηγέτιδων». Ταυτόχρονα, µελέτες δείχνουν ότι οι εταιρείες µε περισσότερες γυναίκες σε ηγετικές θέσεις είναι πιο αποδοτικές και καινοτόµες. Παρόλα αυτά, η πρόοδος προς την ισότητα είναι αργή. Πού θεωρείτε ότι εντοπίζεται η µεγαλύτερη αντίσταση; Είναι θέµα κουλτούρας, πολιτικής ή κάτι βαθύτερο;
Η αργή πρόοδος προς την ισότητα των φύλων σε ηγετικούς ρόλους είναι ένα πολύπλευρο ζήτηµα µε βαθιές ρίζες. Ενώ η έρευνα αποδεικνύει συνεχώς τα πολυάριθµα οφέλη της διαφορετικής ηγεσίας, η πρόοδος εξακολουθεί να παρεµποδίζεται από βαθιά ριζωµένες πολιτισµικές προκαταλήψεις και συστηµικά εµπόδια που είναι δύσκολο να εξαλειφθούν. Αυτές οι προκαταλήψεις συχνά εκδηλώνονται ως ασυνείδητα στερεότυπα και υποθέσεις σχετικά µε τις ηγετικές ικανότητες των γυναικών, ενώ τα συστηµικά εµπόδια µπορεί να περιλαµβάνουν την έλλειψη πρόσβασης σε καθοδήγηση και ευκαιρίες ανάπτυξης.
Πέρα από τη «γυάλινη οροφή»
Συχνά γίνεται λόγος για τη «γυάλινη οροφή» που εµποδίζει τις γυναίκες να φτάσουν σε υψηλόβαθµες θέσεις. Πιστεύετε ότι αυτό το εµπόδιο προέρχεται περισσότερο από εξωτερικούς παράγοντες, όπως οι προκαταλήψεις και οι εταιρικές δοµές, ή από εσωτερικούς, όπως η αυτοπεποίθηση και η αυτολογοκρισία των γυναικών;
Προτιµώ να µη χρησιµοποιούνται όροι όπως η «γυάλινη οροφή» όταν συζητάµε την ισότητα των φύλων στον χώρο εργασίας. Αυτός ο όρος κανονικοποιεί την ύπαρξη εµποδίων που κρατούν τις γυναίκες µακριά από το να αναπτύξουν πλήρως τις δυνατότητές τους και υποδηλώνει ότι πρόκειται για ένα φυσικό ή αναπόφευκτο φαινόµενο. Αντίθετα, πιστεύω ότι είναι σηµαντικό να αµφισβητήσουµε τις προκαταλήψεις, τα στερεότυπα και τα συστηµικά ζητήµατα που δηµιουργούν αυτά τα εµπόδια και εµποδίζουν την επαγγελµατική εξέλιξη των γυναικών.
Οι ξεπερασµένες αντιλήψεις για τους έµφυλους ρόλους πλέον αµφισβητούνται, καθώς οι άνδρες αναλαµβάνουν όλο και περισσότερο ευθύνες που παραδοσιακά ανατίθενται στις γυναίκες. Αυτή η µετατόπιση δείχνει πρόοδο προς έναν πιο ισορροπηµένο χώρο εργασίας, αλλά πρέπει να εργαστούµε ενεργά για να βελτιώσουµε την κουλτούρα του χώρου εργασίας, να ενισχύσουµε την αυτοπεποίθηση όλων των γυναικών και να εκπαιδεύσουµε τους άνδρες σε θέσεις λήψης αποφάσεων για να διασφαλίσουµε γρήγορη και διαρκή πρόοδο.
Ισορροπία, όχι κυριαρχία
Αν µπορούσατε να αλλάξετε ένα µόνο πράγµα στο κυπριακό επιχειρηµατικό περιβάλλον ώστε να γίνει πιο δίκαιο και υποστηρικτικό για τις γυναίκες, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί;
Υποστηρίζω τις προσωρινές ποσοστώσεις ως ένα προληπτικό µέτρο για την επιτάχυνση της πορείας προς την ισορροπία των φύλων σε τοµείς όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται. Αυτές οι ποσοστώσεις είναι µια ώθηση, σχεδιασµένη να µας προωθήσει προς ένα πιο δίκαιο µέλλον όπου όλοι, ανεξαρτήτως φύλου, έχουν µια δίκαιη ευκαιρία για επιτυχία. Όταν γυναίκες αναλαµβάνουν ηγετικούς ρόλους, εµπνέουν άλλες, µε αποτέλεσµα να δηµιουργείται ένα ντόµινο προόδου.
