Του Άγγελου Αγγελοδήμου
Όταν βρεθείς σε μια θέση κλειδί και καλείσαι να ηγηθείς μιας εταιρείας ή ενός Οργανισμού, με στόχο να τον οδηγήσεις σε καλύτερες μέρες, σημαίνει ότι κάποιοι άνθρωποι σε εμπιστεύονται και σε βάζουν μπροστά. Όταν μάλιστα καταφέρνεις να διατηρηθείς σ’ αυτή τη θέση για 20 συναπτά έτη, τότε σημαίνει ότι έχεις κάνει τη δουλειά σου καλά και αναπόφευκτα έχεις αφήσει το στίγμα σου.
Ο Χάρης Λοϊζίδης βρέθηκε στην προεδρία του Παγκύπριου Συνδέσμου Ξενοδόχων για δυο δεκαετίες. Ένα πόστο αν μη τι άλλο απαιτητικό αφού εκπροσωπεί μια επαγγελματική ομάδα, η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κυπριακή οικονομία. Ο κλάδος της φιλοξενίας και ευρύτερα του τουρισμού είναι γνωστό πως αποτελεί - μαζί με 1-2 άλλους - την ατμομηχανή της οικονομίας και όλοι αναμένουν σε κάθε δύσκολη στιγμή πως θα τραβήξει το κουπί για να φέρει και πάλι το καράβι σε πορεία ανάπτυξης.
Την ίδια ώρα, το απαιτητικό αυτό πόστο προϋποθέτει ότι θα πρέπει να μάθεις να εξισορροπείς μεταξύ της ομάδας που εκπροσωπείς, των πολιτικών της εκάστοτε κυβέρνησης, αλλά και των συντεχνιών που εκπροσωπούν τους εργαζομένους. Όπως έχει προαναφερθεί ο ξενοδοχειακός κλάδος είναι δύσκολος και κάθε αναταραχή ενδεχομένως να έχει επιπτώσεις στην ευρύτερη οικονομία. Είναι γνωστή άλλωστε η ένταση που επικρατεί κάθε φορά που θα πρέπει να ανανεωθεί η συλλογική σύμβαση με τους εργαζομένους και πόσο δύσκολο είναι να ικανοποιηθούν όλες οι πλευρές ώστε τα πράγματα να μην εκτραχυνθούν, ιδιαίτερα σε μια καλοκαιρινή περίοδο.
Αν μη τι άλλο, ο Χάρης Λοϊζίδης το παράσημο που μπορεί να πάρει μαζί του μετά από 20 χρόνια πορείας στην ηγεσία του ΠΑΣΥΞΕ είναι ότι πολιτεύτηκε με σύνεση, προσπαθούσε να αποφύγει τις εντάσεις και τις ακραίες θέσεις και κατάφερε να καταστήσει το σύνδεσμο ένα αξιόπιστο συνομιλητή τόσο με την κυβέρνηση όσο και με τους εργαζόμενους.
Ο κ. Λοϊζίδης μίλησε στο Economy Today για την απόφασή του να αποχωρήσει από τον ΠΑΣΥΞΕ, για τις μεγάλες προκλήσεις που είχε να αντιμετωπίσει σε δυο πολύ δύσκολες στιγμές για ολόκληρη τη χώρα, το 2013 με τα γνωστά γεγονότα και την περίοδο του κορωνοϊού, όπου η τουριστική βιομηχανία είχε ουσιαστικά κλείσει για κάποιο διάστημα. Μας εκμυστηρεύτηκε την απόφαση που είχε πάρει να αποχωρήσει πριν από περίπου 10 χρόνια, αλλά τον πρόλαβαν τα γεγονότα του 2013 και έτσι παρέμεινε στη θέση του για να αντιμετωπίσει τη δύσκολη κατάσταση, ενώ δίνει και τις συμβουλές του τόσο στον διάδοχο του, όσο και στον υφυπουργό Τουρισμού, ο οποίος έχει επίσης να διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην πορεία του κλάδου.
