Της Μαρίας Παναγιώτου*
Η απόφαση που πάρθηκε στο αποκορύφωμα της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης στην Κύπρο, για ανάπτυξη του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων, αποδεικνύεται σε σύντομο χρονικό διάστημα ως ιδιαίτερα επιτυχημένη. Μέσα σε περίπου μία πενταετία, η Κύπρος κατόρθωσε να προσελκύσει σημαντικό αριθμό Ταμείων, Συλλογικών και Εναλλακτικών Επενδύσεων. Σήμερα, τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία αυτών των οργανισμών ξεπερνούν τα 8 δισ. ευρώ και τα οφέλη που δημιουργούνται αφορούν ολόκληρη την οικονομία: αύξηση φορολογικών εσόδων, νέες εξειδικευμένες θέσεις εργασίας, προσέλκυση εργαζομένων υψηλής εισοδηματικής στάθμης από το εξωτερικό, συνεισφορά στην ενίσχυση του ονόματος της χώρας ως κέντρο παροχής υπηρεσιών σε μία περίοδο η οποία περιλαμβάνει ιδιαίτερες προκλήσεις και επενδύσεις στην πραγματική οικονομία.
Αντιλαμβανόμαστε πλήρως πως μέσα σε μερικά χρόνια δεν είναι εύκολο να συγκριθείς με παραδοσιακούς προορισμούς για επενδυτικά ταμεία όπως το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, η Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Χρειάζεται χρόνος, αποδείξεις και συγκριτικά πλεονεκτήματα. Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι επειδή το νομοθετικό και το ρυθμιστικό πλαίσιο στην Κύπρο δεν έχει να ζηλέψει τίποτα σε σύγκριση με ανταγωνιστικούς προορισμούς. Τόσο ο Κυπριακός Σύνδεσμος Επενδυτικών Ταμείων (Cyprus Investment Funds Association) όσο και οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται από τον ιδιωτικό τομέα, παρακολουθούν τις εξελίξεις διαρκώς και σε συνεργασία, στο βαθμό του θεμιτού, με τον επόπτη -την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς- και το υπουργείο Οικονομικών, εκσυγχρονίζουν αναλόγως το τοπικό ρυθμιστικό πλαίσιο χωρίς να ξεφεύγει από τους κοινούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε, η ισχυρή εποπτεία αποτελεί μία δικλείδα ασφαλείας την οποία επιδιώκουν τόσο οι διαχειριστές επενδυτικών ταμείων όσο και οι ίδιοι οι επενδυτές. Σ’ αυτά τα πλαίσια, ευελπιστούμε ότι εντός του 2021 θα εγκριθούν νέες σημαντικές νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως η απλοποίηση του φορολογικού πλαισίου και η νομοθεσία η οποία θα ρυθμίζει τη διαχείριση (Fund Administration) των Επενδυτικών Ταμείων.
Ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα της Κύπρου ως προορισμός για επενδυτικά ταμεία, είναι το χαμηλό κόστος λειτουργίας. Μικρού και μεσαίου μεγέθους επενδυτικά ταμεία προσδίδουν ιδιαίτερη σημασία στο κόστος λειτουργίας, γι’ αυτό και βλέπουμε αρκετά από αυτά να επιλέγουν την Κύπρο. Το συγκεκριμένο πλεονέκτημα γίνεται ακόμα πιο σημαντικό αν ληφθεί υπόψη το υψηλό επίπεδο του ανθρώπινου δυναμικού, η ευρεία χρήση της αγγλικής γλώσσας αλλά και τα γενικότερα πλεονεκτήματα της χώρας ως προορισμός, όπως η ασφάλεια, οι καλές καιρικές συνθήκες και η φιλοξενία.
Με αυτά τα όπλα και επιχειρήματα και με τους περιορισμένους, συγκριτικά με άλλους τομείς, οικονομικούς πόρους που έχουμε στη διάθεσή μας συνεχίζουμε την προσπάθεια προσέλκυσης επενδυτικών ταμείων. Η μέχρι σήμερα πορεία, μας ικανοποιεί και είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι πως μπορούμε να επιτύχουμε τον στόχο που έχουμε θέσει ως CIFA, δηλαδή τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο να ξεπεράσουν τα 25 δισ. ευρώ σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Είναι με ικανοποίηση που βλέπουμε διαχειριστές επενδυτικών ταμείων αλλά και επενδυτικά ταμεία από το Ηνωμένο Βασίλειο να έχουν την Κύπρο ως πρώτη επιλογή για μεταφορά των εργασιών τους μετά το Brexit. Συγκεκριμένα, περίπου 10-15 διαχειριστές επενδυτικών ταμείων και περίπου 20 επενδυτικά ταμεία εξετάζουν σοβαρά την επιλογή της Κύπρου. Την ίδια ώρα, η εγγύτητα με αγορές όπως της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, επιδρά θετικά. Πρόκειται για αγορές με σημαντικά αδιάθετα κεφάλαια αλλά και επενδυτικές ευκαιρίες οι οποίες ενδιαφέρουν τα επενδυτικά ταμεία.
Την ίδια ώρα μας ικανοποιεί ιδιαίτερα το γεγονός πως τα επενδυτικά ταμεία επενδύουν και στην εγχώρια οικονομία, σε τομείς με σημαντικές προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης, όπως η ναυτιλία, η εκπαίδευση, η υγεία και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Εξέλιξη ιδιαίτερα ικανοποιητική, ειδικά σ’ αυτήν τη δύσκολη συγκυρία λόγω της πανδημίας, αφού τα επενδυτικά ταμεία διεθνώς εξελίσσονται σε συστημικό πυλώνα συμμετοχής ή χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.
Ευελπιστούμε ότι πολύ σύντομα τα επενδυτικά ταμεία θα αποτελούν ένα από τους κύριους πυλώνες συμμετοχής ή χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας της Κύπρου και προβαίνουμε σε κάθε ενέργεια να επεξηγήσουμε τόσο στους κρατικούς όσο και σε ιδιωτικούς φορείς τους καλύτερους τρόπους με τους οποίους θα μπορεί να πολλαπλασιαστεί η συνεισφορά του τομέα είτε μέσω κοινών επενδύσεων (co-investment facilities) είτε μέσω απλοποίησης της φορολογίας και άλλων κινήτρων προς αυτή την κατεύθυνση.
Έχοντας όλα αυτά υπόψη, θεωρούμε πως πλέον ο τομέας των επενδυτικών ταμείων αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αναπτυξιακής πολιτικής της Κύπρου και ως τέτοιος θα πρέπει να προωθηθεί και να αντιμετωπίζεται.
*Γραμματέας Διοικητικού Συμβουλίου, Cyprus Investment Funds Association (CIFA)