Κάλεσμα προς τους δικηγόρους να γίνουν κοινωνοί μιας συλλογικής προσπάθειας για ένα καλύτερο δικηγορικό μέλλον, και κυρίως για τις νέες γενιές των δικηγόρων, απευθύνει ο απερχόμενος Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.
«Θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στη δικαιοσύνη εδώ και δεκαετίες και θα έπρεπε το κράτος να είχε επενδύσει πολύ πιο νωρίς και να είναι έτοιμο προτού συμβούν τα γεγονότα που το έκαναν να βρίσκεται εκτεθειμένο και σε επικίνδυνα επίπεδα προς τα πρόθυρα της κατάρρευσης»
Ποιος είναι ο απολογισμός σας ως απερχόμενος Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου;
Ως Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου τα τελευταία 15 χρόνια, μαζί με τα εκάστοτε μέλη του Δ.Σ., θέλω να πιστεύω ότι θα παραδώσω έναν οργανισμό εκσυγχρονισμένο και στελεχωμένο από εξειδικευμένο προσωπικό, με υποδομές για στήριξη των μελών μας μέσω τεχνολογίας και ηλεκτρονικών υπηρεσιών και με ειδικά τμήματα (εποπτικού ελέγχου, συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, επιδότησης ασκουμένων, ηλεκτρονικών αρχείων αδειών και εκδόσεων πιστοποιητικών κ.ά.). Μέλημά μου ήταν και είναι να προάγω τα συμφέροντα των μελών μας. Οι νέοι μας και οι προσδοκίες τους για το δικηγορικό επάγγελμα ήταν πάντοτε προτεραιότητά μου. Αυτοί θα αποτελέσουν τη νέα γενιά δικαστών, εισαγγελέων, όπως επίσης και αυτών που θα αποκτήσουν στο μέλλον δημόσια αξιώματα. Πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε καλό δρόμο και οι προσπάθειές μας έχουν αρχίσει να καρποφορούν. Πιστεύω ότι τα πρώτα βήματα της μεταρρύθμισης έχουν αρχίσει και οι δικηγόροι θα πρέπει να ετοιμαστούν για τη νέα εποχή της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης. Παρ’ όλες τις αντίξοες συνθήκες που βιώνουμε και έχουμε βιώσει, οφείλω να πω ότι είμαι αισιόδοξος. Ο αριθμός των μελών αυξήθηκε ραγδαία: το 2005 είχαμε 1.000 μέλη και σήμερα είμαστε στις 4.500 μέλη. Λόγω αυτής της ραγδαίας αύξησης των μελών μας τα τελευταία χρόνια, η αναβάθμιση των υπηρεσιών κατέστη αναγκαία και άμεση. Έχοντας λοιπόν ως κύριο στόχο τη συνεχή αναβάθμιση και βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρει ο Δικηγορικός Σύλλογος στα μέλη του αλλά και γενικά στους πολίτες που επιθυμούν την έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση, πιστεύω ότι καταφέραμε να μπορούμε να προσφέρουμε έναν ανανεωμένο και αναβαθμισμένο οργανισμό. Καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα κανάλι καθημερινής επικοινωνίας μαζί με τα μέλη μας. Η δημιουργία της δικής μας μη κερδοσκοπικής εταιρείας –Κυπριακό Ινστιτούτο Νομικής Πληροφόρησης–, η οποία χειρίζεται την ελεύθερη πρόσβαση τόσο στην ενοποιημένη νομοθεσία όσο και στη νομολογία, το γνωστό CyLaw, ένα έργο το οποίο υποσχεθήκαμε πριν από μερικά χρόνια, πέτυχε τον στόχο της και καθημερινά είναι το βασικότερο εργαλείο για ένα δικηγορικό γραφείο.
Ποιες είναι οι άμεσες προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο διάδοχός σας;
Οι προκλήσεις δεν σταματούν ποτέ, όπως ούτε και οι απρόβλεπτες καταστάσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο κάθε Πρόεδρος που αναλαμβάνει την ευθύνη απέναντι στα μέλη του. Στα 15 χρόνια της θητείας μου, έχω βρεθεί αντιμέτωπος με το κούρεμα και την κάθοδο της Τρόικας, με αξιολογήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη Moneyval, με την πανδημία, όπως επίσης και με δεκάδες νομοσχέδια και τροποποιήσεις νόμων που αφορούσαν το επάγγελμα του δικηγόρου και τις υπηρεσίες που προσφέρει, τα οποία έπρεπε να προασπιστώ και να διεκδικήσω. Θεωρώ ότι και ο επόμενος Πρόεδρος θα βρεθεί αντιμέτωπος τόσο με τα νέα νομοσχέδια της μεταρρύθμισης όσο και με την οικονομική κρίση που θα προκύψει λόγω πανδημίας.
