Της Βάσιας Καττή
Η σύνδεση μεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα για την ανάπτυξη της οικονομίας και την ευημερία των πολιτών. Στην Κύπρο, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, το πεδίο σπουδών δεν συνδέεται πάντα με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, με συνέπεια να προκύπτουν προκλήσεις για τους νέους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις. Τι πρωτοβουλίες αναλαμβάνουν τα πανεπιστήμια, η κυβέρνηση και οι εργοδότες προκειμένου να γεφυρώσουν αυτό το χάσμα;
Τι κάνουν τα πανεπιστήμια;
Το Έργο που επανέφερε την εκπαίδευση στην πραγματικότητα
Το Έργο «Γραφεία Διασύνδεσης Πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας», συγχρηματοδοτείται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τοποθετεί φοιτητές σε επιχειρήσεις με σκοπό την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας, ως μέρος του προγράμματος σπουδών τους. Όπως εξήγησε στο Economy Today ο Γιώργος Μάγος, λειτουργός του Γραφείου Διασύνδεσης του Πανεπιστημίου Κύπρου, πρόκειται για ένα Έργο με σκοπό «να τοποθετεί φοιτητές και φοιτήτριες σε επιχειρήσεις κι Οργανισμούς, ως μέρος του προγράμματος σπουδών τους, με σκοπό την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας σχετική με τις σπουδές τους. Το Έργο παρείχε επίδομα επιτυχούς ολοκλήρωσης τοποθετήσεων και συνέβαλε στη συνεχή προσπάθεια βελτίωσης της σύνδεσης της πανεπιστημιακής κοινότητας με την αγορά εργασίας και τις πραγματικές της ανάγκες». Στο Έργο συμμετείχαν οκτώ πανεπιστήμια που λειτουργούσαν στην Κυπριακή Δημοκρατία, τρία δημόσια και τρία ιδιωτικά. Το Πανεπιστήμιο Κύπρου είχε τον ρόλο του Συντονιστή του Έργου.
Η στρατηγική των πανεπιστημίων για προσαρμογή στις ανάγκες της αγοράς
Και τι έκαναν, λοιπόν, τα πανεπιστήμια για να διασυνδέσουν την Ανώτερη Εκπαίδευση με την κυπριακή αγορά εργασίας; «Από την πλευρά των πανεπιστημίων, καταβλήθηκε προσπάθεια όπως τα προγράμματα σπουδών και οι τοποθετήσεις να επικεντρωθούν σε δυναμικούς τομείς με αναπτυξιακή προοπτική και υψηλή προστιθέμενη αξία, όπως των Τεχνολογιών Πληροφορικής κι Επικοινωνίας, των Μηχανικών, των Κατασκευών, των Ναυτιλιακών, των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών κ.λπ.. Στην εξέλιξη του Έργου, διαπιστώθηκε ότι η αγορά είχε ανάγκη από προσωπικό και παρείχε ευκαιρίες απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας σε φοιτητές/φοιτήτριες κι από άλλους κλάδους σπουδών όπως η Νομική, τα Μαθηματικά κι η Στατιστική, η Διοίκηση Επιχειρήσεων κ.ά.», σημειώνει ο κ. Μάγος.
3 στους 10 φοιτητές βρήκαν δουλειά στον κλάδο τους
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που μας παρείχε το Πανεπιστήμιο Κύπρου, από τον συνολικό αριθμό (2.824) φοιτητών/φοιτητριών που συμμετείχαν στο Έργο και τοποθετήθηκαν σε Οργανισμούς κι επιχειρήσεις, το 81% των φοιτητών/φοιτητριών βρήκε τη συμμετοχή στο Έργο πολύ χρήσιμη, το 95% απέκτησαν πρακτικές γνώσεις για το αντικείμενο των σπουδών σε μεγάλο κι αρκετά μεγάλο βαθμό και το 94% βρήκε επωφελή τη συμμετοχή τους στο Έργο, όσον αφορά την επαγγελματική τους αποκατάσταση, σε μεγάλο κι αρκετά μεγάλο βαθμό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ίδια στατιστικά στοιχεία έδειξαν ότι σε ένα ποσοστό λίγο μεγαλύτερο του 30% των φοιτητών/φοιτητριών που συμμετείχαν στο Έργο, προσφέρθηκε θέση εργοδότησης είτε στην εταιρεία που τοποθετήθηκαν, είτε σε εταιρεία του ίδιου Επιχειρηματικού κλάδου. «Η προσφορά θέσης εργασίας ήταν ευθεία απόρροια του γεγονότος ότι απέκτησαν εργασιακή εμπειρία επειδή τοποθετήθηκαν σε Οργανισμούς κι επιχειρήσεις», σχολιάζει ο κ. Μάγος.
