Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνήψαν συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών κατά 90% έως το 2040 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, μια κίνηση που ενισχύει την ηγετική θέση της Ένωσης στον τομέα του κλίματος ενόψει της Σύνοδου Κορυφής COP30.
Η συμφωνία ανακοινώθηκε από τη Δανία, που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, μετά από μαραθώνιες συνομιλίες μεταξύ των υπουργών περιβάλλοντος που ξεκίνησαν την Τρίτη το πρωί στις Βρυξέλλες και ολοκληρώθηκαν σήμερα Τετάρτη.
Η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για την υποβολή από την ΕΕ μιας ενημερωμένης δέσμευσης για το κλίμα στα Ηνωμένα Έθνη στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού, καθώς και για τις τελικές διαπραγματεύσεις σχετικά με το ρυθμό και το βάθος μιας μετάβασης που θα έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή οικονομία.
Δεκάδες ηγέτες από όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και της Ευρώπης, θα συναντηθούν στο Μπελέμ της Βραζιλίας την Πέμπτη για διήμερες συνομιλίες για το κλίμα. Οι επίσημες διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν στην ετήσια σύνοδο κορυφής COP30 του ΟΗΕ στις 10 Νοεμβρίου.
Ένα βασικό στοιχείο των συνομιλιών της ΕΕ για το κλίμα την Τρίτη ήταν η ώθηση για την αύξηση της χρήσης των διεθνών πιστώσεων που δημιουργήθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 6 της συμφωνίας του Παρισιού, σύμφωνα με άτομα που έχουν γνώση των συνομιλιών. Το όριο θα αυξηθεί στο 5% των βασικών καθαρών εκπομπών του μπλοκ το 1990, σε σύγκριση με το 3% που είχε αρχικά προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η χρήση των πιστώσεων θα ξεκινήσει με μια πιλοτική φάση πέντε ετών το 2031, πέντε χρόνια νωρίτερα από ό,τι ζητούσε η Επιτροπή, και δεν θα περιοριστεί σε τομείς εκτός της αγοράς άνθρακα της ΕΕ.
Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ θα υποχρεωθεί να μειώσει τις εκπομπές στο εσωτερικό της κατά 85% και να βασιστεί για το υπόλοιπο 5% σε φθηνότερες εισαγόμενες πιστώσεις, τις οποίες οι εταιρείες θα μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν για να συμμορφωθούν με το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών.
Η ΕΕ έχει ήδη δύο δεσμευτικούς στόχους: καθαρές εκπομπές μηδενικού ισοζυγίου το 2050 και μείωση κατά 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Ωστόσο, η ευρεία συναίνεση για τη δράση για το κλίμα που επικρατούσε πριν από πέντε χρόνια έχει διαρραγεί, δίνοντας τη θέση της στον εμπορικό προστατευτισμό και σε πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στη μείωση του κόστους της ενέργειας. Αυτό έκανε τον στόχο για το 2040 ένα εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα.
Η συμφωνία θα αποτελέσει τη διαπραγματευτική θέση των κρατών μελών για το επόμενο στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας: τις συνομιλίες με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την τελική μορφή του στόχου.
Προκειμένου να καταστεί η πράσινη μετάβαση πιο προσιτή για τους καταναλωτές και τις βιομηχανίες, τα κράτη μέλη εξασφάλισαν ορισμένες εγγυήσεις και ευελιξίες από την Επιτροπή ακόμη και πριν από τη υπουργική συνάντηση. Αυτές περιλάμβαναν εμπορικές προστασίες για τον χάλυβα και διατύπωση σχετικά με την τεχνική ουδετερότητα, ένας όρος που χρησιμοποιείται συχνά για να ανοίξει ο δρόμος για περισσότερη πυρηνική ενέργεια, όπως ζητά η Γαλλία.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων της Τρίτης προσφέρθηκαν επιπλέον παραχωρήσεις, σύμφωνα με τις πηγές. Αυτές περιλαμβάνουν την αναβολή κατά ένα έτος της νέας αγοράς άνθρακα για τα καύσιμα μεταφοράς και θέρμανσης έως το 2028.
Μια ομάδα χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, είχε ζητήσει την αναβολή του προγράμματος «cap-and-trade» λόγω ανησυχιών ότι θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών της ενέργειας και θα προκαλέσει αντίδραση από τους ψηφοφόρους.
Η συμφωνία για τον κλιματικό στόχο του 2040 αποτέλεσε τη βάση για την ΕΕ να συμφωνήσει σε μια νέα δέσμευση, γνωστή ως Εθνικά Καθορισμένη Συνεισφορά, προς τον ΟΗΕ. Η Ένωση έχει ήδη χάσει σημαντικές προθεσμίες για την ενημέρωση της ΕΚΣ λόγω διαφωνιών μεταξύ των κρατών μελών.
Την Τετάρτη, συμφώνησε σε μια σειρά μειώσεων εκπομπών μεταξύ 66,3% και 72,5%, οι οποίες θα παρουσιαστούν ως η ενημερωμένη πράσινη δέσμευσή της.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Σουηδία: Η Riksbank κράτησε αμετάβλητο στο 1,75% το βασικό επιτόκιο