Η ιδέα είναι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: Περιουσιακά στοιχεία αξίας τουλάχιστον 200.000 ευρώ θα μπορούσαν να καταγράφονται σε ένα κεντρικό μητρώο στο οποίο θα έχουν πρόσβαση όλες οι αρμόδιες αρχές της ΕΕ. Πληροφορίες σχετικά με το ευρωπαϊκό μητρώο περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσαν να ανταλλάσσονται γρήγορα και διασυνοριακά από τις εθνικές αρχές, εάν είναι απαραίτητο.
«Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί το ξέπλυμα χρήματος, η φοροδιαφυγή, ακόμη και η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας πιο γρήγορα και αποτελεσματικά», λένε στην Ναυτεμπορική, ευρωβουλευτές στις Βρυξέλλες . «Ένα τέτοιο μητρώο θα μπορούσε -σύμφωνα με την αρχική ιδέα- να περιλαμβάνει όχι μόνο ακίνητα, μετοχές εταιρειών, γιοτ ή αεροσκάφη, αλλά και έργα τέχνης, κρυπτονομίσματα, μετοχές και χρυσό». Ο
Οι επικριτές θεωρούν πάντως ότι ένα μητρώο περιουσιακών στοιχείων της ΕΕ θα ήταν ένα ακόμη βήμα προς την ολοκληρωμένη «παρακολούθηση» των πολιτών. Σε μια ακραία περίπτωση, πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων και κάτοχοι μεγάλων χαρτοφυλακίων τίτλων, συμπεριλαμβανομένων συλλεκτών έργων τέχνης, ακόμη και πολυτελών οχημάτων, θα καταχωρίζονταν ξαφνικά σε μια κεντρική βάση δεδομένων της ΕΕ. Δεν αρέσει σε όλους αυτή η ιδέα.
Αρνείται η Κομισιόν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πάντως πολύ σαφής σχετικά με το ζήτημα της εισαγωγής του μητρώου αυτού. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν σχεδιάζει να δημιουργήσει μια κεντρική βάση δεδομένων σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία των πολιτών της ΕΕ», διαβεβαίωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν.
Οι κάθε λογής ευρωσκεπτικιστές πάντως, που δεν εμπιστεύονται την Κομισιόν, ίσως και να μην δώσουν μεγάλη σημασία σε αυτές τις διαβεβαιώσεις. «Δεν είναι επίσης αδύνατο η ΕΕ να επανεξετάσει το σχέδιό της αργότερα, να το εφαρμόσει από την πίσω πόρτα ή να προωθήσει κάτι παρόμοιο με διαφορετικό όνομα», λένε ορισμένοι αναλυτές.
Ανατέθηκε σχετική μελέτη
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πάντως ανέθεσε το 2021 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εκπονήσει μελέτη σκοπιμότητας για αυτό το «μητρώο», διαθέτοντας μια δαπάνη 380.000 ευρώ. ευρώ. Σκοπός της μελέτης ήταν να διευκρινιστεί το κατά πόσον θα ήταν εφικτό ένα μητρώο περιουσιακών στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ και ποια προσπάθεια θα απαιτούσε η εφαρμογή του.
Η μελέτη ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2024 και τέσσερις μήνες μετά, η γερμανική οικονομική εφημερίδα Wirtschafts Woche είχε αποκαλύψει μάλιστα ότι επίκειται η δημοσίευσή της. Η μελέτη δημοσιεύτηκε όντως σε έναν ευρωπαϊκό ιστότοπο, αλλά η ίδια η Κομισιόν δεν θέλησε να τη δημοσιοποιήσει επισήμως, όπως υποστηρίζει η γερμανική εφημερίδα
Η λίστα με τα περιουσιακά στοιχεία
Σύμφωνα με όσα έγιναν τότε γνωστά, στην εκπόνηση της μελέτης ελήφθησαν υπόψη τα ακόλουθα περιουσιακά στοιχεία: μετρητά, τραπεζικές καταθέσεις, εισηγμένες κινητές αξίες, μη εισηγμένες κινητές αξίες, κρυπτονομίσματα, ακίνητα, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, έργα τέχνης, κοσμήματα, αντίκες, συλλεκτικά αντικείμενα, όπλα, πολύτιμα εμπορεύματα, οχήματα, πλοία, αεροσκάφη και θυρίδες ασφαλείας.
