Στις λίγες ημέρες που βρίσκεται στην εξουσία, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη υπογράψει τρία προεδρικά διατάγματα που αναμορφώνουν πλήρως την ενεργειακή πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών– και αναμένεται να αναδιαμορφώσουν τον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη.
Στην καρδιά των τριών προεδρικών αυτών διαταγμάτων (για την κήρυξη εθνικής ενεργειακής έκτακτης ανάγκης, την απελευθέρωση της αμερικανικής ενέργειας και την τοποθέτηση της Αμερικής πρώτα στις διεθνείς περιβαλλοντικές συμφωνίες) είναι η ανάδειξη ως απόλυτης προτεραιότητας της αμερικανικής «ενεργειακής ασφάλειας».
«Η επίτευξη της ενεργειακής ασφάλειας σημαίνει στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης, μείωση των εγχώριων τιμών ενέργειας και μείωση του πληθωρισμού, μείωση της εξάρτησης από τους αντιπάλους, ιδίως όσον αφορά τις σπάνιες γαίες και άλλα κρίσιμα ορυκτά, και εδραίωση της κυριαρχίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή η κυρίαρχη προσέγγιση για την ενεργειακή ασφάλεια θα περιλαμβάνει μια ποικιλία εγχώριων πολιτικών με σημαντικές διεθνείς προεκτάσεις» επισημαίνει η διεθνής δεξαμενή σκέψης Carnegie Endowment for International Peace.
Οι προεκτάσεις αυτές θα είναι τόσο βραχυπρόθεσμες, όσο και μακροπρόθεσμες. Σύμφωνα με το Carnegie Endowment, οι κυριότερες θα είναι:
– Η αναδιατύπωση της «ενεργειακής μετάβασης» σε «ενεργειακή ασφάλεια» χαλαρώνει τους περιορισμούς στην παραγωγή ενέργειας.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δίνεται πράσινο φως για την χρήση πηγών ενέργειας και τεχνολογιών που μέχρι σήμερα θεωρούνταν «αμφιλεγόμενες» – από τους υδρογονάνθρακες έως την πυρηνική ενέργεια και τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα.
Η αμερικανική επιρροή μπορεί να αναγκάσει διεθνείς αναπτυξιακές τράπεζες, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, να αμβλύνουν την αντίθεσή τους για στήριξη στη βιομηχανία υδρογονανθράκων.
– Μια πιθανή κρίση νομιμοποίησης για τη διαδικασία του ΟΗΕ για το κλίμα.
Η απουσία των ΗΠΑ από τα διεθνή φόρουμ για το κλίμα θα γίνει αισθητή και θα υπογραμμίσει την εντεινόμενη κρίση νομιμοποίησης των εργασιών του ΟΗΕ για το κλίμα. «Όταν οι μεγάλες εμπορικές τράπεζες και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων που υπέγραψαν την Χρηματοοικονομική Συμμαχία της Γλασκώβης για το Καθαρό Μηδέν (Glasgow Financial Alliance for Net Zero) έχουν πλέον αποσύρει δημοσίως τις δεσμεύσεις τους για τη μετάβαση στο καθαρό μηδέν έως το 2050, η αδιέξοδη διαδικασία του ΟΗΕ για το κλίμα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει περαιτέρω κριτική μετά τη δεύτερη έξοδο των ΗΠΑ», αναφέρει το άρθρο του Carnegie Endowment.
– Η αμφίβολη τύχη πολυμερών πρωτοβουλιών για την ενεργειακή πολιτική, όπως οι Συμπράξεις Ασφάλειας Ορυκτών Πόρων (Mineral Security Partnerships), μια συνεργασία 14 χωρών και της ΕΕ για την προώθηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων σε υπεύθυνες αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο Τραμπ ανέθεσε σε όλα τα υπουργεία και τις υπηρεσίες που συντονίζουν τις διεθνείς ενεργειακές συμφωνίες να «δώσουν προτεραιότητα στην οικονομική αποτελεσματικότητα, την προώθηση της αμερικανικής ευημερίας, την επιλογή των καταναλωτών και τη δημοσιονομική αυτοσυγκράτηση σε όλες τις εξωτερικές δεσμεύσεις που αφορούν την ενεργειακή πολιτική».
– Τα κρίσιμα ορυκτά στο επίκεντρο.
Η κυβέρνηση Τραμπ ενδιαφέρεται να επιτύχει την ασφάλεια εφοδιασμού των ΗΠΑ με κρίσιμα ορυκτά μέσω εγχώριων δράσεων και διεθνών δεσμεύσεων. Τα κρίσιμα ορυκτά μπορεί να αποτελέσουν τον βασικό μοχλό πίεσης για τη διαπραγμάτευση αμοιβαία επωφελών εμπορικών και επενδυτικών σχέσεων με τις ΗΠΑ.