Έκλεισε ο κύκλος
Γιατί λοιπόν αποφάσισε να αποχωρήσει μετά από μια 20ετία στην ηγεσία του ΠΑΣΥΞΕ; Όπως αναφέρει ο ίδιος μιλώντας στο Economy Today, όταν βρίσκεσαι σε μια τέτοια θέση, είναι λογικό και αναπόφευκτο ότι κάποια στιγμή ο κύκλος ολοκληρώνεται. Νιώθω, λοιπόν, έντονα ότι ο κύκλός μου έχει ολοκληρωθεί στον ΠΑΣΥΞΕ αν και μετά από 20 χρόνια θεωρώ τον εαυτό μου άνθρωπο της ξενοδοχειακής βιομηχανίας και θα συνεχίσω να δίνω τις συμβουλές μου όποτε μου ζητηθεί, σημειώνει.
Ο κ. Λοϊζίδης σημειώνει ότι στην 20ετή του πορεία νιώθει ευγνώμων για τα όσα έζησε για τις γνωριμίες που έκανε και για τις εμπειρίες που αποκόμισε. Πλέον όπως είπε νιώθει ως ένας πιστός στρατιώτης στον κλάδο της φιλοξενίας, της ξενοδοχειακής βιομηχανίας και του τουρισμού ευρύτερα.
Πάντως, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο κ. Λοϊζίδης επιχείρησε να αποχωρήσει από τον σύνδεσμο. Όπως μας εκμυστηρεύτηκε πριν από περίπου 10 χρόνια ήταν έτοιμος να φύγει, ωστόσο τον πρόλαβαν τα γεγονότα του 2013. Όπως αναφέρει μπροστά στις δυσκολίες που παρουσιάστηκαν δέχτηκε παραινέσεις για να συνεχίσει αφού όχι μόνο ο τουρισμός, αλλά η οικονομία ολόκληρη βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού. Ο ίδιος αποφάσισε τότε να παραμείνει, αφού όπως αναφέρει, τέτοιοι περίοδοι κρίσεων δημιουργούν πιέσεις σε κάποιον να παραμείνει και να συνεχίζει να μάχεται. Βέβαια, η παραμονή του αυτή διήρκεσε άλλα 10 χρόνια, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στο σήμερα όπου η αποχώρηση του είναι οριστική.
Η κρίση του 2013
Μιας και ο λόγος για το 2013, ο κ. Λοϊζίδης θυμάται τις κρίσιμες στιγμές που περάσαμε. Έφυγε η γη κάτω από τα πόδια μας, σημειώνει αφού η κρίση χτύπησε ολόκληρη την οικονομία στο σύνολό της. Αφού μεσολάβησαν τα γεγονότα εκείνης της περιόδου προσπαθούσαμε να πείσουμε τους ξένους να έρθουν και πάλι στο νησί μας. Ωστόσο, αναφέρει ο κ. Λοϊζίδης, η εικόνα που υπήρχε στο εξωτερικό για την Κύπρο ήταν πιο άσχημη απ’ ό,τι νομίζαμε. Οι ξένοι νόμιζαν ότι η κρίση στις τράπεζες δημιούργησε και ελλείψεις σε βασικά αγαθά, σε φαγητό και νερό. Προσπαθήσαμε να τους πείσουμε ότι δεν ήταν έτσι τα πράγματα. Ξεκίνησε λοιπόν πρώτα ο ιδιωτικός τομέας μια εκστρατεία για να προσελκύσουμε τους ξένους και στη συνέχεια ακολούθησε και ο δημόσιος τομέας. Ευτυχώς καταφέραμε να πείσουμε αρκετούς και σταδιακά να βάλουμε το νερό στο αυλάκι για να έρθουν καλύτερες μέρες τόσο στον τουρισμό όσο και στην οικονομία.
