*Του Βρασίδα Νεοφύτου
Η αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας κατά του πρώην και εκ νέου υποψηφίου με τους Ρεπουμπλικάνους, προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 14 Ιουλίου εκτός από καταδικαστέα από όλους μας, έχει κτυπήσει το καμπανάκι κινδύνου τόσο για το διεθνές πολιτικό σκηνικό όσο και της τύχης της παγκόσμιας οικονομίας.
Ασχέτως με τα κίνητρα που όπλισαν τον νεαρό δολοφόνο εναντίoν του Τραμπ, πρόκειται για μια σοβαρή απόπειρα δολοφονίας υψηλότατου πολιτικού προσώπου που έχει σοκάρει τη διεθνή κοινότητα.
Το συμβάν αυτό αποτελεί ένα ακόμη κρίκο σε μια αλυσίδα κλιμάκωσης βίαιων πράξεων και απειλών κατά της ζωής πολιτικών προσώπων και ηγετών σε όλο τον κόσμο.
Η πιο πρόσφατη απόπειρα δολοφονίας ήταν εκείνη κατά του πρωθυπουργού της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, στις 15 Μαΐου, που δέχτηκε τέσσερις σφαίρες από μικρή απόσταση (και ευτυχώς επέστρεψε στα καθήκοντά του στα μέσα Ιουλίου).
Οι απόπειρες δολοφονίας του Τραμπ και Φίτσο είναι η κορυφή ενός παγόβουνου, καθώς προηγήθηκε μια σειρά από ξυλοδαρμούς και προσωπικές επιθέσεις σε πολιτικούς όλων των χρωμάτων στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια της ευρωεκλογικής εκστρατείας, ενώ είχαμε και δολοφονίες πολιτικών προσώπων στη Λατινική Αμερική.
Στις ΗΠΑ, ήταν η πιο σοβαρή απόπειρα δολοφονίας υψηλότατου αξιωματούχου μετά τον τραυματισμό του προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν το 1981, ενώ ακολούθησε η εισβολή στο Καπιτώλειο από φανατικούς υποστηρικτές του Τραμπ το 2021.
Ο κοινωνικός και πολιτισμικός διχασμός
Όλο το πιο πάνω μίσος και βία οφείλεται κατά κύριο λόγο στην πολιτισμική, οικονομική και πολιτική απόκλιση των δύο άκρων της κοινωνίας που δημιουργεί αντιπάθεια, φανατισμό και έχθρα σε οτιδήποτε είναι αντίθετο με τις ιδεολογικές τους απόψεις.
Αυτά τα δυο άκρα έχουν πλέον ξεχωριστή στάση και θεμελιώδεις διαφορές σε σημαντικά θέματα εξωτερικής πολιτικής και κυρίως στο Ουκρανικό και σε ζητήματα Μέσης Ανατολής που αντιτίθενται στη συνέχιση στήριξης προς το Ισραήλ ή προς τους Παλαιστίνιους.
Επιπρόσθετα, η επιλογή υπέρ ή κατά της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης, του οικονομικού προστατευτισμού, στα θέματα Λοάτκι, βιολογικά φύλα, θρησκείας, οικογένειας, αμβλώσεων και της μητρότητας έχουν προκαλέσει μεγάλη βλάβη και διχασμό στις δυτικές κοινωνίες και στην ορθολογική προσέγγιση της καθημερινότητας του δυτικού τρόπου ζωής.
Άρα, ο κοινωνικός διχασμός δεν έχει να κάνει μόνο με πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές, αλλά με βαθύτερες πολιτισμικές διαφορές και αφορούν τον τρόπο ζωής και θεμελιώδεις αξίες με βάση τις οποίες οι άνθρωποι τακτοποιούνται και αυτοπροσδιορίζονται.
