6 Μαΐου 2002
Ιδρύεται η SpaceX, η εταιρεία διαστήματος του Elon Musk που το 2008 βρέθηκε ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία, αλλά σήμερα αποτιμάται στα 350 δισ. δολάρια.
Όλα ξεκίνησαν από μια τρελή ιδέα που είχε ο επιχειρηματίας από τη Ν. Αφρική το 2001. Στα 30 του, είχε κιόλας πλουτίσει δύο φορές, πουλώντας δύο εταιρείες που είχε ιδρύσει (την Zip2 και την X.com – που αργότερα έγινε PayPal) αντί εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων. Όμως, αντί να φτιάξει άλλη μία εταιρεία του ίντερνετ ή να αποσυρθεί και να ξοδεύει την περιουσία του, ο Musk ήταν αποφασισμένος να κάνει κάτι σημαντικότερο: Ήθελε να χρησιμοποιήσει τα χρήματά του για να σώσει την ανθρωπότητα από τον αφανισμό και πείστηκε ότι ο τρόπος για να το επιτύχει είναι δημιουργώντας μια ανθρώπινη αποικία στον Άρη.
Όταν έψαξε στο σάιτ της NASA για να βρει πότε σκοπεύει η αμερικανική υπηρεσία διαστήματος να στείλει τον άνθρωπο στον Άρη, δεν μπόρεσε να βρει τίποτα. Και έτσι, αποφάσισε να το κάνει μόνος του.
Κόντεψε να χάσει τα πάντα, όμως σήμερα, η SpaceX είναι η μεγαλύτερη εταιρεία του διαστήματος και βγάζει χρήματα μέσα από τρία βασικά κανάλια: Τις εκτοξεύσεις εμπορικών δορυφόρων, τις αποστολές φορτίων για λογαριασμό της NASA και την υπηρεσίες δορυφορικού ίντερνετ Starlink. Η SpaceX μπορεί να βγάζει το ένα τρίτο των χρημάτων της από κρατικά συμβόλαια, όμως λειτουργεί σαν μια τεχνολογική εταιρεία, δοκιμάζοντας και βελτιώνοντας διαρκώς νέες τεχνολογίες, σε μία προσπάθεια να μειώσει τα κόστη που σχετίζονται με τις δραστηριότητές της στο διάστημα.
Από το πρώτο εμπορικό διαστημόπλοιο που έφτασε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έως την ανάπτυξη του Starship, του μεγαλύτερου συστήματος πυραύλου στον κόσμο, η SpaceX έχει κάνει πολλά πράγματα που κάποτε έμοιαζαν αδύνατα. Με την ανάπτυξη επαναχρησιμοποιούμενων πυραύλων, η SpaceX κατάφερε να μειώσει το κόστος της εκτόξευσης ακόμα και πάνω από 65%.
Όμως παρά τα εξαιρετικά επιτεύγματά της, το περασμένο Σαββατοκύριακο η SpaceX έγραψε ένα από τα πιο παράξενα κεφάλαια στην ιστορία της στη γη. Η εταιρεία έδωσε στον Elon Musk κάτι που κανένας από τους σπουδαίους Αμερικανούς επιχειρηματίες δεν είχε αποκτήσει εδώ και 100 χρόνια: Τη δική του πόλη.
Για δεκαετίες, οι εταιρικές πόλεις αποτελούσαν μέρος της δομής της «οικονομικής μηχανής» των ΗΠΑ. Οι εργαζόμενοι ζούσαν εκεί όπου δούλευαν, κοιμόντουσαν σε κτίρια της εταιρείας και πλήρωναν στα καταστήματα της εταιρείας με νομίσματα που εξέδιδε και δεχόταν η ίδια η επιχείρηση.
Με την πάροδο του χρόνου, η άνοδος του αυτοκινήτου και του συνδικαλισμού αλλά και μια σειρά από οικονομικές αλλαγές κατέστησαν αυτό το μοντέλο παρωχημένο. Και για τις εταιρείες, το σύστημα δημιουργούσε προκλήσεις, αφού η διοίκηση μιας πόλης είναι μια ακριβή και δύσκολη υπόθεση.
Σήμερα, έχουν απομείνει λίγες περιπτώσεις εταιρικών πόλεων, όπως είναι για παράδειγμα η ειδική περιοχή της Walt Disney World εντός του Ορλάντο, η οποία ωστόσο αντιμετωπίζει τα δικά της προβλήματα.
Ο Elon Musk στο Τέξας
Η SpaceX έφτασε στο Νότιο Τέξας πριν από μια δεκαετία με τυμπανοκρουσίες. Έπειτα από ένα «φλερτ» με αρκετές ακόμα τοποθεσίες ανά τις ΗΠΑ, η εταιρεία του Elon Musk επέλεξε το Cameron County, που ήταν κάποτε μία από τις φτωχότερες περιοχές της χώρας, για να κατασκευάσει την εξέδρα εκτόξευσης και τις εγκαταστάσεις πυραύλων της.
Εκείνη την εποχή, η SpaceX θεωρούνταν μια πρωτοποριακή startup και η κίνηση αυτή θεωρήθηκε επαναστατική για την κομητεία των περίπου 400.000 κατοίκων, η οποία πάλευε για καιρό με υψηλά ποσοστά φτώχειας και χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.