Ο covid και ο πόλεμος στην Ουκρανία
Πέραν της κρίσης του 2013, ο κ. Λοϊζίδης έζησε άλλες δυο πολύ δύσκολες περιόδους ως άμεσα εμπλεκόμενος με τον τουρισμό. Η περίοδος του κορωνοϊού ήταν από πιο δύσκολες στην 20ετή του πορεία όπως αναφέρει αφού η τουριστική βιομηχανία κυριολεκτικά έκλεισε για μια μεγάλη χρονική περίοδο. Το μόνο που λειτουργούσε για αρκετό καιρό, όπως αναφέρει ήταν τα ξενοδοχεία που φιλοξενούσαν επαναπατριζόμενους και ταξιδιώτες που έμπαιναν σε καραντίνα. Η περίοδος εκείνη ήταν πολύ δύσκολη για τον κλάδο αναφέρει, ωστόσο με την πάροδο των 2 περίπου χρόνων βλέπουμε να υπάρχει και πάλι ανάκαμψη. Ο τουρισμός για άλλη μια φορά αποδεικνύει ότι αντέχει στα δύσκολα και είναι σε θέση να επανακάμψει και να καταστεί και πάλι η ατμομηχανή της κυπριακής οικονομίας, αναφέρει ο κ. Λοϊζίδης.
Όσον αφορά στον πόλεμο στην Ουκρανία, ο κ. Λοϊζίδης αναφέρει ότι για μια περίπου δεκαετία προσπαθούσαμε να προσελκύσουμε Ρώσους τουρίστες με καμπάνιες στο εξωτερικό με νέα δρομολόγια με ελευθεροποίηση των όποιων περιορισμών. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά, αφού η ρωσική αγορά κατέστη μια από τις σημαντικότερες για τον κυπριακό τουρισμό. Με τον πόλεμο όμως στην Ουκρανία χάσαμε τους Ρώσους τουρίστες μέσα σε μια νύχτα, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα ιδιαίτερα σε κάποιες περιοχές του νησιού που βασίζονταν ιδιαίτερα σε αυτούς. Ωστόσο και πάλι προσπαθήσαμε να ανακάμψουμε. Προσελκύσαμε τουρίστες από νέες αγορές και οι ενδείξεις είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές για τη φετινή περίοδο.
Τι κρατά
Ρωτήσαμε τον κ. Λοϊζίδη ποια είναι τα σημεία εκείνα που κρατά από τη θητεία του στον ΠΑΣΥΞΕ ως θετικά. Ποια σημαντικά σημεία δηλαδή θεωρεί ότι έπαιξαν ρόλο στην εύρυθμη λειτουργία του κλάδου και ταυτόχρονα στην ανάπτυξή του. Όπως αναφέρει ένα πολύ σημαντικό στοιχείο, είναι η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Όταν αυτά τα δυο μέρη καταφέρνουν να εργαστούν μαζί μπορούν να πετύχουν πολλά, αναφέρει ο κ. Λοϊζίδης. Ένα άλλο σημείο, στο οποίο συνέβαλε και ο ίδιος, είναι η ανάδειξη του ΠΑΣΥΞΕ ως ενός σοβαρού και αξιόπιστου συνομιλητή τόσο έναντι της κυβέρνησης όσο και έναντι των συντεχνιών. Οι ακρότητες και οι μαξιμαλιστικές αξιώσεις δεν βοηθούν στις συνομιλίες γι’ αυτό πρέπει να είσαι αποτελεσματικός μεν αλλά ήπιων τόνων δε. Οι νέες και καινοτόμες ιδέες που φέραμε στον ξενοδοχειακό τομέα είναι ένα άλλο σημαντικό σημείο που κρατά ο κ. Λοϊζίδης στην πορεία του στον ΠΑΣΥΞΕ και όπως αναφέρει τώρα είναι η ώρα να μπουν νέοι στον σύνδεσμο οι οποίοι θα φέρουν τις δικές τους καινοτόμες ιδέες.