Όλα τα πιο πάνω ήρθαν να προστεθούν στα ήδη προϋπάρχοντα οικονομικά προβλήματα της ακρίβειας και πληθωρισμού, του υψηλού ενεργειακού και διατροφικού κόστους, των υψηλών επιτοκίων και του ακριβού δανεισμού που βραχυκυκλώνουν την οικονομική ανάπτυξη σε πολλές κοινωνίες.
Ντόναλντ Τραμπ vs Καμάλα Χάρις: Μεγάλη μάχη για τον Λευκό Οίκο
H απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ εκτός του ότι καταδεικνύει με ακόμη έναν τρόπο το βαθύ πολιτικό και πολιτισμικό διχασμό των ΗΠΑ και της Δύσης, έχει ενισχύει τη υποψηφιότητάς του για την προεδρία των ΗΠΑ.
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές πλέον προεξοφλούν μια υψηλότερη πιθανότητα επανεκλογής του Τραμπ, ενώ δεν πανικοβλήθηκαν με την απόπειρα δολοφονίας του στην Πενσυλβάνια καθώς αυτή εδραίωσε περισσότερο την πιθανή νίκη του Τραμπ έναντι των υποψηφιοτήτων των Δημοκρατικών, αρχικά με τον Πρόεδρο Τζό Μπάιτεν, και τώρα, της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις.
Ο Πρόεδρος Τζό Μπάιτεν ανακοίνωσε την αποχώρηση του από την προεκλογική κούρσα την Κυριακή 21 Ιουλίου, προτείνοντας για υποψήφια των Δημοκρατικών την Αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις μετά από εσωτερικές πιέσεις και λόγω θέματος υγείας.
Η Καμάλα Χάρις κατάφερε να συγκεντρώσει τάχιστα τον απαιτούμενο αριθμό αντιπροσώπων εν όψει του συνεδρίου των Δημοκρατικών στις 19-22 Αυγούστου, καθώς, εκτός από τη στήριξη του προέδρου Μπάιντεν, κατάφερε να συγκεντρώσει την συντριπτική πλειοψηφία των Δημοκρατικών κυβερνητών, γερουσιαστών και μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Μεγάλη δύναμη στην προεκλογική της εκστρατεία για τον Λευκό Οίκο θεωρείται το τεράστιο ποσό-ρεκόρ των $80+ εκατομμυρίων που πήρε από δωρεές μέσα σε λίγες μέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής της κούρσας.
Τα τεράστια ποσά από δωρεές αναμένεται θα βοηθήσουν την Καμάλα Χάρις να πραγματοποιήσει μια ανταγωνιστική προεκλογική εκστρατεία απέναντι στον δισεκατομμυριούχο Ντόναλντ Τραμπ και στον υποψήφιο αντιπρόεδρο του Τζέι Ντι Βανς.
Η επιστροφή Τραμπ θα προκαλέσει παγκόσμια οικονομική αστάθεια;
Το σενάριο μια δεύτερης θητείας Τραμπ φοβίζει τους οικονομολόγους, καθώς η αβεβαιότητα της εμπορικής πολιτικής (πολιτική προστατευτισμού), οι πρόσθετες πιέσεις στην άμυνα, φόρους και την ασφάλεια θα μπορούσαν να επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομία.
Επιπρόσθετα, η ενδυνάμωση του αμερικανικού δολαρίου, του χρυσού και των αποδόσεων των ομολόγων λόγω της ανησυχίας των επενδυτών θα μπορούσαν να βλάψουν τις προοπτικές ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Η παγκόσμια ανάπτυξη θα μπορούσε να επιβραδυνθεί αν ο Τραμπ διαμορφώσει τους δασμούς στην κλίμακα που ο ίδιος έχει εξαγγείλει στην προεκλογική του καμπάνια (10% σε όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ).
Επίσης, τα ασφάλιστρα κινδύνου θα μπορούσαν να ανέβουν αν ο Τραμπ επιμείνει στον περιορισμό της ανεξαρτησίας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Federal Reserve).
