Του Κωνταντίνου Κωνσταντή*
Εάν είχα να επιλέξω ένα μόνο οριζόντιο και σημαντικό ζήτημα - σχετικό με τον τομέα Ανάπτυξης Γης και με την Κατασκευαστική Βιομηχανία - ως πρόκληση για το 2024, αυτό θα ήταν το θέμα της προσιτής στέγης. Οι τιμές των κατοικιών έχουν εκτοξευτεί, ένεκα πολλών και διαφορετικών παραγόντων. Ως αποτέλεσμα, η απόκτηση ή ενοικίαση κατοικίας αποτελεί για τους περισσότερους άπιαστο όνειρο.
Το θέμα της προσιτής στέγης είναι πολυδιάστατο και δεν μπορεί να λυθεί εάν δεν υπάρχει ένας ολοκληρωμένος ολιστικός σχεδιασμός, ο οποίος να περιλαμβάνει και τη σύσταση αποτελεσματικού ενιαίου φορέα. Προφανώς, ο κλάδος Ανάπτυξης Γης είναι σημαντικός εταίρος σ΄ αυτή τη δύσκολη εξίσωση. Η λύση δεν βρίσκεται μόνο στα κίνητρα, χρειάζονται και έξυπνα αντικίνητρα (π.χ. η φορολόγηση μεγάλων εκτάσεων ώριμης αδρανούσας γης) για να βρεθεί η λύση σε ένα ούτως ή άλλως δύσκολο γρίφο.
Είναι πεποίθησή μας ότι εάν δεν βρεθούν σύντομα λύσεις στο στεγαστικό, τότε οι επιπτώσεις του θα εξαπλωθούν και σε άλλους τομείς, καθώς αφενός το δικαίωμα στη στέγη αποτελεί από μόνο του κορυφαίας σημασίας ζήτημα και αφετέρου, η προσιτή στέγη είναι συνυφασμένη με την αγορά εργασίας. Εάν δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης σε προσιτή στέγη, τότε η αγορά εργασίας γίνεται πιο δύσκαμπτη και αυτό επηρεάζει με τη σειρά του, το σύνολο της οικονομίας. Η δυσκαμψία αυτή δημιουργεί προβλήματα στην αρμονική λειτουργία των πόλεών μας. Η Λεμεσός αποτελεί ενδεικτικό παράδειγμα, καθώς έχει αρχίσει ήδη να βιώνει τη θλιβερή αυτή πραγματικότητα.
Σε ό,τι αφορά ειδικά τον τομέα, ο κλάδος Ανάπτυξης Γης και η συνυφασμένη με αυτόν Οικοδομική Βιομηχανία, ήταν και θα συνεχίσει να είναι σημαντικός πυλώνας της οικονομίας, που προσφέρει θέσεις εργασίας και σημαντική οικονομική δραστηριότητα. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, η δική μας επιδίωξη είναι να υπάρχει ένας υγιής και ανθεκτικός κλάδος, που να πατά γερά στα πόδια του και να έχει στέρεες βάσεις. Να στοχεύει στην ποιότητα και να αυξάνει την παραγωγικότητά του, αποφεύγοντας την παγίδα των καιροσκοπικών προσεγγίσεων και πρόσκαιρου οφέλους εις βάρος της μελλοντικής ευημερίας του τόπου και της κοινωνίας. Σε αυτό φυσικά έχει ρόλο κυρίως η πολιτεία…
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Ο κλάδος Ανάπτυξης Γης σήμερα, όπως τουλάχιστον δεικνύουν τα ποσοτικά δεδομένα, βαίνει καλώς. Δεν στερείται όμως δυσκολιών και προκλήσεων. Αναμφίβολα, το μέλλον του Κατασκευαστικού τομέα είναι Πράσινο και Ψηφιακό. Ναι, ακόμη πιο Πράσινο, καθώς από τα κτήρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας, οδηγούμαστε στα κτήρια μηδενικών εκπομπών. Και αν στο Πράσινο έχουμε κάνει σημαντικά βήματα, στον Ψηφιακό έχουμε μείνει πολύ πίσω… Δυστυχώς το κράτος, το οποίο θα έπρεπε να είναι το φωτεινό παράδειγμα σε ό,τι αφορά την Ψηφιοποίηση του τομέα, είναι, ίσως, παράδειγμα προς αποφυγήν.
Θα ήταν, βεβαίως, παράλειψή μου να μην αναφερθώ στο πρόβλημα των ψηλών τιμών ηλεκτρισμού και της ενεργειακής φτώχειας, που πρέπει να είναι εκ των κορυφαίων προτεραιοτήτων της πολιτείας. Κύμα ενεργειακών ανακαινίσεων, οικιακά φωτοβολταϊκά στις στέγες και ενεργειακές κοινότητες αποτελούν μέρος της λύσης, στο ζήτημα αυτό.
Κατά την άποψή μου, τρεις είναι οι βασικές προκλήσεις που θα κληθεί ο τομέας των Ακινήτων να αντιμετωπίσει άμεσα και αποφασιστικά, εντός του 2024:
1. Περαιτέρω εκσυγχρονισμός του συστήματος αδειοδότησης και ελέγχου της ανάπτυξης και επανεστίαση, ώστε να μετατεθεί η προσοχή από τον εξονυχιστικό και χρονοβόρο έλεγχο των αιτήσεων, στον έλεγχο τού τι γίνεται στην πράξη, δηλαδή στο εργοτάξιο.
2. Ψηφιοποίηση και περαιτέρω διείσδυση του e-government ως μέσο για διαφάνεια, ταχύτητα, τυποποίηση, αποτελεσματικότητα και πιο έξυπνη αξιοποίηση των πεπερασμένων πόρων εις όφελος του κοινού καλού.
3. Τέλος, η δομή, οργάνωση και λειτουργία των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης. Θέλουμε ορθά στελεχωμένους, φιλικούς προς το διοικούμενο, ταχείς και αποτελεσματικούς νέους Οργανισμούς, που να αξιοποιούν στο μέγιστο την Τεχνολογία. Οργανισμούς με βέλτιστη εταιρική διακυβέρνηση, όπου η τεχνοκρατική άποψη θα έχει τη βαρύτητα που της αναλογεί. Ο χρόνος τρέχει (η νομοθεσία προνοεί εφαρμογή το καλοκαίρι του 2024) και πρόκειται για δύσκολο εγχείρημα. Η βέλτιστη υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ένα στοίχημα που δεν μπορεί και δεν πρέπει, επ’ ουδενί, να χαθεί.
*Aρχιτέκτονα, προέδρου ΕΤΕΚ
Διαβάστε επίσης: Η νομισματική πολιτική το επόμενο έτος - Γιατί το 2024 θα έχει ενδιαφέρον