Η προσπάθεια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα δεικνύει ότι οι περισσότερες διαφωνίες μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζικών ιδρυμάτων ή εταιρειών διαχείρισης συγκεντρώνονται στην επαλήθευση του οφειλόμενου ποσού δανείου.
Μιλώντας στο Economy Today ο οικονομολόγος Τάσος Γιασεμίδης τονίζει ότι αυτό γίνεται ακόμη εντονότερο όταν το δάνειο, με το υπόλοιπο όπως καταγράφεται, είναι πλήρως εξασφαλισμένο εφόσον το τραπεζικό ίδρυμα ή η εταιρεία διαχείρισης μπορούν θεωρητικά να ανακτήσουν ολόκληρο το ποσό μέσω των εκποιήσεων.
Όπως σημειώνει, πολλές από αυτές τις διαφωνίες οδηγούνται στα δικαστήρια κάτι που προβληματίζει τόσο τους δανειολήπτες όσο και τα τραπεζικά ιδρύματα.
Την τελευταία βδομάδα υπήρξε η συζήτηση για το μηχανισμό με τον οποίο τα τραπεζικά ιδρύματα στην Ελλάδα απορροφούν μέρος της αύξησης των επιτοκίων.
Πέραν από αυτό ενδεχομένως θα μπορούσαμε να δούμε πως λειτουργεί η Ειδική Γραμματία Ιδιωτικού Χρέους και η πλατφόρμα εξωδικαστικού μηχανισμού.
Θεσμοθέτηση μηχανισμού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών
Ο Τάσος Γιασεμίδης αναφέρει ότι αν λάβουμε υπόψη το πιο πάνω παράδειγμα και το ζήτημα που προκύπτει με την επαλήθευση του χρέους θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε στην Κύπρο τα εξής:
- Ενίσχυση του θεσμού του Χρηματοοικονομικού Επίτροπου και δημιουργία μονάδας διαχείρισης ιδιωτικού χρέους στην οποία θα συμμετέχουν η Κεντρική Τράπεζα και λειτουργοί του χρηματοοικονομικού επιτρόπου (αν χρειαστεί θα μπορούσε να ενισχυθεί με άτομα με εμπειρία στις δανειοδοτήσεις). Η υιοθέτηση ηλεκτρονικής πλατφόρμας είναι επίσης σημαντική οπότε ενδεχομένως να πρέπει να υπάρχουν άτομα τα οποία να είναι προγραμματιστές.
- Ο δανειολήπτης ο οποίος αμφισβητεί το ποσό του δανείου θα πρέπει να κάνει αίτηση μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας τουλάχιστον τρεις μήνες πριν την προγραμματισθείσα εκποίηση (αλλιώς ο μηχανισμός θα θεωρείται ως μέσο καθυστέρησης). Η αίτηση θα πρέπει να γίνει μέσω αδειοδοτημένου συμβούλου αφερεγγυότητας ο οποίος θα οφείλει να ανεβάζει τους υπολογισμούς του στην πλατφόρμα.
- Ο δανειολήπτης πρέπει να δηλώσει όλα τα περιουσιακά στοιχεία του ιδίου και της οικογένειας του, τα εισοδήματα και τα έξοδα του και να αποδέχεται την ευθύνη ενδεχόμενων ψευδών δηλώσεων, το ενδεχόμενο να γίνει έλεγχος και την απαραίτητη δήλωση όσον αφορά τα προσωπικά δεδομένα. Δε θα είναι απαραίτητο να έχει τα χαρτιά όπως το Εστία εφόσον ο ίδιος και ενδεχομένως ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας θα επιβεβαιώνουν τα στοιχεία. Αν κατά τον μετέπειτα έλεγχο προκύπτει ψευδής δήλωση τότε η διαδικασία τερματίζεται αμέσως (η καταγραφή δημιουργεί αρχείο ενώ παρόμοιο ηλεκτρονικό σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για σκοπούς πόθεν έσχες).
- Όταν τα δεδομένα του δανείου ανέβουν στην πλατφόρμα τότε θα τρέχει αλγόριθμος που να δίνει το αποτέλεσμα πόσο θα έπρεπε να είναι το υπόλοιπο του δανείου. Αν η διαφορά ξεπερνά το 5% οι λειτουργοί του Χρηματοοικονομικού Επίτροπου εξετάζουν τα δεδομένα και καταλήγουν στο τελικό ποσό. Την ίδια στιγμή το τραπεζικό ίδρυμα εντός μικρού χρονικού διαστήματος θα πρέπει να δώσει τις δικές του εξηγήσεις εφόσον θα έχει πρόσβαση στην πλατφόρμα.
- Όταν τελειώσει η διαδικασία το ποσό που θα υπολογιστεί θα είναι το ποσό που θα μπορεί να αναδιαρθρωθεί ή να γίνει απαιτητό στην εκποίηση. Τα στοιχεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν από την Κεντρική Τράπεζα για σκοπούς ελέγχου του κώδικα αναδιαρθρώσεων. Ενδεχομένως σε κατοπινό στάδιο να ήταν δυνατή και η εξαγωγή από το ηλεκτρονικό σύστημα πρότασης αναδιάρθρωσης ή κατηγοριοποίηση του δανειολήπτη. Χρειάζεται προσοχή όσον αφορά τις προτάσεις αναδιάρθρωσης εφόσον πρέπει να λαμβάνονται οι οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας που αφορούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
- Είναι αντιληπτό ότι οποιοδήποτε από τα δύο μέρη έχουν τη δυνατότητα μετέπειτα να προχωρήσουν σε προσφυγή στο δικαστήριο, δε μπορεί να υπάρξει στέρηση τέτοιου δικαιώματος, όμως ενδεχομένως ο υπολογισμός από τον πιο πάνω μηχανισμό να κατατίθεται στο δικαστήριο.
Διαβάστε επίσης: Σε πολύπλοκο οικονομικό περιβάλλον οι συνεδριάσεις Παγκόσμιας Τράπεζας και ΔΝΤ