Οι συγγραφείς εξέτασαν αρχικά ποιες λίστες αυτών των αξιών υπάρχουν ήδη στις χώρες της ΕΕ και πού υπάρχουν κενά. Για παράδειγμα, υπάρχουν εκτεταμένες εθνικές βάσεις δεδομένων για οχήματα που συνδέονται μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος πληροφοριών οχημάτων και αδειών οδήγησης EUCARIS. Από την άλλη πλευρά, τα νηολόγια αεροσκαφών και πλοίων δεν έχουν ακόμη πλήρως ψηφιοποιηθεί σε πολλές χώρες.
Ποιοι ανησυχούν
Για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ισχύουν πάντως εδώ και πολλά χρόνια σε αρκετές χώρες της ΕΕ, ορισμένες υποχρεώσεις επαλήθευσης ή αναφοράς για πολλά περιουσιακά στοιχεία ή συναλλαγές, τουλάχιστον πάνω από ένα ορισμένο ποσό. «Κάποιοι φοβούνται πάντως ότι ένα μητρώο πλούτου θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως βάση για περαιτέρω πολιτικά σχέδια, όπως ένας γενικός φόρος πλούτου ή ένας νέος νόμος για την κατανομή των βαρών», σημειώνουν παράγοντες της αγοράς.
Οι συγγραφείς της μελέτης εξέτασαν πώς θα μπορούσαν να καλυφθούν τα κενά στα εθνικά μητρώα και πώς αυτά θα μπορούσαν να συνδεθούν σε ολόκληρη την ΕΕ. «Ακόμη και ένα κεντρικό μητρώο σε επίπεδο ΕΕ για ένα μεγάλο μέρος όλων των περιουσιακών στοιχείων θα ήταν δυνατό μόνο με τεράστια προσπάθεια και θα ήταν επίσης εξαιρετικά αμφισβητήσιμο από νομικής άποψης. Ο όγκος των δεδομένων και ο υψηλός βαθμός κάλυψης θα αύξαναν σημαντικά τον κίνδυνο παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων», προειδοποιούν άλλωστε και οι ίδιοι οι συγγραφείς της μελέτης.
Ανέφικτο σχέδιο
Ένα μητρώο περιουσιακών στοιχείων της ΕΕ θα αποτελούσε όμως πηγή ανησυχίας για πολλούς ανθρώπους. «Ποιες πρακτικές συνέπειες θα είχε μια κεντρική, πανευρωπαϊκή καταχώριση περιουσιακών στοιχείων; Υπάρχουν πολλά ερωτήματα, αλλά λίγες απαντήσεις. Και οι πληροφορίες που τραβούν την προσοχή συχνά καθοδηγούνται από συμφέροντα», λένε παράγοντες της αγοράς.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πάντως απίθανο να εφαρμοστεί το σενάριο που περιγράφεται μάλιστα στην ανατεθείσα μελέτη ως ιδιαίτερα δαπανηρό, περίπλοκο και νομικά αμφισβητήσιμο.
Η δημιουργία μητρώων για περιουσιακά στοιχεία που δεν καταγράφονται επί του παρόντος κεντρικά, όπως μετρητά, μετοχές, έργα τέχνης ή χρυσός, θα ήταν επομένως «σε μεγάλο βαθμό λειτουργικά ανέφικτη».
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Επεκτείνεται στην ελληνική αγορά η Thanos Hotels – Συνεργασία με Τράπεζα Πειραιώς