Ο νέος Πρόεδρος θα βρεθεί δυστυχώς αντιμέτωπος με αύξηση της ανεργίας των νέων δικηγόρων, που βρίσκεται στα σκαριά λόγω πανδημίας, όπως και με πολλά άλλα θέματα που απασχολούν το επάγγελμα. Θα πρέπει άμεσα να βρει καινούργια δικηγορική ύλη και πόρους και στη συνέχεια να δημιουργήσει τέτοια υποδομή, ώστε η εισδοχή στην ηλεκτρονική δικαιοσύνη να γίνει ομαλά και σταδιακά και να δώσει χρόνο στα μέλη του Συλλόγου να αφομοιώσουν και να εκπαιδευτούν στα νέα δεδομένα, για να αντεπεξέλθουν και να είναι ανταγωνιστικοί με άλλες χώρες του εξωτερικού και να καταφέρουν να διατηρήσουν την υψηλή θέση που κατέχουμε ως κέντρο παροχής υπηρεσιών στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη. Θα πρέπει να βρει τρόπους για να στηρίξει τα μικρά σε μέγεθος δικηγορικά γραφεία, έτσι ώστε να μπορέσουν να ξεπεράσουν τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν για να στελεχώσουν τα γραφεία τους με τις τελευταίες τεχνολογίες, και να τους προσφέρει εκπαιδευτικά προγράμματα, ίσως δωρεάν, έτσι ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν και να συνεχίσουν να λειτουργούν με αξιοπρέπεια. Για τη νέα γενιά, θα πρέπει να εναποθέσουμε τις δυνάμεις και τις γνώσεις μας και να τους παραδώσουμε ένα εκσυγχρονισμένο σύστημα δικαιοσύνης, που να μην υστερεί σε οτιδήποτε σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Θα πρέπει να δώσουμε στους νέους δικηγόρους, κατά τη διάρκεια της άσκησής τους, τέτοια εκπαίδευση, που η εισδοχή τους στο επάγγελμα να μπορεί να αναδείξει τις δεξιότητές τους, έτσι ώστε να στεριώσουν στο επάγγελμα.
ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο τομέας της δικαιοσύνης;
Κάποια από τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο τομέας της δικαιοσύνης είναι:
• Η μείωση του αριθμού των καταχωρήσεων στις αγωγές.
• Οι καθυστερήσεις των εκδικάσεων και το λεγόμενο backlog που έχει δημιουργηθεί λόγω της μη ύπαρξης σωστής διαχείρισης των υποθέσεων (case management) από τα πρωτοκολλητεία και τα δικαστήρια. Θέματα στα οποία έχω αναφερθεί πάμπολλες φορές και για τα οποία έχουμε δώσει, ως Π.Δ.Σ., εισηγήσεις και πρακτικές άμεσες λύσεις.
• Εύχομαι να εισακουστούν οι εισηγήσεις μου, ιδιαίτερα για τη σύνθεση του Δικαστικού Συμβουλίου, και να υιοθετηθούν οι υποδείξεις που έγιναν από την Greco.
• Τα κτιριακά προβλήματα, τόσο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας όσο και των άλλων επαρχιών, θα πρέπει να επιλυθούν και να γίνουν άμεσα οι αλλαγές που έχουν εισηγηθεί στην έκθεσή τους το 2018 οι Ιρλανδοί εμπειρογνώμονες. Οι συνθήκες που βιώσαμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν τριτοκοσμικές.
Ποιοι ευθύνονται για τις διαχρονικές αδυναμίες του συστήματος;
Όλοι έχουν ένα μερίδιο ευθύνης για τις διαχρονικές αδυναμίες που προέκυψαν, την κύρια όμως ευθύνη έχουν αυτοί που έχουν και την εξουσία. Θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στη δικαιοσύνη εδώ και δεκαετίες και θα έπρεπε το κράτος να είχε επενδύσει πολύ πιο νωρίς και να είναι έτοιμο προτού συμβούν τα γεγονότα που το έκαναν να βρίσκεται εκτεθειμένο και σε επικίνδυνα επίπεδα προς τα πρόθυρα της κατάρρευσης. Ο Π.Δ.Σ. έχει κουραστεί να θέτει τα προβλήματα. Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια άρχισαν κάποιες προσπάθειες.
ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Πώς σχολιάζετε την προσπάθεια που γίνεται για μεταρρύθμιση του τομέα της δικαιοσύνης;
Προσωπικά, ανέκαθεν ήμουν και είμαι υπέρ των μεταρρυθμίσεων και του εκσυγχρονισμού, για γρήγορη απονομή της δικαιοσύνης, αλλά όχι εις βάρος της ορθής απονομής της δικαιοσύνης, και αυτό φαίνεται και από το τι έχω πράξει μέχρι σήμερα στον Π.Δ.Σ.
Η πρόσφατη παρουσίαση, σε συνέχεια της συνεργασίας μου με τον Υφυπουργό Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, κ. Κυριάκο Κόκκινο, έχει υλοποιήσει το πρώτο σύστημα για την Ενδιάμεση Λύση της Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης (mini e-justice) και οι δικηγόροι αναμένουν την εγκατάσταση του συστήματος ως πρώτο βήμα.
Να σημειωθεί ότι εδώ και χρόνια οι δικηγόροι έχουν προσαρμόσει και εκσυγχρονίσει τα συστήματά τους και ανέμεναν από τη δικαστική εξουσία και το Δημόσιο να πράξουν το ίδιο.
Οι προσπάθειες που πραγματοποιούνται τώρα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, σε συνέχεια της αναθεώρησης των νομοσχεδίων, μετά τις προσωπικές μου πιέσεις και την απόσυρση των νομοσχεδίων, θα βοηθήσουν ώστε με σύνεση και χωρίς βιασύνη να γίνουν οι σωστές αλλαγές που θα αναβαθμίσουν το όλο σύστημα.
Η πανδημία COVID-19 αναντίλεκτα έχει επηρεάσει και ανατρέψει σε μεγάλο βαθμό την κανονικότητα που βίωνε μέχρι σήμερα ο δικηγόρος και ολόκληρος ο πλανήτης.
Το ενδεχόμενο νέου κύματος της πανδημίας τον χειμώνα είναι υπαρκτό και θα πρέπει τα δικαστήρια να είναι έτοιμα να δεχθούν τις ηλεκτρονικές καταχωρήσεις, σε συνδυασμό με κανόνες πρακτικής για τις εξ αποστάσεως εμφανίσεις. Προτεραιότητα θα πρέπει να αποτελεί η επίλυση των δυσκολιών που θα αφορούν την οποιαδήποτε πρόσβαση στη δικαιοσύνη από όλους τους πολίτες, των οποίων είναι δικαίωμα.
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΜΟΥ
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στον δικηγορικό κόσμο της Κύπρου;
Το μήνυμα που θέλω να αφήσω αποχωρώντας από τη θέση την οποία είχα την τιμή να κατέχω τα τελευταία 15 χρόνια είναι το εξής:
Καλώ όλους τους δικηγόρους να γίνουν, στο μέτρο του δυνατού, κοινωνοί μιας συλλογικής προσπάθειας για ένα καλύτερο δικηγορικό μέλλον για μας αλλά κυρίως για τις νέες γενιές των δικηγόρων που θα ακολουθήσουν. Τους το οφείλουμε.
WHO IS WHO
Γεννήθηκε στη Νεάπολη Λευκωσίας. Είναι ο μόνος σήμερα εκτοπισθείς δικηγόρος από τη Λευκωσία. Απόφοιτος του Παγκυπρίου Γυμνασίου το 1965. Μετά τη συμπλήρωση της στρατιωτικής του θητείας (με τον βαθμό του έφεδρου υπολοχαγού), πήγε στη Θεσσαλονίκη για σπουδές στη Νομική. Απόφοιτος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου, επέστρεψε στην Κύπρο το 1972 και άρχισε να ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου μέχρι σήμερα.
Από τον Φεβρουάριο του 2006 είναι Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Επίσης, είναι μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου και του Νομικού Συμβουλίου των δικηγόρων.
Το 1990 εξελέγη Πρόεδρος του ΓΣΠ, αφού προηγουμένως υπήρξε για χρόνια μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΓΣΠ. Διετέλεσε Πρόεδρος της Ολυμπιάδας Νεαπόλεως, Πρόεδρος των Προσφυγικών Σωματείων Κύπρου, Πρόεδρος της Δικαστικής Επιτροπής Πετόσφαιρας (ΚΟΠΕ) και Πρόεδρος της Δικαστικής Επιτροπής (ΑΔΕΑΠ).
Είναι παντρεμένος με την Ελένη Ιωαννίδου (καθηγήτρια Γαλλικών) και έχει δύο θυγατέρες, τη Μαρία (ιατρό) και τη Μικαέλα (δικηγόρο).