Τις πιθανές επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου στην Κύπρο, την παρατηρούμενη μείωση των τιμών στα καύσιμα και την ενέργεια, καθώς και τις τελευταίες εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ μίλησε στην εκπομπή του Σίγμα «Μεσημέρι και Κάτι» ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου. Επιπλέον, ο Υπουργός ενημέρωσε για την πορεία του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης, λαμβάνοντας υπόψη το προσωρινό πάγωμα των εργασιών λόγω γεωπολιτικών παραγόντων.
Η προσδοκία άμεσων θετικών αποτελεσμάτων είναι υπερβολική
Αναφορικά με την κυπριακή ΑΟΖ και στό κατά πόσο έχει καιρό να ακουστεί ένα θετικό νέο, ιδίως μετά τα δημοσιεύματα για τις μη εκμεταλλεύσιμες ποσότητες φυσικού αερίου στο "Ηλέκτρα", τόνισε ο Υπουργός ότι τα ερευνητικά προγράμματα και η εξερεύνηση σε ανοιχτές θάλασσες αποτελούν εγχείρημα δεκαετιών. Παρέθεσε παράδειγμα με το Ισραήλ, όπου η πρώτη ερευνητική γεώτρηση έλαβε χώρα το 1962, ενώ η ανακάλυψη εκμεταλλεύσιμου κοιτάσματος πραγματοποιήθηκε το 1990. Υπογράμμισε ότι, στο πλαίσιο των ερευνητικών δραστηριοτήτων, η προσδοκία άμεσων θετικών αποτελεσμάτων είναι υπερβολική.
Στη συνέχεια, ο Υπουργός Ενέργειας αναφέρθηκε στα πρόσφατα θετικά νέα σχετικά τη διευθέτηση συμφωνίας με την Αίγυπτο, η οποία αφορά το κοίτασμα «Αφροδίτη» ως φιλοξενούσα χώρα, καθώς και τη συμφωνία για το κοίτασμα «Κρόνος» και τα κοιτάσματα που εντοπίζονται εντός του τεμαχίου 6 της ΑΟΖ. Ο Υπουργός χαρακτήρισε τις εν λόγω εξελίξεις ως θετικές.
Ειδικότερα, τόνισε ότι υφίσταται πλέον συγκεκριμένη κατεύθυνση και διευθέτηση με την Αίγυπτο για τη μεταφορά του φυσικού αερίου μέσω των εδαφών της, την υγροποίησή του φυσικού αερίου και την διάθεσή του στις διεθνείς αγορές. Επιπλέον, ανέφερε ότι οι αρμόδιες τεχνικές ομάδες εργάζονται για να ολοκληρώσουν αυτές τις συμφωνίες
Επιπροσθέτως, ο Υπουργός γνωστοποίησε ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία με τη διαχειρίστρια εταιρεία του κοιτάσματος «Αφροδίτη» για ένα νέο, επικυρωμένο σχέδιο ανάπτυξης. Το σχέδιο αυτό προβλέπει την εγκατάσταση μιας πλωτής μονάδας παραγωγής απευθείας στο κοίτασμα. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Υπουργού, η δρομολόγηση πλοίου, όπως είχε αναφέρει μετά τη συνάντηση στο Χιούστον με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το οποίο θα πραγματοποιήσει έρευνες βυθού για την πόντιση του αγωγού που θα συνδέει το κοίτασμα με το σημείο άφιξης στην Αίγυπτο. Η αξιοποίηση του φυσικού αερίου προς τις διεθνείς αγορές αναμένεται εντός του 2027.
GSI και σε ποιο στάδιο βρίσκεται
Όσον αφορά στο GSI ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ότι η πόντιση του υποθαλάσσιου καλωδίου συνεχίζεται. Τόνισε ότι για να ποντιστεί το καλώδιο πρέπει να ολοκληρωθούν οι έρευνες βυθού. Οι εν λόγω έρευνες έχουν ήδη ολοκληρωθεί εντός των εθνικών χωρικών υδάτων της Κυπριακής και της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ωστόσο, εκκρεμεί η ολοκλήρωση των ερευνών στις περιοχές των διεθνών υδάτων. Κατά την παρούσα φάση, διεξάγεται αξιολόγηση σχετικά με τη δυνατότητα έναρξης των ερευνών βυθού στα διεθνή χωρικά ύδατα από τα αρμόδια πλοία. Συνοψίζοντας είπε ότι το έργο είχε παγώσει, αλλά στην παρούσα φάση γίνονται διαβουλεύσεις με την Ελλάδα για την αντιμετώπιση των γεωπολιτικών προκλήσεων.
Ακολούθως, αναφέρθηκε στους τρεις τρόπους αντιμετώπισης που είχε προτείνει στο Φόρουμ των Δελφών:
1. Διπλωματία και επαφές με την Τουρκία η οποία εμπλέκεται στο γεωπολιτικό ρίσκο:
Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης διασχίζει την Ανατολική Μεσόγειο, με αφετηρία την Κύπρο, και διαδοχική σύνδεση με την Ελλάδα. Η Ελλάδα, ως γνωστόν, είναι ήδη συνδεδεμένη στο ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο. Στην επόμενη φάση του έργου, προβλέπεται η σύνδεση με το Ισραήλ. Το ενδιαφέρον του Ισραήλ για αυτή τη διασύνδεση έγκειται στη δυνατότητα σύνδεσής του με το ενιαίο ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο. Επομένως, η επιτυχής ολοκλήρωση του έργου προϋποθέτει την εποικοδομητική συνεργασία και την επίτευξη διπλωματικής συμφωνίας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων χωρών, ανέφερε ο κ. Παπαναστασίου
2. Επενδυτές:
Αναφορικά με τους επενδυτές, ο Υπουργός Ενέργειας επεσήμανε ότι αυτοί που θα είναι εν δυνάμει επενδυτές είναι και αυτοί που θα διαθέτουν τη δυνατότητα άσκησης διπλωματικής επιρροής στην περιοχή για την ολοκλήρωση του έργου. Στο πλαίσιο αυτό, η παρουσία και το ενδιαφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής θεωρούνται σημαντικός παράγοντας.
Επίσης, είπε ότι εκδηλώνεται επενδυτικό ενδιαφέρον και από ευρωπαϊκά επενδυτικά ταμεία. Τόνισε την ανάγκη για πιο ενεργή παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο έργο αυτό, αφού αποτελεί ενα εγχείρημά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημείωσε ότι η προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων απαιτεί τη διασφάλιση ενός σταθερού επενδυτικού περιβάλλοντος ή τουλάχιστον τη δυνατότητα διαχείρισης των αβεβαιοτήτων που υπάρχουν από τους επενδυτές, οι οποίοι παραμένουν σε στάση αναμονής μέχρι να ξεκαθαρίσει το επενδυτικό περιβάλλον
3. Στρατιωτική δράση:
Η Κύπρος δεν έχει αυτή την δυνατότητα να εμπλακεί στρατιωτικά προκειμένου να υπερασπιστεί το μεγαλεπήβολο έργο και κατ' επέκταση τα συμφέροντα της. Όσον αφορά στο κατά πόσο η Ελλάδα έχει την πρόθεση να το κάνει ο Υπουργός απάντησε πως δεν γνωρίζει.
Η μείωση στις τιμές πετρελαιοειδών είναι προσωρινή
Όσον αφορά στο κατά πόσο η Κύπρος θα επηρεαστεί άμεσα από τον εμπορικό πόλεμο που έχει ξεσπάσει και λαμβάνοντας υπόψη την ήδη παρατηρούμενη υποχώρηση των τιμών στα καύσιμα και την ενέργεια, ο κ. Παπαναστασίου είπε, ότι παρακολουθούμε στενά σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών τις διεθνείς εξελίξεις και την οικονομική αντιπαράθεση που ασκείται μέσω φορολογιών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Ο όγκος των εξαγωγών της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι περιορισμένες και ως επί το πλείστον είναι τυροκομικά προϊόντα. Αντίστοιχα, οι κύριες οικονομικές δραστηριότητες της Κύπρου, που ανέρχονται σε αρκετά δισεκατομμύρια, αφορούν τον τομέα των υπηρεσιών, ο οποίος δεν εμπίπτει στους δασμούς που έχουν ανακοινωθεί. Επεσήμανε ότι δεν υπάρχει άμεσος αντίκτυπος από τους δασμούς όμως θα υπάρξει αβεβαιότητα που θα επηρεάσει έμμεσα τις μικρές οικονομίες. Σημείωσε ότι προς το παρόν βλέπουμε μείωση στις τιμές τιμών πετρελαιοειδών το οποίο ναι μεν μας χαροποιεί είναι όμως προσωρινή και είναι αποτέλεσμα της αβεβαιότητας της αγοράς και της προμήθειας.
Ευελπιστεί επίσης, να μην υπάρξει παγκόσμια ύφεση ιδίως των μεγάλων οικονομιών διότι θα επηρεαστούν αναπόφευκτα και οι μικρότερες οικονομίες, οι οποίες είναι μεν ευέλικτες και τα "μαξιλαράκια" αυτών των οικονομιών δεν διαρκούν για πολλούς μήνες. Τόνισε ότι σε αυτό το στάδιο θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις του εμπορικού πολέμου και ευελπιστεί για μια λύση μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος επεσήμανε ότι είναι «σημαντικό να εκμεταλλευτούμε τη μείωση στις τιμές των πετρελαιοειδών και να προβούμε σε προαγορές σε χαμηλές τιμές».
Διαβάστε επίσης: ΔΝΤ: Προτείνει αλλαγές στο κρατικό μισθολόγιο: Αναστολή ΑΤΑ και κατάργηση 13ου