Του Χαράλαμπου Παλάοντα, Partner και Head of transfer pricing services EY Κυπρου & της Μαρίας Παναγιώτου, Assistant Manager Transfer pricing services EY Κυπρου
H EY Κύπρου ανακηρύχθηκε National Transfer Pricing Firm of the Year από το International Tax Review (ITR) για τέσσερις συνεχόμενες χρονίες (2019 - 2022) Όμιλοι εταιρειών με επιχειρηματικές δραστηριότητες που επεκτείνονται σε διάφορες χώρες καλούνται να αντιμετωπίσουν το μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό και φορολογικό πλαίσιο σε παγκόσμιο επίπεδο. Ως εκ τούτου η ανάγκη εδραίωσης μιας ισχυρής πολιτικής καθορισμού και τεκμηρίωσης των τιμών Ενδοομιλικών Συναλλαγών (Transfer Pricing – “TP”) είναι σημαντική για τη διασφάλιση της διαφάνειας, της συμμόρφωσης και της βελτιστοποίησης της φορολογικής αποτελεσματικότητας των Ενδοομιλικών Συναλλαγών.
Οι μελέτες τεκμηρίωσης των τιμών Ενδοομιλικών Συναλλαγών αποσκοπούν στον καθορισμό και τεκμηρίωση των κατάλληλων τιμών για συναλλαγές μεταξύ συνδεδεμένων εταιρειών (π.χ. εταιρειών ενός Oμίλου), είτε αυτές αφορούν αγαθά, υπηρεσίες, δάνεια ή πνευματική ιδιοκτησία. Οι εν λόγω μελέτες υποστηρίζουν την τιμολόγηση των συναλλαγών μεταξύ συνδεδεμένων μερών σε συσχετισμό με τις τιμές της αγοράς και αντικατοπτρίζουν τη συμβολή και την οικονομική ουσία κάθε συναλλαγής. Παραδείγματος χάριν, εταιρεία φορολογική κάτοικος Κύπρου παρέχει δάνειο σε άλλη εταιρεία του ίδιου ομίλου. Η μελέτη τεκμηρίωσης σε αυτό το παράδειγμα αποσκοπεί στον καθορισμό του επιτοκίου για το εν λόγο δάνειο σύμφωνα με τους όρους της αγοράς κατά την εν λόγο περίοδο.
Κατά τη διάρκεια του 2022, η Κύπρος, ως ένα από τα τελευταία κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς υποχρεωτικούς κανόνες τεκμηρίωσης των Ενδοομιλικών Συναλλαγών (TP documentation requirements), υιοθέτησε στη φορολογική της νομοθεσία τούς εν λόγω κανόνες σύμφωνα με τις συστάσεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης («OECD TP Guidelines»). Ως εκ τούτου, με ημερομηνία εφαρμογής την 1 Ιανουάριου 2022, κυπριακές εταιρείες που πραγματοποιούν συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα, είτε στην Κύπρο, είτε διασυνοριακά, οφείλουν να τεκμηριώνουν τις τιμές τιμολόγησης των συναλλαγών αυτών. Αυτό αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της μετατόπισης κερδών και στη διασφάλιση της φορολόγησης του εισοδήματος στον τόπο που δημιουργείται η οικονομική αξία.
Σύμφωνα με την έρευνα «EY Tax Risk and Controversy Survey of EY Global» που πραγματοποιήθηκε ανάμεσα σε 2.127 φορολογικά και οικονομικά στελέχη από 47 διαφορετικές χώρες, οι επιχειρήσεις αναμένουν ότι οι φορολογικοί έλεγχοι θα διπλασιαστούν τα επόμενα δύο χρόνια μετά την παύση των φορολογικών ελέγχων που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ανάμεσα στους ερωτηθέντες, το 84% αναγνώρισε ότι η εφαρμογή ή η ενίσχυση μιας αποτελεσματικής πολιτικής καθορισμού και τεκμηρίωσης των τιμών Ενδοομιλικών Συναλλαγών θα προσθέσει «κάποια ή σημαντική» αξία στην επιχείρησή τους όσον αφορά τους φορολογικούς κινδύνους και τη διαχείριση μελλοντικών συζητήσεων και διαπραγματεύσεων με τις φορολογικές αρχές.
Ολοκληρωμένη και προληπτική πολιτική
Υπό το πρίσμα των πιο πάνω, η σημαντικότητα της εφαρμογής μιας ολοκληρωμένης και προληπτικής πολιτικής καθίσταται όλο και πιο αναγκαία, λαμβάνοντας υπόψη τα βασικά οφέλη που μπορούν να επιτευxθούν.
Η πολιτική θα πρέπει να σχεδιαστεί με βάση τους επιχειρηματικούς στόχους ενός Ομίλου, διασφαλίζοντας την αποδοτικότητα του λειτουργικού μοντέλου. Μια καλά σχεδιασμένη και αποτελεσματική πολιτική βοηθά στη στρατηγική κατανομή των εισοδημάτων, των εξόδων και των κερδών μεταξύ των εταιρειών ενός Ομίλου, σύμφωνα με την ουσία και φύση της κάθε συναλλαγής.
Οι πολιτικές καθορίζουν κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τους όρους και τη διαδικασία σύναψης εσωτερικών συμφωνιών αλλά και την τιμολόγηση των συναλλαγών. Η σαφήνεια αυτή προωθεί τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ εταιρειών του Ομίλου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η καλύτερη κατανομή πόρων και κεφαλαίων, καθώς και να ενισχυθεί η συνολική κερδοφορία του Ομίλου.
Επιπλέον, η εφαρμογή μιας ισχυρής πολιτικής ενισχύει τη συμμόρφωση με τους τοπικούς φορολογικούς κανονισμούς στις διάφορες χώρες δραστηριοποίησης του Ομίλου, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχετικές συναλλαγές θα τιμολογούνται σύμφωνα με τις αρχές τεκμηρίωσης Ενδοομιλικών Συναλλαγών. Επιπρόσθετα, η διατήρηση διεξοδικής τεκμηρίωσης μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο φορολογικών ζητημάτων και να λειτουργήσει ως ισχυρή άμυνα έναντι φορολογικών ελέγχων, κυρώσεων και διαφόρων προστίμων.
Σε τελική ανάλυση, μια αποτελεσματικά δομημένη πολιτική δίνει τη δυνατότητα στoυς Ομίλους να βελτιστοποιήσουν την παγκόσμια φορολογική τους θέση, ευθυγραμμίζοντας τις στρατηγικές τιμολόγησης με τις συνθήκες της τοπικής αγοράς και τους φορολογικούς κανονισμούς.
Κλείνοντας, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι είναι ζωτικής σημασίας για τους εταιρικούς Ομίλους να προσεγγίζουν στρατηγικά τον σχεδιασμό μιας ισχυρής πολιτικής. Αναμφισβήτητα, η δημιουργία προληπτικής πολιτικής μπορεί να επιτρέψει τόσο τη φορολογική συμμόρφωση όσο και τον φορολογικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με τη λειτουργική αποτελεσματικότητα. Η καθοδήγηση από ειδικούς σε θέματα Transfer Pricing κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας πολιτικής θα βοηθήσει τους φορολογούμενους στην επίτευξη φορολογικής αποδοτικότητας και στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας του Ομίλου.