Η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο ενδεχομένως να ταράξει τα νερά του πολέμου στην Ουκρανία και την εμπορική σχέση των ΗΠΑ και των συμμάχων με την Κίνα, επηρεάζοντας άμεσα την παγκόσμια οικονομία.
Μια ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία-μετά από πίεση του Τραμπ- θα μπορούσε να ήταν θετική εξέλιξη για τις τιμές της ενέργειας και σιτηρών και για την οικονομία της Ευρώπης.
Νέος εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ με Κίνα και συμμάχους;
Οι εντάσεις ανάμεσα στις δύο κορυφαίες δυνάμεις του πλανήτη, τις ΗΠΑ και την Κίνα αναμένεται να κορυφωθούν με την επανεκλογή Τραμπ, με επίκεντρο τους εμπορικούς δασμούς σε κινεζικά προϊόντα, εξαγωγή Τεχνολογίας, στο καυτό θέμα της Ταϊβάν, τις πρώτες ύλες για την πράσινη ενέργεια (σπάνιες γαίες, χαλκός, λίθιο, κοβάλτιο κ.ά.), τα υποθαλάσσια καλώδια τηλεπικοινωνιών και άλλα.
Ο Τραμπ έχει δεσμευτεί να επιβάλει γενικούς δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ, κάτι που πιθανότατα θα οδηγήσει σε απότομη αύξηση της αβεβαιότητας της εμπορικής πολιτικής σε όλες τις χώρες ανεξαρτήτως αντιπάλων ή συμμάχων, όπως συνέβη στην πρώτη του προεδρική θητεία που επέβαλε δασμούς ακόμη και στην Ευρώπη.
Η «πολιτική προστατευτισμού» με μεγάλους δασμούς στις εισαγωγές από την Κίνα και Ευρώπη στην πρώτη περίοδο προεδρίας Τραμπ είχε οδηγήσει στον εμπορικό «πόλεμο» μεταξύ ΗΠΑ με Ευρώπη και Κίνα το 2018-19.
Σε γενικές γραμμές, οι εμπορικές εντάσεις οδηγούν συνήθως σε μείωση της εμπορικής δραστηριότητας και της βιομηχανικής παραγωγής, πλήγμα στο ΑΕΠ, ενώ οι υψηλότεροι δασμοί συνήθως εντείνουν την ακρίβεια.
Επίσης, οι μεγάλες φοροελαφρύνσεις (ως και 15% στις επιχειρήσεις) και η χαλάρωση του ρυθμιστικού πλαισίου στις ΗΠΑ αναμένεται να αυξήσουν την ελκυστικότητα και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των αμερικανικών εταιρειών έναντι των ξένων εταιρειών.
Ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός για τους ημιαγωγούς-μικροτσιπ
Τόσο ο Τραμπ όσο και η κυβέρνηση των Δημοκρατικών ενδέχεται να επιβάλουν αυστηρότερους κανονισμούς στις εταιρείες Τεχνολογίας για περιορισμό εξαγωγής κρίσιμου εξοπλισμού κατασκευής μικροτσίπ και προηγμένης AI Τεχνολογίας στην Κίνα.
Οι ΗΠΑ εξετάζουν να επιβάλουν ένα μέτρο που ονομάζεται Κανόνας Ξένων Άμεσων Προϊόντων ή FDPR (Foreign Direct Product Rule), το οποίο εισήχθη για πρώτη φορά το 1959 για τον έλεγχο του εμπορίου Τεχνολογιών των ΗΠΑ.
Ουσιαστικά, προβλέπει ότι εάν ένα προϊόν κατασκευάστηκε χρησιμοποιώντας αμερικανική Τεχνολογία, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει τη δύναμη να εμποδίσει την πώλησή του – συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που κατασκευάζονται σε ξένη χώρα.
Αυτό το μέτρο αναμένεται να πλήξει καίρια τις εταιρείες Τεχνολογίας και παραγωγής ημιαγωγών σε όλο τον κόσμο, ειδικά από συμμαχικές χώρες όπως η Ταϊβάν, Ινδία, Ιαπωνία και Ευρώπη (Ολλανδία κυρίως), καθώς σχεδόν το 50% των πωλήσεων τους προέρχεται από την Κίνα.