Ο θεσμός των τοποθετήσεων «αγκαλιάστηκε» από τις επιχειρήσεις
Ερωτηθείς ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισαν τα πανεπιστήμια στο εν λόγω Έργο, ο κ. Μάγος απάντησε ότι «ήταν η αποδοχή του θεσμού των τοποθετήσεων φοιτητών/φοιτητριών από τις επιχειρήσεις και τους Οργανισμούς». Παρ’ όλα αυτά, «στην εξέλιξη του Έργου κι όπως δείχνουν τα αποτελέσματα, διαφάνηκε ότι ο θεσμός των τοποθετήσεων «αγκαλιάστηκε» από επιχειρήσεις κι Οργανισμούς». Συγκεκριμένα, από πλευράς επιχειρήσεων, η απασχόληση και επιτόπια προετοιμασία (on the job) νέου ανθρώπινου δυναμικού με νέες ιδέες και σύγχρονες γνώσεις, σε στενότερη συνεργασία με τα Πανεπιστήμια της Κύπρου, είχε ως αποτέλεσμα:
• Το 96% των επιχειρήσεων βρήκε το Έργο χρήσιμο για την επιχειρηματική ζωή του τόπου, σε μεγάλο κι αρκετά μεγάλο βαθμό.
• Το 91% των επιχειρήσεων πιστεύει ότι το Έργο συνέβαλε σημαντικά στη βελτίωση της σύνδεσης της πανεπιστημιακής και της επιχειρηματικής κοινότητας, σε μεγάλο κι αρκετά μεγάλο βαθμό.
• Το 77% των επιχειρήσεων σίγουρα θα παρότρυναν άλλες επιχειρήσεις να συμμετάσχουν στο Έργο.
• Το 83% των επιχειρήσεων βρήκαν το επίπεδο των φοιτητών/φοιτητριών ως μελλοντικό εργασιακό ανθρώπινο δυναμικό, υψηλό (34%), πολύ υψηλό (38%) και εξαιρετικό (11%).
• Το 92% των επιχειρήσεων θεωρεί ότι το Έργο συνέβαλε αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της ανεργίας στους νέους επιστήμονες.
Η επόμενη φάση
Και τώρα, τι; «Μετά τη λήξη του Έργου, η προσπάθεια του Πανεπιστημίου Κύπρου και καθώς και των συνεργαζόμενων πανεπιστημίων, εστιάζει στη συνέχιση και στην περαιτέρω ενίσχυση του θεσμού των τοποθετήσεων, με το να ενταχθούν περισσότερα ακαδημαϊκά Τμήματα στον θεσμό, να αυξηθεί ο αριθμός των φοιτητών/φοιτητριών που τοποθετούνται σε επιχειρήσεις/Οργανισμούς και να αυξηθεί ο αριθμός και το εύρος των επιχειρήσεων κι Οργανισμών που μπορούν να προσφέρουν ευκαιρίες απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας σε φοιτητές/ φοιτήτριες», σημειώνει ο κ. Μάγος.
Τι κάνει η κυβέρνηση;
Η έρευνα CYEmployers
Από την πλευρά της, η διεύθυνση Ανώτερης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΑΝ) στο πλαίσιο του στόχου που έχει θέσει για τη διασύνδεση της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου με την αγορά εργασίας, υλοποιεί για πρώτη φορά στην Κύπρο, σε συνεργασία με την PWC Cyprus, την Εθνική Έρευνα Εργοδοτών (CYEmployers) στο πλαίσιο του έργου που έχει προτείνει και έχει περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τίτλο «Development of a National Graduate Tracking Mechanism and Design and Implementation of an Employers’ Skills Survey».