Πέραν των πιο πάνω, ο κ. Λοϊζίδης σημειώνει ότι είναι υπερήφανος για τα όσα πέτυχαν όλα αυτά τα χρόνια. Όχι μόνο εκείνα για τα οποία ο ΠΑΣΥΞΕ είναι αποκλειστικός υπεύθυνος αλλά και για εκείνα τα οποία ο ΠΑΣΥΞΕ είχε τη συμβολή του, είτε καταθέτοντας θέσεις είτε προτάσεις. Για παράδειγμα, η ίδρυση του υφυπουργείου Τουρισμού ήταν πολύ σημαντική για ολόκληρο τον κλάδο σημειώνει. Επίσης, ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για τα ξενοδοχεία ήταν ένα άλλο σημαντικό ορόσημο, στο οποίο συνέβαλε και ο ΠΑΣΥΞΕ. Η αναβάθμιση του κτιριακού προϊόντος και η θέσπιση ποιοτικών κριτηρίων ήταν άλλα δυο βασικά σημεία, αναφέρει. Βέβαια, σε όλα αυτά ο κ. Λοϊζίδης θέλησε να δώσει τα εύσημα και στην κυβέρνηση για την προσπάθεια που κατέβαλε και τις μεταρρυθμίσεις που πέτυχε όλα αυτά τα χρόνια για την ανάπτυξη του τουρισμού.
Συνένωση …
Ζητήσαμε από τον κ. Λοϊζίδη να μας αναφέρει ένα ζήτημα το οποίο προσπάθησε πολύ να επιτύχει στην πορεία του στον ΠΑΣΥΞΕ αλλά μέχρι σήμερα έμεινε ανολοκλήρωτο. Ήταν μεγάλη μου φιλοδοξία να συνενώσουμε τον ξενοδοχειακό κόσμο κάτω από μια ομπρέλα. Η προσπάθεια συνένωσης του ΠΑΣΥΞΕ με τον ΣΤΕΚ ήταν κάτι που φιλοδοξούσαμε να πετύχουμε είπε και προς αυτή την κατεύθυνση είχαν γίνει μερικές προσπάθειες οι οποίες όμως δεν τελεσφόρησαν. Πρέπει να πω ότι τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη ακόμα μια τέτοια προσπάθεια και θέλω να ελπίζω ότι αυτή τη φορά το αποτέλεσμα θα είναι θετικό και θα ενωθούν οι δυο ξενοδοχειακοί σύνδεσμοι, ανέφερε.
Συμβουλές
Ο κ. Λοϊζίδης έθεσε τον εαυτό του στη διάθεση του νέου προέδρου του ΠΑΣΥΞΕ για όποτε χρειαστεί τη βοήθειά του. Παράλληλα όμως τον προέτρεψε να συνεχίσει στην ίδια συνετή πολιτική. Οι ακραίες θέσεις και συμπεριφορές δεν λύνουν προβλήματα ανέφερε και αυτό θα πρέπει να το έχει υπόψη του ο νέος πρόεδρος. Παράλληλα τον προέτρεψε να εργαστεί στη συνέχιση της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς μπορεί να φέρει πολύ καλά αποτελέσματα.
Απευθυνόμενος τώρα προς τον υφυπουργό Τουρισμού, ο κ. Λοϊζίδης τον κάλεσε να αφουγκράζεται τις θέσεις του ιδιωτικού τομέα και να συζητά μαζί του καθώς με αυτό τον τρόπο θα μπορεί να βρει λύσεις σε αρκετά προβλήματα που παρουσιάζονται στον τουριστικό κλάδο.
Καταλήγοντας, η επόμενη μέρα θα βρει τον Χάρη Λοϊζίδη στις οικογενειακές του επιχειρήσεις, ενώ θα πάρει και τις απαραίτητες ανάσες ξεκούρασης μετά από όλα αυτά τα χρόνια που βρισκόταν στην πρώτη γραμμή.
Διαβάστε επίσης: Χρυσαίμιλη Ψηλογένη: Ο κόσμος μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο…