«Σε όλη μου τη ζωή κλείνω συμφωνίες. Ξέρω πότε κάποιος είναι έτοιμος να κάνει μια συμφωνία», είχε δηλώσει προ ημερών ο Ντόναλντ Τραμπ. Και όπερ και εγένετο…
Υπό τις έντονες πιέσεις που δέχεται τελευταία, και σε μια προσπάθεια να αμβλύνει την ένταση με την Ουάσιγκτον, η Ουκρανία συμφώνησε με τις ΗΠΑ για την από κοινού ανάπτυξη των φυσικών της πόρων.
Σύμφωνα με πηγές τις οποίες επικαλείται το Bloomberg, το υπουργικό συμβούλιο της χώρας αναμένεται να συνεδριάσει σήμερα Τετάρτη αναφορικά με την υπογραφή της συμφωνίας. Και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σχεδιάζει να ταξιδέψει στις ΗΠΑ την Παρασκευή για να επισφραγίσει τη συμφωνία.
«Ακούω ότι έρχεται την Παρασκευή», είπε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο την Τρίτη. «Σίγουρα είναι εντάξει για μένα, αν το θέλεις, και θα ήθελε να το υπογράψει μαζί μου. Και καταλαβαίνω ότι είναι μεγάλη υπόθεση».
«Η συμφωνία για τα ορυκτά είναι μόνο ένα μέρος της εικόνας. Έχουμε ακούσει πολλές φορές από την αμερικανική κυβέρνηση ότι είναι μέρος μιας ευρύτερης εικόνας», δήλωσε στους Financial Times την Τρίτη η Olha Stefanishyna, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Δικαιοσύνης της Ουκρανίας που ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων.
Ο Τραμπ πίεσε τον Ζελένσκι να αποδεχθεί τη συμφωνία, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ στο Κίεβο νωρίτερα αυτόν τον μήνα. Όμως ο Ουκρανός πρόεδρος απέρριψε προηγούμενες εκδοχές, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ απαιτούν πάρα πολλά από τη χώρα του.
Υπενθυμίζεται ότι -όπως έχει διαμηνύσει ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος- ο Λευκός Οίκος θεωρεί τη εν λόγω συμφωνία ως ένα πρώτο βήμα προς την επίτευξη εκεχειρίας με τη Ρωσία.
Οι λεπτομέρειες της τελευταίας στιγμής
Πληροφορίες τονίζουν, ότι οι ΗΠΑ απέσυραν τελικά το αίτημά του προς το Κίεβο, να δεσμευτεί να πληρώσει 500 δισεκατομμύρια δολάρια από την εξόρυξη πόρων σε ένα ταμείο ως μια μορφή αποπληρωμής για τη βοήθεια των ΗΠΑ. Η συμφωνία πλαίσιο θα δημιουργήσει ένα κοινό ταμείο ΗΠΑ-Ουκρανίας για τη διαχείριση μελλοντικών εσόδων από τους φυσικούς πόρους της χώρας, σύμφωνα με τις πηγές.
Το σχέδιο εξακολουθεί να μην ορίζει συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας, υπογραμμίζουν, αν και η Ουκρανία τη βλέπει ως σημείο εκκίνησης προς αυτήν την πιθανότητα.
Αυτά ήταν βασική προτεραιότητα για την Ουκρανία, οι ηγέτες της οποίας έχουν ανησυχήσει από τις επανειλημμένες βολές του Τραμπ κατά του Ζελένσκι και των επιχειρημάτων των Αμερικανών αξιωματούχων ότι μοιράζεται την ευθύνη για την εισβολή.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν πει ότι η δέσμευση της Ουκρανίας με τις ΗΠΑ μέσω οικονομικών δεσμών θα παρείχε μια de facto ασπίδα ασφαλείας. Λεπτομερής συμφωνία αναμένεται να γίνει αργότερα.
Οι εκτιμήσεις και οι «κόκκινες γραμμές»
Η τελική έκδοση της συμφωνίας, με ημερομηνία 24 Φεβρουαρίου και την οποία είδαν οι FT, θα δημιουργήσει ένα ταμείο στο οποίο η Ουκρανία θα συνεισφέρει το 50% των εσόδων από τη «μελλοντική νομισματική αξιοποίηση» των κρατικών ορυκτών πόρων, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, και των σχετικών logistics. Το ταμείο θα επενδύσει σε έργα στην Ουκρανία.