Η έρευνα CYEmployers αποσκοπεί στην καλύτερη αντιστοίχιση των δεξιοτήτων που αποκτούνται από την Ανώτερη Εκπαίδευση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, στη διαμόρφωση καλύτερων προοπτικών απασχόλησης για τους/τις απόφοιτους/ες Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου και στην πρόβλεψη των μελλοντικών αναγκών της αγοράς εργασίας σε δεξιότητες. Ο σχεδιασμός της μεθοδολογίας της έρευνας γίνεται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Warwick και συγκεκριμένα με το Institute for Employment Research.
Πώς θα γεφυρωθεί το χάσμα;
Η Εθνική Έρευνα Εργοδοτών CYEmployers αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη διασύνδεση της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου με την αγορά εργασίας, καθώς μέσα από την έρευνα θα καταγραφούν οι ανάγκες των επιχειρήσεων/εργοδοτών όσον αφορά στις δεξιότητες που χρειάζεται να έχει το προσωπικό τους, καθώς και τα κενά σε δεξιότητες (skills gaps) που εντοπίζουν στο εργατικό δυναμικό τους. Τα Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης, στη βάση αυτής της επιστημονικά τεκμηριωμένης πληροφόρησης, θα είναι σε θέση να αναβαθμίσουν το περιεχόμενο των υφιστάμενων Προγραμμάτων Σπουδών τους αλλά και να δημιουργήσουν νέα Προγράμματα Σπουδών, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μελλοντικοί απόφοιτοι και απόφοιτες θα διαθέτουν τις δεξιότητες που χρειάζεται ή/και υπολείπεται η αγορά εργασίας.
Επιπρόσθετα, η Εθνική Έρευνα Εργοδοτών θα παρέχει ανατροφοδότηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα των Προγραμμάτων Σπουδών και συγκεκριμένα με το αν οι απόφοιτοι και απόφοιτες των Ιδρυμάτων Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι/ες για την αγορά εργασίας. Στη βάση αυτής της ανατροφοδότησης τα Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης θα είναι σε θέση να προσαρμόσουν και να αναθεωρήσουν τα Προγράμματα Σπουδών τους, διασφαλίζοντας ότι οι απόφοιτοι και απόφοιτες είναι επαρκώς προετοιμασμένοι/ες για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας θα συμβάλουν στην ευθυγράμμιση της Ανώτερης Εκπαίδευσης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, στην ανάληψη δράσεων από διάφορους φορείς για την ενίσχυση συνεργασιών μεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας, καθώς και στην ανάπτυξη και υιοθέτηση κατάλληλων πολιτικών από το κράτος οι οποίες θα εδράζονται σε επιστημονική τεκμηρίωση για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού.
Τα ευρήματα του πρώτου κύκλου
Σύμφωνα με πληροφορίες από τη διεύθυνση Ανώτερης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, την παρούσα χρονική περίοδο διεξάγεται ο πρώτος κύκλος συλλογής δεδομένων τόσο από τον Ιδιωτικό όσο και από τον Δημόσιο και ευρύτερο Δημόσιο τομέα, μέσω ενός ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου.
Συγκεκριμένα, έχει επιλεγεί από το Μητρώο Επιχειρήσεων της Στατιστικής Υπηρεσίας ένα τυχαίο δείγμα επιχειρήσεων του Ιδιωτικού τομέα, ενώ από τον Δημόσιο και ευρύτερο Δημόσιο τομέα έχουν κληθεί να συμμετάσχουν όλα τα διευθυντικά στελέχη. Η έκθεση αποτελεσμάτων αναμένεται να δημοσιευθεί το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Τα επόμενα βήματα
Η συλλογή δεδομένων για τον πρώτο κύκλο της Εθνικής Έρευνας Εργοδοτών CYEmployers αναμένεται να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο του 2024.
Μετά την ολοκλήρωση της συλλογής δεδομένων, αναμένεται να αρχίσει η ανάλυση των δεδομένων και η συγγραφή της Έκθεσης Αποτελεσμάτων, η οποία θα δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα της Έρευνας και στην ιστοσελίδα της διεύθυνσης Ανώτερης Εκπαίδευσης. Η παρουσίαση και η διάχυση των αποτελεσμάτων σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (Υπουργεία/Υφυπουργεία, Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης, εργοδότες, ερευνητές, συμβούλους επαγγελματικής αγωγής, φοιτητές/φοιτήτριες, μαθητές/μαθήτριες, γονείς κ.λπ.) είναι πολύ σημαντική για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων και την ανάληψη δράσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας αναμένεται να δημιουργηθούν infographics, έτσι ώστε η παρουσίαση των αποτελεσμάτων να είναι πιο προσβάσιμη, ελκυστική και διαδραστική για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Με σκοπό την ευρύτερη διάχυση των αποτελεσμάτων θα γίνει επίσης δημοσίευση άρθρων σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και σε ακαδημαϊκά περιοδικά, καθώς και παρουσιάσεις σε επιστημονικά συνέδρια.
Η έρευνα CYGraduates
Στο πλαίσιο του ευρύτερου έργου «Ανάπτυξη Εθνικού Μηχανισμού Παρακολούθησης Αποφοίτων και Σχεδιασμός και Υλοποίηση Εθνικής Έρευνας Εργοδοτών» διεξάγεται επίσης η Εθνική Έρευνα Παρακολούθησης Αποφοίτων Ανώτερης Εκπαίδευσης CYGraduates, η οποία παρέχει πληροφόρηση για την επαγγελματική πορεία των αποφοίτων μετά την ολοκλήρωση της φοίτησής τους στην Ανώτερη Εκπαίδευση της Κύπρου. Τα αποτελέσματα του πρώτου κύκλου της έρευνας CYGraduates έχουν ήδη δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα του Έργου και στην ιστοσελίδα της διεύθυνσης Ανώτερης Εκπαίδευσης και έχει ολοκληρωθεί η συλλογή δεδομένων για τον δεύτερο κύκλο τής εν λόγω έρευνας. Τα αποτελέσματα του δεύτερου κύκλου της έρευνας CYGraduates αναμένεται να δημοσιευθούν το φθινόπωρο του 2025. Τα αποτελέσματα των δύο ερευνών CYGraduates και CYEmployers θα δώσουν μία ολοκληρωμένη εικόνα για την αντιστοίχιση μεταξύ της προσφοράς δεξιοτήτων από την Ανώτερη Εκπαίδευση και της ζήτησης δεξιοτήτων από την αγορά εργασίας αντίστοιχα.
Επιπρόσθετα, προγραμματίζεται να γίνει διερεύνηση των δράσεων που θα υλοποιηθούν από τους διάφορους φορείς στη βάση των αποτελεσμάτων και των δύο ερευνών CYEmployers και CYGraduates.
Τι κάνουν οι εργοδότες;
Πρωτοβουλίες από τους εργοδότες και συνεργασία με τα πανεπιστήμια
«Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε πως γίνονται διάφορα βήματα και ενέργειες, οι οποίες ενισχύουν τη διασύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας», λέει η διευθύντρια Στελέχωσης και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Human Asset, Αίμη Μπάφα. «Διάφορες εταιρείες από διάφορους κλάδους επισκέπτονται τις τάξεις/ δίνουν κάποιες διαλέξεις/ εξηγούν τα επαγγέλματα (τις προκλήσεις και τι κάνει κάποιος στην καθημερινότητά του) και πώς μπορεί να εξελιχθεί. Αυτό παλαιότερα γινόταν μόνο από μεγάλες εταιρείες του κλάδου της Λογιστικής ή του οικονομικού ελέγχου. Τώρα βλέπουμε αρκετές εταιρείες (ανεξάρτητα από το μέγεθος) να ακολουθούν αυτήν την προσέγγιση. Οι εταιρείες αυτές προέρχονται από κλάδους όπως το Ανθρώπινο Δυναμικό, Πληροφορική, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες etc.)».
Συνεργασία με τα Γραφεία Διασύνδεσης
«Το άλλο που κάνουν εταιρείες είναι η ‘’πρακτική άσκηση’’», λέει η κ. Μπάφα και εξηγεί: «Σε συνεργασία με το Τμήμα Καριέρας και Διασύνδεσης των πανεπιστημίων, αρκετές εταιρείες επιλέγουν φοιτητές για να κάνουν πρακτική διάρκειας 1-3 μήνες (αναλόγως προγράμματος)». Παράλληλα, κάποια πανεπιστήμια έχουν συγκεκριμένα μαθήματα που απαιτούν (συνήθως στον 3ο χρόνο) κάποιες ώρες εργασίας και αντιστοίχως δίνονται κάποια credits για το συγκεκριμένο μάθημα.
Ναι μεν, αλλά μπορούμε να τα πάμε και καλύτερα
Αν και γίνεται προσπάθεια συνεργασίας των πανεπιστημίων με τους εργοδότες, η κ. Μπάφα σχολιάζει ότι τα γραφεία διασύνδεσης θα πρέπει να βγουν λίγο πιο δυναμικά προς τα έξω και να εδραιώσουν σχέσεις με εταιρείες και κλάδους για την καλύτερη αντιπροσώπευση για τους φοιτητές τους. «Επίσης, θα πρέπει να προσκαλούν επαγγελματίες από όλους τους κλάδους στα μαθήματα για να ξεκινήσουν οι φοιτητές να έχουν μια πιο ρεαλιστική κατανόηση ως προς τα επαγγέλματα που θέλουν να ακολουθήσουν». Και αναρωτιέται κανείς: γιατί εν ώρα μαθημάτων; «Έχουμε προσέξει ότι οι δράσεις που γίνονται εκτός ώρας μαθημάτων, δεν έχουν αρκετή προσέλευση». Κάτι άλλο που επισημαίνει η διευθύντρια Στελέχωσης και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Human Asset, είναι ότι «τα Γραφεία Διασύνδεσης θα πρέπει να ενημερώνουν πιο ενεργά τους φοιτητές για να συμμετέχουν σε αυτές τις δράσεις, ούτως ώστε να γίνονται πιο ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας».
Άλλο το πτυχίο, άλλο η καθημερινότητα της δουλειάς – Το παράδειγμα του Brand Manager
Η κ. Μπάφα εξηγεί ότι είναι πολύ σημαντικό να αντιλαμβάνονται οι φοιτητές περισσότερες λεπτομέρειες για τα επαγγέλματα και τις πρακτικές δυσκολίες (ή όχι) που μπορεί να έχει ένας ρόλος. «Μην ξεχνάμε πως η θεωρία ενός πτυχίου μπορεί να έχει αρκετή απόκλιση από την καθημερινότητα», σημειώνει χαρακτηριστικά. Για τα πλείστα επαγγέλματα, σημειώνει, υπάρχει χάσμα μεταξύ της ύλης και της ρεαλιστικής εικόνας. «Για παράδειγμα, το επάγγελμα του Brand Manager είναι ένας ρόλος που υπάρχει αρκετά στην αγορά (ειδικότερα από εμπορικές εταιρείες), όμως οι πλείστοι απόφοιτοι δεν τον γνωρίζουν. Ο συγκεκριμένος ρόλος συνδυάζει πολλές και διάφορες δεξιότητες και ικανότητες (Μarketing, Επικοινωνία, Εμπορικότητα)», λέει η Αίμη Μπάφα και προσθέτει: «Επίσης έχουμε προσέξει πως πολλοί φοιτητές δεν γνωρίζουν τις εταιρικές δομές».
Το δίλημμα «να σπουδάσω αυτό που αγαπώ Ή αυτό που έχει μεγαλύτερη ζήτηση στην αγορά»;
Το δίλημμα «να σπουδάσω αυτό που αγαπώ ή αυτό που έχει μεγαλύτερη ζήτηση στην αγορά» είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα ερωτήματα που «βασανίζουν» τους νέους κατά τη διάρκεια της επιλογής του επαγγελματικού τους μονοπατιού. Από τη μια πλευρά, η επιθυμία να ακολουθήσουν την κλίση τους αποτελεί ισχυρό κίνητρο για την επιλογή σπουδών σε τομείς που τους ενθουσιάζουν και τους γεμίζουν. Από την άλλη, η ανάγκη για επαγγελματική ασφάλεια και η προσδοκία να εξασφαλίσουν μια επιτυχημένη καριέρα συχνά τους οδηγούν να προτιμήσουν σπουδές σε τομείς με υψηλή ζήτηση και ελκυστικές προοπτικές στην αγορά εργασίας. Και πώς πρέπει να αποφασίσουν οι νέοι τελικά;
«Για μένα οι παράγοντες που πρέπει κάποιος να σκεφτεί είναι 1) τι του αρέσει 2) τι έχει ζήτηση 3) και σε τι είναι καλός. Πολλές φορές είμαστε καλοί σε πράγματα που δεν μας αρέσουν. Για εμένα είναι πολύ σημαντικό να επιλέγουμε επαγγέλματα τα οποία είναι σε ζήτηση επειδή υπάρχει ήδη αρκετός ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας, οπότε ένα επάγγελμα που έχει αρκετή ζήτηση, κάνει τον απόφοιτο να έχει αρκετές επιλογές. Επίσης είναι σημαντικό οι γονείς να μην αποφασίζουν για τα παιδιά τους, ούτε να επηρεάζουν πολύ αυτήν την απόφαση. Σίγουρα πρέπει να συμβουλεύουν αλλά η απόφαση πρέπει να είναι των παιδιών ή καλύτερα των εν δυνάμει φοιτητών».
Οι σπουδές με την καλύτερη διασύνδεση
Σύμφωνα με την Αίμη Μπάφα, οι σπουδές με την καλύτερη διασύνδεση με την κυπριακή αγορά εργασίας σήμερα, είναι όσες έχουν να κάνουν με Business και Πληροφορική. «Και αυτό μπορεί να σπάσει σε αρκετά κομμάτια και τομείς (Business - Marketing, Digital Marketing, Content creation, Λογιστική και Οperations και Πληροφορική - Προγραμματισμός, Κυβερνοασφάλεια, Δίκτυα, Cloud Engineer, Data Engineering, Data Analyst)».
Παλιά έσπρωχναν τους νέους να γίνουν δάσκαλοι. Τώρα θέλουμε νοσηλευτές
Η Αίμη Μπάφα παρατηρεί ότι υπάρχουν και πολλές ανάγκες σε επαγγέλματα Υγείας με τα πρωτεία να πηγαίνουν στη Νοσηλευτική. «Τα τελευταία 3 χρόνια υπάρχουν αυξημένες ανάγκες για νοσηλευτές από τον Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα. Φυσικά εδώ θα πρέπει να γίνει μια πιο στρατηγική προσέγγιση για να γίνει η σωστή ενημέρωση (ως προς το επάγγελμα), η σωστή αναγνώριση των ικανοτήτων και σωστή επικοινωνία ως προς τα θετικά του επαγγέλματος».
Τέλος, βλέπουμε τεράστια ανάγκη στα επαγγέλματα «πρώτης γραμμής» (π.χ. λιανικό εμπόριο, εστιατόρια και σε τεχνικά επαγγέλματα). «Αν και υπάρχει η ανάγκη και πολλές θέσεις εργασίας που είναι κενές, δεν προτιμώνται από τον κόσμο. Ίσως πάλι στρατηγικά, η κυβέρνηση θα πρέπει να συνεργαστεί με τις εταιρείες και θα πρέπει να δώσουν περισσότερα κίνητρα (μισθολογικά και καλύτερους όρους εργασίας)».
Διαβάστε επίσης: Ψηφιακό ευρώ: Ποιοι ψηφίζουν υπέρ και ποιοι προτιμούν τα μετρητά