Πρέπει να τονίσω ότι ο στόχος δεν είναι ένας κόσµος όπου κυριαρχούν οι γυναίκες, αλλά ένας κόσµος όπου η αξία και το δυναµικό είναι οι µοναδικοί καθοριστικοί παράγοντες της επιτυχίας. «Η ισότητα δεν σηµαίνει να δίνεις σε όλους το ίδιο παπούτσι, αλλά να δίνεις σε όλους ένα παπούτσι που τους ταιριάζει» - για να βρούµε αυτή την τέλεια εφαρµογή πιο γρήγορα, µερικές φορές χρειαζόµαστε µια προσωρινή ώθηση. Οι ποσοστώσεις µπορούν να δώσουν αυτή την ώθηση, αλλά ο σχεδιασµός τους πρέπει να περιλαµβάνει σαφείς οδούς εξόδου, διασφαλίζοντας ότι θα αποµακρυνθούν µόλις φτάσουµε στην επιθυµητή ισορροπία.
Ως µητέρα ενός κοριτσιού και δύο αγοριών, θέλω να τονίσω ότι το µέλλον δεν αφορά την κυριαρχία ενός φύλου, αλλά τη συµπερίληψη. Συνθήµατα όπως «το µέλλον είναι γένους θηλυκού» χάνουν το νόηµα επειδή η αληθινή πρόοδος δεν αφορά τη δηµιουργία µιας νέας ανισορροπίας, αλλά την κατάργηση της υπάρχουσας. Ας µεγαλώσουµε τα παιδιά µας, κορίτσια και αγόρια, να πιστεύουν σε έναν κόσµο όπου το φύλο τους είναι άσχετο µε τις προσδοκίες και τα επιτεύγµατά τους.
Γυναίκες και άνδρες στον δρόμο της προόδου
Βλέπετε κάποια ουσιαστική αλλαγή στη νέα γενιά γυναικών επιχειρηµατιών και στελεχών σε σύγκριση µε προηγούµενες δεκαετίες; Υπάρχουν στοιχεία που σας κάνουν αισιόδοξη ότι τα πράγµατα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση;
Είµαι αισιόδοξη για τις αλλαγές που βλέπω στη νέα γενιά γυναικών επιχειρηµατιών και επαγγελµατιών, αλλά και στην αλλαγή στάσης των ανδρών, ειδικά της νεότερης γενιάς, που είναι ολοένα και πιο ευαισθητοποιηµένοι στη σηµασία της ισότητας και υποστηρικτικοί προς τις γυναίκες στον χώρο εργασίας. Υπάρχει ένα αυξανόµενο αίσθηµα ενδυνάµωσης και µια προθυµία να αµφισβητηθεί το κατεστηµένο. Ενώ όλο και περισσότερες γυναίκες αναλαµβάνουν πρωτοβουλίες, υποστηρίζουν τον εαυτό τους και η µία την άλλη, αυτές οι προσπάθειες συχνά ενισχύονται από την υποστήριξη ανδρών επιχειρηµατιών και επαγγελµατιών. Αυτό υποδηλώνει µια θετική στροφή προς µεγαλύτερη ισότητα των φύλων. Πρέπει όµως πάντα να θυµόµαστε ότι αυτή η πρόοδος στηρίζεται στους ώµους των γυναικών των προηγούµενων γενεών, οι οποίες αγωνίστηκαν ακούραστα για να ανοίξουν τον δρόµο για τις επόµενες.
Δίκτυο υποστήριξης και συνεργασίας
Το ICC Cyprus Women Network δηµιουργήθηκε µε σκοπό την ενδυνάµωση των γυναικών επαγγελµατιών και τη δηµιουργία ενός υποστηρικτικού πλαισίου προς ενίσχυση της ισότητας των φύλων στον επιχειρηµατικό κόσµο της Κύπρου. Ποια είναι τα µεγαλύτερα εµπόδια που έχετε συναντήσει και ποια ήταν η µεγαλύτερη θετική εξέλιξη που έχετε δει µέσα από τη δράση του;
Ένα από τα µεγαλύτερα εµπόδια που έχουµε συναντήσει είναι η αντιµετώπιση βαθιά ριζωµένων προκαταλήψεων και στερεοτύπων σχετικά µε τους ρόλους των γυναικών στις επιχειρήσεις. Ωστόσο, η πιο θετική εξέλιξη ήταν το αυξανόµενο δίκτυο υποστήριξης και συνεργασίας µεταξύ των γυναικών επαγγελµατιών. Έχουµε δει γυναίκες να ενδυναµώνουν η µία την άλλη, να µοιράζονται γνώσεις και να υποστηρίζουν την αλλαγή συλλογικά.
Αν κοιτάξετε πέντε χρόνια μπροστά, ποιο θα ήταν το πιο φιλόδοξο αλλά ρεαλιστικό αποτέλεσμα που θα θέλατε να δείτε;
Ο πιο φιλόδοξος αλλά ρεαλιστικός στόχος µας είναι να δούµε µια σηµαντική αύξηση στον αριθµό των επιχειρήσεων µε γυναίκες ηγέτιδες και των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις σε όλη την Κύπρο.
Διαβάστε επίσης: Η ανισότητα είναι ακόμη εμφανής σε παγκόσμιο επίπεδο