Εξαιρούνται οι ορυκτοί πόροι που ήδη συνεισφέρουν στα ταμεία της ουκρανικής κυβέρνησης, που σημαίνει ότι δεν θα κάλυπτε τις υπάρχουσες δραστηριότητες της Naftogaz ή της Ukrnafta, των μεγαλύτερων παραγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου της Ουκρανίας.
Ωστόσο, η συμφωνία παραλείπει οποιαδήποτε αναφορά στις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ στις οποίες είχε επιμείνει αρχικά το Κίεβο ως αντάλλαγμα .
Αφήνει επίσης κρίσιμα ερωτήματα, όπως το μέγεθος του μεριδίου των ΗΠΑ στο αμοιβαίο κεφάλαιο και οι όροι των συμφωνιών «κοινής ιδιοκτησίας» που πρέπει να διευκρινιστούν στις επακόλουθες συμφωνίες.
Η εντολή για το αμοιβαίο κεφάλαιο να επενδύει στην Ουκρανία είναι μια περαιτέρω αλλαγή που είχε επιδιώξει το Κίεβο. Το έγγραφο αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη της Ουκρανίας στο μέλλον.
Ουκρανοί αξιωματούχοι πρόσθεσαν ότι η συμφωνία ήταν απλώς μια «συμφωνία-πλαίσιο» και ότι κανένα εισόδημα δεν θα άλλαζε χέρια μέχρι να δημιουργηθεί το ταμείο, δίνοντάς τους χρόνο να ξεκαθαρίσουν τυχόν πιθανές διαφωνίες. Μεταξύ των εκκρεμών θεμάτων είναι να συμφωνηθεί η δικαιοδοσία της συμφωνίας.
Η κυβέρνηση του Ζελένσκι θα πρέπει επίσης να ζητήσει έγκριση από το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, όπου οι βουλευτές της αντιπολίτευσης έχουν επισημάνει ότι θα έχουν τουλάχιστον μια έντονη συζήτηση πριν επικυρώσουν μια τέτοια συμφωνία.
«Πολιτική νίκη»
«Η ουσία εδώ φαίνεται να είναι λιγότερη από ό,τι φαίνεται, αντιθέτως πρόκειται για μία έντονα πολιτική κίνηση», σχολιάζει ο Τζάστιν Λόγκαν, διευθυντής μελετών άμυνας και εξωτερικής πολιτικής στο ινστιτούτο Cato, υπογραμμίζοντας ότι επιτρέπει στον Τραμπ να «αγοράσει μια πολιτική νίκη» στο εσωτερικό, ενώ ο Ζελένσκι μπορεί να χαλαρώσει τις πρόσφατες πιέσεις από τις ΗΠΑ.
Η συμφωνία μπορεί επίσης να προσφέρει στον Τραμπ έναν τρόπο να ενθαρρύνει τους υποστηρικτές του για συνέχιση της υποστήριξης προς την Ουκρανία, ιδιαίτερα εάν η Ουάσιγκτον χρειάζεται το Κογκρέσο να εγκρίνει πρόσθετη βοήθεια για τη χώρα, εάν οι διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία συνεχίσουν να καθυστερούν. Η Ουκρανία εξακολουθεί να βασίζεται σε συμμάχους των ΗΠΑ και της Ευρώπης για όπλα και πυρομαχικά.
Εγκλωβισμένοι στις διαπραγματεύσεις
Και οι δύο πλευρές έχουν εγκλωβιστεί εδώ και μέρες σε έντονες διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία που η αμερικανική κυβέρνηση θεωρεί αναπόσπαστο μέρος του σχεδίου της να μεσολαβήσει για κατάπαυση του πυρός στον τριετή πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Η απόφαση του Τραμπ να στείλει κορυφαίους συνεργάτες του για να διαπραγματευτεί πρώτα με τη Ρωσία προκάλεσε εντάσεις στη σχέση, οι οποίες κορυφώθηκαν όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποκάλεσε τον Ζελένσκι «δικτάτορα».
Η Ουκρανία θέλει να επενδύσει στο νέο ταμείο μαζί με τις ΗΠΑ σε βάση 50-50, δήλωσε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός Ντένις Σμιχάλ. Το ταμείο θα περιλαμβάνει μελλοντικά έσοδα από κρατικές επιχειρήσεις, καθώς και από την εξόρυξη πρώτων υλών, πρόσθεσε.