Η SpaceX δήλωσε ότι επέλεξε την ακτή του Νότιου Τέξας λόγω του χαμηλού γεωγραφικού πλάτους, των ευκαιριών εκτόξευσης πάνω από το νερό και της χαμηλής πληθυσμιακής πυκνότητας. Όμως, όπως σημειώνει το Politico, η εταιρεία πέτυχε και μια πολύ καλή συμφωνία. Στο πλαίσιο της συμφωνίας αυτής, η κομητεία έδωσε στην SpaceX μια 10ετή απαλλαγή από τους φόρους ακίνητης περιουσίας. Για να δικαιολογήσει την απόφαση, ο τότε δικαστής της κομητείας Carlos Cascos δήλωσε ότι το έργο θα έφερνε εκατοντάδες θέσεις εργασίας και εκατομμύρια δολάρια σε οικονομικό όφελος στην περιοχή.
Η ανάπτυξη του συγκροτήματος ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 2010. Αν και αρχικά η τοποθεσία προοριζόταν για την εκτόξευση πυραύλων και τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις για την υποστήριξη του πυραύλου Falcon 9, ο Musk έκανε μια στροφή το 2018 και έτσι ο χώρος εκτόξευσης χρησιμοποιήθηκε για να υποστηρίξει την κατασκευή και τις δοκιμές του πυραύλου επόμενης γενιάς της SpaceX, του Starship.
«Έχουμε πολλή γη χωρίς να υπάρχει κανείς τριγύρω, οπότε αν εκραγεί, δεν πειράζει», είχε πει τότε ο Musk.
Αλλά φυσικά, υπήρχαν άνθρωποι τριγύρω. Και για πολλούς κατοίκους της κομητείας Κάμερον, ο ενθουσιασμός από την άφιξη της SpaceX γρήγορα ξεθώριασε. Καθώς η εταιρεία κατασκεύαζε τις υποδομές της, υπήρχε ανησυχία για την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και αγωγές από τοπικές ομάδες που μιλούσαν για ρύπανση ενός κοντινού κόλπου. Μερικοί κάτοικοι ήταν αναστατωμένοι από τις έντονες δονήσεις και τις εκρήξεις των εκτοξεύσεων πυραύλων, ανησυχώντας ότι η δραστηριότητα αυτή, που έμοιαζε με σεισμό, ράγιζε τα θεμέλια των σπιτιών τους. Όμως, το μεγαλύτερο σημείο τριβής ήταν η πρόσβαση στην παραλία Μπόκα Τσίκα, η οποία είναι δημοφιλής ανάμεσα στις οικογένειες της περιοχής, αλλά πλέον βρίσκεται κατά διαστήματα αποκλεισμένη, καθώς ο αυτοκινητόδρομος κλείνει για τις εκτοξεύσεις.
Πάντως, στα 10 χρόνια της παρουσίας της στην κομητεία Κάμερον, η SpaceX φαίνεται να έχει ενισχύσει οικονομικά την περιοχή. Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι έχει δημιουργήσει πάνω από 3.000 θέσεις εργασίας εκεί και οικονομικό αντίκτυπο σχεδόν 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Χιλιάδες υπάλληλοι και εργολάβοι εργάζονται τώρα στις εγκαταστάσεις, οι οποίες έχουν γίνει η κύρια τοποθεσία παραγωγής και δοκιμών για τους πυραύλους Starship του Musk. Οι επικριτές της, πάντως, επισημαίνουν και τη μεγάλη αύξηση των ενοικίων που έφερε η έλευσή της στην περιοχή.
Γιατί θέλει μια πόλη ο Musk;
Το Σαββατοκύριακο, 283 ψηφοφόροι –οι περισσότεροι υπάλληλοι της SpaceX ή άτομα που διατηρούν δεσμούς με την εταιρεία- ψήφισαν για να γίνει αυτό το μικρό κομμάτι του νότιου Τέξας, που ήταν προηγουμένως γνωστό ως Μπόκα Τσίκα, μια πόλη, με την ονομασία Starbase.
Η κίνηση αυτή δίνει στην SpaceX αυξημένη αυτονομία, ουσιαστικά τη δική της κυβέρνηση, και την ικανότητα να χτίζει όπου και όπως θέλει, όπως γράφει το Politico.
Έπειτα από ένα διάστημα στο οποίο πολλοί τον έβλεπαν να έχει πάρει έναν ρόλο σκιώδους προέδρου, ο Elon Musk θα γίνει τώρα ο de-facto δήμαρχος μιας μικρής πόλης.
Ήδη, πάντως, ο Musk μοιάζει να βρίσκεται παντού στην Starbase, με τους 500 κατοίκους, τα προκατασκευασμένα σπίτια, τα τροχόσπιτα και τους φοίνικες. Μια επιβλητική χρυσή προτομή του επιχειρηματία, έξω από την πόλη, έχει ύψος σχεδόν τριών μέτρων. Η επιγραφή στο βάθρο γράφει ότι πρόκειται για τον Elon, ή τον «άρχοντα των memes».
Στην πόλη υπάρχει ένα εστιατόριο μόνο για υπαλλήλους της SpaceX, που ονομάζεται Astropub και έχει μια κόκκινη πινακίδα με φώτα νέον που γράφει «Occupy Mars» πίσω από το μπαρ. Μία από τις κύριες λεωφόρους ονομάζεται «Οδός Memes».
Πλέον, έχοντας δει την δράση του πλουσιότερου ανθρώπου του κόσμου σε ομοσπονδιακό επίπεδο, υπάρχουν έντονες ανησυχίες για το τι θα μπορούσε να κάνει ένας ανεξέλεγκτος Musk στο Ν. Τέξας.
moneyreview.gr