Ο Τραμπ έχει ήδη εστιάσει την προσοχή του εναντίον της Ταϊβάν, κατηγορώντας την ότι έχει πάρει περίπου το 100% των δραστηριοτήτων με ημιαγωγούς, ενώ την απείλησε να πληρώσει για την ασφάλειά της.
Η Taiwan Semiconductor Manufacturing Co Ltd (TSMC ) από την Ταϊβάν είναι ο κυρίαρχος κατασκευαστής προηγμένων ημιαγωγών που χρησιμοποιούνται σε πλήθος προϊόντων και εφαρμογών, από την Τεχνητή Νοημοσύνη μέχρι τα smartphone και τα μαχητικά αεροσκάφη και πιστεύεται ότι οποιαδήποτε γεωπολιτική και στρατιωτική σύγκρουση για την Ταϊβάν θα αποδεκάτιζε την παγκόσμια οικονομία.
Επιπρόσθετα, σε περίπτωση αυστηρότερων περιορισμών στην Τεχνολογία θα μπορούσε να πλήξει τον παγκόσμιο κλάδο της Τεχνολογίας, ημιαγωγών και Τεχνικής Νοημοσύνης-AI, δημιουργώντας το φαινόμενο φούσκας στις τιμές των μετοχών των δημοφιλών και υπερ-φουσκωμένων εταιρειών προηγμένης Τεχνολογίας.
Πώς αντέδρασαν οι αγορές στην πολιτική αστάθεια στις ΗΠΑ
Η πιθανή επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο και η πολιτική αστάθεια που προκάλεσε η απόπειρα δολοφονίας του είχε αρχικά δυναμώσει τις μετοχές στην Wall Street, το αμερικανικό δολάριο, τον χρυσό και τα κρυπτονομίσματα, ενώ προκάλεσε κύμα πωλήσεων στους Τεχνολογικούς κλάδους.
Ο Dow Jones με τις 30 μετοχές blue chips κατέγραψε συνεχόμενα νέα υψηλά την εβδομάδα μετά την απόπειρα δολοφονίας, ενώ o Γενικός S&P 500 και ο Τεχνολογικός Nasdaq Composite κατρακύλησαν από τα ιστορικά υψηλά τους λόγω σοβαρών ζημιών στον Τεχνολογικό κλάδο.
Η ισοτιμία του αμερικανικού νομίσματος ενισχύθηκε αρχικά έναντι των κυριότερων νομισμάτων όπως το ευρώ, η στερλίνα και το ιαπωνικό γεν. Μια νέα προεδρία Τραμπ αναμένεται να φέρει υψηλότερους δασμούς στις εισαγωγές, ειδικά από Κίνα και Ευρώπη, όπως επίσης και μια πιο χαλαρή δημοσιονομική πολιτική, που σε βάθος χρόνου θα είναι θετική για την αξία του δολαρίου.
Ο Τραμπ έχει επίσης τοποθετηθεί ανοικτά υπέρ των κρυπτονομισμάτων, ενώ έχει επικρίνει τις προσπάθειες τού νυν προέδρου Μπάιντεν και των Δημοκρατικών να ρυθμίσουν τον τομέα των Αποκεντρωμένων Νομισμάτων.
Τέλος, ο χρυσός ανέβηκε σε επίπεδα ρεκόρ πέραν των $2.470 την ουγκιά, καθώς η απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ και η ανάληψη της προεδρίας αυξάνει το ενδεχόμενο να οδηγήσει σε περισσότερες πολιτικές διαμάχες στις ΗΠΑ και στην παγκόσμια πολιτική και οικονομική σκηνή.
*Υπεύθυνου Επενδυτικής Έρευνας στην Exclusive Capital
Διαβάστε επίσης: Το οικονομικό πρόγραμμα της Κάμαλα Χάρις