Ο Τραμπ είπε ότι ήθελε το ισοδύναμο των 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων από σπάνιες γαίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται κυρίως σε μαγνήτες υψηλής αντοχής. Ωστόσο, παρά τις αναφορές για κοιτάσματα ορυκτών 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, η Ουκρανία δεν διαθέτει σημαντικά αποθέματα σπάνιων γαιών που να αναγνωρίζονται διεθνώς ως οικονομικά βιώσιμα.
Η Ουκρανία διαθέτει ορισμένα εμπορικά ορυχεία κρίσιμων ορυκτών όπως το τιτάνιο και το γάλλιο, τα οποία αν και σημαντικά δεν είναι πιθανό να αξίζουν τα ποσά που οραματίζεται ο Τραμπ.
Ακόμα κι αν η Ουκρανία έχει οικονομικά βιώσιμα κοιτάσματα, η Δύση έχει ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση να ξεπεράσει. Οι περισσότερες χώρες αναγκάζονται να στείλουν τις σπάνιες γαίες που εξορύσσουν για να εξευγενιστούν στην Κίνα καθώς κυριαρχεί στην επεξεργασία αυτών των υλικών.
Η σφήνα του Πούτιν
Παράλληλα,, το Κρεμλίνο προσπαθεί να πείσει τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών ότι η Ρωσία μπορεί να προσφέρει μια καλύτερη συμφωνία.
Ο Ρώσος ηγέτης Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης τη Δευτέρα το βράδυ: «Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με τους εταίρους μας, συμπεριλαμβανομένων των Αμερικανών» για πρόσβαση σε ορυκτά αποθέματα — συμπεριλαμβανομένης της Ρωσοκρατούμενης Ουκρανίας. Υπογράμμισε επίσης ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επαναλάβει την πώληση αλουμινίου στις ΗΠΑ, λέγοντας ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να προμηθεύσει «περίπου 2 εκατομμύρια τόνους στην αμερικανική αγορά».
«Καλύτερη προσφορά»
Μιλώντας σε τηλεοπτική συνέντευξη μετά τη σύγκληση συνάντησης για την ανάπτυξη της βιομηχανίας σπάνιων γαιών τη Δευτέρα, ο Πούτιν είπε ότι η πιθανή συμφωνία κρίσιμης σημασίας για τα ορυκτά της Ουκρανίας με τις ΗΠΑ «δεν μας αφορά» – αλλά ισχυρίστηκε ότι η Μόσχα είχε περισσότερα να προσφέρει στον Τραμπ από το Κίεβο.
«Θα ήμασταν έτοιμοι να συνεργαστούμε με τους Αμερικανούς εταίρους μας… αν έδειχναν ενδιαφέρον να συνεργαστούν», είπε ο Πούτιν, προσθέτοντας ότι η Ρωσία έχει «μια τάξη μεγέθους περισσότερους πόρους αυτού του είδους από την Ουκρανία».
«Σχετικά με τα νέα εδάφη», είπε ο Πούτιν, αναφερόμενος σε τμήματα της Ουκρανίας που έχει καταλάβει η Ρωσία, «είμαστε έτοιμοι να προσελκύσουμε ξένους εταίρους – και στα λεγόμενα νέα ιστορικά εδάφη μας, που επέστρεψαν στη Ρωσική Ομοσπονδία, υπάρχουν επίσης ορισμένα αποθέματα εκεί. Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με τους ξένους εταίρους μας, συμπεριλαμβανομένων των Αμερικανών, εκεί».
Όπως επισημαίνει το Politico, για να γλυκάνει περαιτέρω τη συμφωνία, ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία θα εξετάσει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τις ΗΠΑ για την παραγωγή αλουμινίου. Σημείωσε ότι εάν οι αμερικανικές εταιρείες συνεργαστούν με τη Μόσχα, «θα βγάλουν καλά χρήματα και οι αντίστοιχοι όγκοι αλουμινίου θα εισέλθουν στην εγχώρια αγορά σε απολύτως αποδεκτές τιμές αγοράς».
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δεσμευτεί να τερματίσει τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας το συντομότερο δυνατόν.
Τη Δευτέρα, η ΕΕ πρόσφερε τη δική της συμφωνία για τα ορυκτά στην Ουκρανία, με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Βιομηχανικής Στρατηγικής Stéphane Séjourné να λέει έντονα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στο Κίεβο: «Η προστιθέμενη αξία που προσφέρει η Ευρώπη είναι ότι δεν θα απαιτήσουμε ποτέ μια συμφωνία που δεν είναι αμοιβαία επωφελής».
Πηγή: ot.gr
Διαβάστε επίσης: Διολίσθηση για τις ευρωπαϊκές μετοχές που σχετίζονται με την AI